Ραγδαίες εξελίξεις στη Βρετανία: Παίζει τα ρέστα του με αστείες δικαιολογίες για το partygate ο Τζόνσον

Σε μία ύστατη προσπάθεια να διασωθεί η θητεία του, ο Βρετανός πρωθυπουργός έδωσε συνέντευξη στο τηλεοπτικό δίκτυο Sky News. Εκεί αναφέρθηκε στα κορωνοπάρτι, ζητώντας «ταπεινά συγνώμη». Έκανε, μάλιστα, λόγο για «λανθασμένες εκτιμήσεις». «Λέω κατηγορηματικά ότι κανείς δεν μου είπε, κανείς δεν είπε ότι αυτό ήταν κάτι αντίθετο με τους κανόνες, ότι ήταν κάτι πέρα από μια συνάντηση εργασίας γιατί ειλικρινά, δεν μπορώ να φανταστώ, ότι θα είχε πραγματοποιηθεί ή θα είχε επιτραπεί να γίνει εάν ήταν αντίθετο με τους κανόνες», δήλωσε. «Από ό,τι ανακαλώ στη μνήμη μου, βγήκα στον κήπο για περίπου 25 λεπτά, που πίστευα ότι ήταν μια συγκέντρωση για εργασία, και μίλησα με το προσωπικό, ευχαριστώντας τους. Στη συνέχεια επέστρεψα στο γραφείο μου και συνέχισα τη δουλειά μου». Ο δημοσιογράφος τον ρώτησε και για το δεύτερο γνωστό πάρτι την παραμονή της κηδείας του πρίγκιπα Φιλίππου. «Λυπάμαι βαθιά που συνέβη αυτό. Μπορώ μόνο να επαναλάβω τη συγγνώμη μου στην Αυτού Μεγαλειότητα και να ζητήσω συγγνώμη για τις λανθασμένες εκτιμήσεις που έγιναν και για τις οποίες αναλαμβάνω την πλήρη ευθύνη», απάντησε.

Η συνέντευξη αυτή αποτελεί μονάχα μία από τις κινήσεις που συντονίζει η ομάδα του Βρετανού πρωθυπουργού, ώστε να αποφορτίσει το κλίμα. Η δημοτικότητα του Μπόρις Τζόνσον έχει κατακρημνιστεί, ενώ η πλειονότητα της βρετανικής κοινωνίας εμφανίζεται οργισμένη από τους χειρισμούς της Ντάουνινγκ Στρίτ.

Παράλληλα με το σχέδιο διάσωσης του Τζόνσον έχει τεθεί σε εφαρμογή και η «επιχείρηση Ρίνκα». Αυτή είναι η κωδική ονομασία του σχεδίου αποπομπής του Μπόρις Τζόνσον, ενορχηστρωμένο από στελέχη του κόμματός του. Δεκάδες βουλευτές του συντηρητικού κόμματος των Τόρις γυρνάνε την πλάτη τους στον ηγέτη και πρωθυπουργό, προσπαθώντας να τον οδηγήσουν σε παραίτηση. Μεταξύ αυτών βρίσκονται τουλάχιστον δύο υπουργοί της κυβέρνησής του.

Το όνομα Ρίνκα είναι εμπνευσμένο από τον σκύλο που σκοτώθηκε στην υπόθεση του Τζέρεμι Θορπ τη δεκαετία του 1970. Ο Θόρπ ήταν ένας φιλόδοξος πολιτικός, ο οποίος διεκδικούσε την πρωθυπουργία. Έκρυβε, όμως, την ομοφυλοφιλία του. Όταν ο πρώην συντροφός του άρχισε να μιλάει δημόσια για τη σχέση τους, ο Θόρπ προσπάθησε να τον εξοντώσει. Κατά τη διάρκεια της αποτυχημένης δολοφονικής απόπειρας, έχασε τη ζωή του ο σκύλος του άνδρα. Σε αυτή την επιχείρηση συμμετέχουν δεκάδες βουλευτές των Τόρις, οι οποίοι εμφανίζονται αποφασισμένοι να εντείνουν την πίεση τους, υποβάλλοντας επιστολές δυσπιστίας στον πρωθυπουργό. Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι μεταξύ αυτών βρίσκονται και πολλοί που εκλέχθηκαν για πρώτη φορά το 2019, χάρη στην άνοδο του Τζόνσον. Και αυτοί δηλώνουν απογοητευμένοι από τον χειρισμό της πανδημίας, αλλά και το επικοινωνιακό Βατερλό των κορονοπάρτι. Το κλίμα είναι ιδιαίτερα τεταμένο. Κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου δέχτηκαν επίθεση δεκάδες γραφεία των Τόρις και σύλλογοι. Οι βουλευτές λαμβάνουν χιλιάδες ηλεκτρονικά μηνύματα από εξοργισμένους ψηφοφόρους, ενώ πολλοί αποφεύγουν να επισκεφτούν τις περιφέρειές τους. Κατά πολλούς, ο Μπόρις Τζόνσον βρίσκεται σε πιο δεινή θέση από την προκάτοχό του Τερέζα Μέϊ. Αυτή είχε να αντιμετωπίσει μονάχα τον θυμό των οπαδών του Brexit. Αντιθέτως, ολόκληρη η χώρα μοιάζει εξοργισμένη με τον πρωθυπουργό.

