Νίσυρος: Κρατήρες και ρωγμές στο έδαφος – Τι έδειξε η αυτοψία
Γιατί προκλήθηκαν; – Αν συνδέεται με το ηφαίστειο, απαντά στο protothema ο ηφαιστειολόγος Δρ Γεώργιος Βουγιουκαλάκης
Το εντυπωσιακό φαινόμενο με τις τεράστιες τρύπες που εμφανίστηκε στη Νίσυρο προκάλεσε τεράστιο ενδιαφέρον στην κοινή γνώμη, αλλά δεν ήταν κάτι που παραξένεψε τους επιστήμονες. Πολλοί ήταν εκείνοι που αρχικά θεώρησαν ότι η καθίζηση του εδάφους οφείλεται στο ηφαίστειο αλλά όπως εξήγησε στο protothema.gr ο ηφαιστειολόγος Δρ Γεώργιος Βουγιουκαλάκης, ο οποίος με κλιμάκιο της Ελληνικής Αρχής Γεωλογικών & Μεταλλευτικών Ερευνών επισκέφθηκαν το νησί, οι καθιζήσεις αυτές δεν σχετίζονται με επαναδραστηριοποίηση του ηφαιστείου, που τελεί εν υπνώσει.
Συγκεκριμένα ο κ. Βουγιουκαλάκης επισήμανε ότι το γεωλογικό φαινόμενο οφείλεται στις έντονες βροχοπτώσεις που είχε το νησί, τους μήνες Δεκέμβριο και Ιανουάριο. «Το 1995-1997 είχαμε μια ηφαιστειακή κρίση όταν εξαιτίας χιλιάδων μικρών σεισμών το ηφαίστειο προσπάθησε να επαναδραστηριοποιηθεί αλλά δεν τα κατάφερε. Το 2001 εμφανίστηκε μια ρωγμή και ανησυχήσαμε τότε αλλά μετά από τις παρατηρήσεις και τις μετρήσεις που κάναμε διαπιστώσαμε ότι δεν είχε να κάνει με την ενεργοποίηση του ηφαιστείου. Η περιοχή έχει πολύ δυνατό γεωθερμικό πεδίο, μέσα στην καλντέρα και στον πυθμένα, όπου κυκλοφορούν υδροθερμικά ρευστά τα οποία είναι όξινα, κάτι σαν υγρά μπαταρίας. Αυτά τα οξέα διαλύουν τα πετρώματα και δημιουργούν κενά. Όταν τώρα έχουμε μεγάλες βροχοπτώσεις συμβαίνει ένα κομμάτι από ιζήματα να βυθίζονται. Έτσι και τώρα που τον Δεκέμβριο και τον Ιανουάριο είχαμε έντονες βροχοπτώσεις και το νησί είχε χαρακτηριστεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης δημιουργήθηκαν βυθίσματα, αλλά δεν έχουν σχέση με την ενεργοποίηση του ηφαιστείου. Είναι μια διάβρωση των πετρωμάτων την οποία είναι πολύ πιθανόν να ξαναδούμε μετά από πολύ έντονες βροχοπτώσεις».
Οι τρύπες αυτές που μπορεί να έχουν βάθος από λίγα εκατοστά έως και δέκα μέτρα δεν βρίσκονται σε περιοχή όπου υπάρχει οποιαδήποτε οικονομική δραστηριότητα και για τον λόγο αυτό δεν υπάρχει κίνδυνος για τους κατοίκους. Αυτοί που θα πρέπει να προσέχουν είναι κάποιοι κτηνοτρόφοι που έχουν τα ζώα τους εκεί τα οποία μπορεί να πέσουν μέσα, όπως έχει γίνει δυο φορές όπως είπε στο protothema.gr ο κ. Βουγιουκαλάκης.
Το κλιμάκιο της Ε.Α.Γ.Μ.Ε., αποτελούμενο από τους Δρ. Γ. Βουγιουκαλάκη, ηφαιστειολόγο, Προϊστάμενο του Τμήματος Φυσικών Κινδύνων της Ε.Α.Γ.Μ.Ε., και τους Κ. Κοντοδήμο, υδρογεωλόγο του ιδίου Τμήματος, επισκέφθηκε και μελέτησε την εξέλιξη των φαινομένων ρωγμάτωσης και βύθισης των ιζημάτων πλήρωσης του πυθμένα της καλντέρας Νισύρου και στην περιοχή Λακκί, φαινόμενο που εκδηλώθηκε το 2001, όπως προαναφέραμε.
Το κλιμάκιο των επιστημόνων διαπίστωσε την εμφάνιση νέων πολύ πρόσφατων ρωγματώσεων και βυθίσεων και την επέκταση του φαινομένου σε όλο το βόρειο τμήμα της περιοχής Λακκί, στο υψόμετρο μεταξύ 115 και 108 μέτρων (πυθμένας καλντέρας). Επίσης, πραγματοποιήθηκε επίσκεψη στην Ι.Μ. Παναγίας Σπηλιανής μετά από αίτημα της Μητροπόλεως Κω – Νισύρου όπου ζητούσε να εκτιμηθεί η σημερινή κατάσταση σε σχέση με τα γεωτεχνικά προβλήματα που εκδηλώνονται στη Μονή και τον περιβάλλοντα χώρο.
Το κλιμάκιο της Ε.Α.Γ.Μ.Ε. συντήρησε και τους σταθμούς παρακολούθησης σε πραγματικό χρόνο φυσικο-χημικών παραμέτρων των υδροθερμικών ρευστών που έχουν εγκατασταθεί στον υδροθερμικό κρατήρα Στέφανο και στα Λουτρά Νισύρου στα πλαίσια του έργου GEOTHERM, το οποίο υλοποιείται από το Τμήμα Γεωθερμίας και Ιαματικών Φυσικών Πόρων (ΓΕΩΘΕ) της Ε.Α.Γ.Μ.Ε. Επίσης εγκαταστάθηκε ένας νέος τέτοιος σταθμός παρακολούθησης στο Αυλάκι Νισύρου, ο οποίος καταγράφει και μεταδίδει δεδομένα σε πραγματικό χρόνο από την εκεί ανάβλυση θερμής πηγής.