Partygate ή, αλλιώς, ενός κακού μύρια έπονται. Ο Σοφοκλής το έχει πει, εννοώντας πως όταν συμβεί κάτι δυσάρεστο, θα ακολουθήσουν και άλλα. Οι Αγγλοσάξονες συμφώνησαν: When it rains it pours (όταν βρέχει, βρέχει καταρρακτωδώς), λένε. Παρότι ο Μπόρις Τζόνσον ανήκει στους τελευταίους και επιπλέον βρίσκεται εν μέσω σφοδρότατης πολιτικής καταιγίδας, η κλασική παιδεία του ίσως τον οδηγήσει στα λόγια του αρχαίου τραγικού. Μπορεί ακόμα και να τα απαγγέλλει, απομονωμένος στον αριθμό 10 της Ντάουνινγκ Στριτ. Η απομόνωση αυτή, όμως, άργησε.

Η μία αποκάλυψη διαδέχεται την άλλη για κορωνοπάρτυ, παραβίαση του lockdown και των αυστηρών κανόνων κοινωνικής αποστασιοποίησης που ο ίδιος είχε θέσει. Η κάθε νέα πληροφορία που προστίθεται στο παζλ επιδεινώνει τη θέση του Βρετανού πρωθυπουργού. Πλέον, το παζλ απειλεί να πέσει στο κεφάλι του και να λήξει άδοξα την πρωθυπουργική του θητεία. Το επιστέγασμα μιας ταραχώδους και κατά καιρούς αμφιλεγόμενης πολιτικής διαδρομής… Το 2021 δεν ήταν εύκολη χρονιά για τον Μπόρις Τζόνσον. Ούτε η ευλογία του ερχομού του έβδομου παιδιού του δεν μπόρεσε να εξισορροπήσει τις πολιτικές αναταραχές που είχε να αντιμετωπίσει.

Απόνερα του Brexit, πανδημία, κυβερνητικά σκάνδαλα και πολιτικά ατοπήματα. Αλγεινή εντύπωση προκάλεσε η ευκολία με την οποία διέψευσε τον ίδιο του τον εαυτό. Αν και τον Οκτώβριο του 2021 είχε αποκηρύξει τους γενικευμένους φόβους περί ανόδου του πληθωρισμού σαν «ανυπόστατους», μόλις λίγους μήνες μετά αρνήθηκε ότι είπε ποτέ κάτι τέτοιο. Η ανακαίνιση του πρωθυπουργικού διαμερίσματος κόστισε πάνω 134.000 ευρώ, ενώ δεν έλειψαν παραφωνίες για σκιές και έλλειψη διαφάνειας.

Με την πλάτη στον τοίχο

Οι δημόσεις εμφανίσεις του δίχως μάσκα, το πολυτελές ταξίδι του στην Καραϊβική, το οποίο χρηματοδοτήθηκε από τρίτους, αλλά και τα αμαρτήματα στενών συνεργατών του, όπως ο Ντόμινικ Κάμινγκς, ο Οουεν Πάτερσον και άλλοι, επιδείνωσαν τη δημόσια εικόνα. Παρότι για τη νέα χρονιά ευχήθηκε ηρεμία, τάξη και ασφάλεια, το 2022 τον έχει ήδη ξαφνιάσει δυσάρεστα. Και βρισκόμαστε ακόμα στις πρώτες ημέρες του πρώτου μήνα του νέου χρόνου! Οι ελπίδες του αποδείχθηκαν φρούδες, καθώς η καρέκλα του τρίζει και το mea culpa για τα κορωνοπάρτυ, είτε αυτό απευθύνθηκε στον βρετανικό λαό είτε στο παλάτι του Μπάκιγχαμ και τη βασίλισσα Ελισάβετ, δεν μοιάζει να πιάνει τόπο. Ούτε βελτιώνει το λαβωμένο δημόσιο προφίλ του και τη δεινή θέση στην οποία έχει περιέλθει. Για την ακρίβεια, βρίσκεται με την πλάτη στον τοίχο.

Εν τέλει δεν ήταν ένα, ούτε δύο, αλλά 13 στο σύνολό τους τα κορωνοπάρτυ που οργανώθηκαν στην πρωθυπουργική κατοικία και σε άλλα κυβερνητικά κτίρια. Αυτό αποκαλύπτει η σχετική έρευνα της Μητροπολιτικής Αστυνομίας. Το ένα πιο απρεπές από το άλλο, αν κρίνει κανείς τη δεδομένη χρονική στιγμή που έλαβαν χώρα. Το πρώτο πραγματοποιήθηκε στις 20 Μαρτίου του 2020. Ο πρωθυπουργός και η σύζυγός του χαλάρωναν με συνεργάτες και φίλους, συνοδεία οίνου και μεζέδων. Η αρχική του δικαιολογία ότι επρόκειτο για «συνάντηση εργασίας», διαψεύστηκε όταν διέρρευσε το μέιλ που είχε σταλεί στους καλεσμένους.

Περισσότεροι από 100 άνθρωποι έλαβαν μήνυμα από τον διευθυντή του ιδιαίτερου γραφείου του με την προτροπή «φέρτε τα ποτά σας». «Επειτα από μια ιδιαίτερα πολυάσχολη περίοδο σκεφτήκαμε ότι θα ήταν ωραίο να εκμεταλλευθούμε στο έπακρον τον καλό καιρό και να πιούμε, σε κοινωνική απόσταση, ποτά στον κήπο του νούμερου 10 σήμερα το βράδυ», ανέφερε η πρόσκληση. «Παρακαλώ ελάτε από τις 18.00 και φέρτε τα ποτά σας!», προσέθετε.

Κύμα δυσαρέσκειας

Συμμετείχαν ο 57χρονος Μπόρις, η σύζυγός του Κάρι Σίμοντς, 40 εργαζόμενοι στη Ντάουνινγκ Στριτ και τουλάχιστον δύο κυβερνητικοί αξιωματούχοι που δεν εργάζονται εκεί. Η αποκάλυψη προκάλεσε κύμα οργής, μια και την ίδια στιγμή χιλιάδες Βρετανοί δεν μπορούσαν να δουν τους συγγενείς τους ή ακόμα χειρότερα να αποχαιρετήσουν τους δικούς τους ανθρώπους πριν αυτοί πεθάνουν. Σαν να μην έφτανε αυτό, αποκαλύφθηκε ότι ένα δεύτερο πάρτυ έλαβε χώρα την παραμονή της κηδείας του πρίγκιπα Φίλιππου. Το διοργάνωσαν στενοί του συνεργάτες για να αποχαιρετήσουν δύο μέλη του πρωθυπουργικού επιτελείου, τον διευθυντή Επικοινωνίας Τζέιμς Σλακ και έναν εκ των προσωπικών φωτογράφων του Μπόρις Τζόνσον. Η συγκέντρωση πραγματοποιήθηκε στις 16 Απριλίου του 2021 και κράτησε μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες.

Ο Μπόρις Τζόνσον βρισκόταν στην εξοχική του κατοικία. Ο πρώην διευθυντής επικοινωνίας του πρωθυπουργού Τζέιμς Σλακ εξέδωσε ανακοίνωση, με την οποία ζητάει συγγνώμη για τα περιστατικά, για τα οποία αναλαμβάνει και την πλήρη ευθύνη. Παρ’ όλα αυτά, ο κόσμος φαίνεται να συγκεντρώνει το μένος του στο πρόσωπο του πρωθυπουργού. Εκτός από την πανδημία, επρόκειτο και για ημέρα εθνικού πένθους. Οι εικόνες της βασίλισσας, που καθόταν μόνη της στην πρώτη σειρά στην εκκλησία κατά τη διάρκεια της τελετής, έκαναν τον γύρο του κόσμου. Κανείς στο Ηνωμένο Βασίλειο δεν έχει ξεχάσει το βίντεο στο οποίο συνεργάτες του πρωθυπουργού έκαναν πλάκα για ένα χριστουγεννιάτικο πάρτυ που επίσης έγινε σε περίοδο καραντίνας. Είναι η τρίτη από τις οκτώ ανάρμοστες συναθροίσεις. Υπενθυμίζεται ότι στο βίντεο η τότε εκπρόσωπος Τύπου του πρωθυπουργού Αλέγκρα Στράτον απεικονίζεται να κάνει πρόβα τις απαντήσεις που θα έδινε σε μια συνέντευξη. Σαρκαστικά λέει: «Το φανταστικό πάρτυ ήταν μια επαγγελματική συνάντηση, δεν τηρούνταν τα μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης». Μετά τον σάλο η Στράτον αναγκάστηκε σε παραίτηση.

Η έρευνα

Δεν χωράει αμφιβολία ότι όλο και κάτι επιβαρυντικό θα έρθει στην επιφάνεια. Η κοινωνική δυσαρέσκεια, άλλωστε, γιγαντώνεται και από το γεγονός ότι κατά πολλούς ο Μπόρις Τζόνσον έχει αποτύχει να χειριστεί την πανδημία με αποτελεσματικό τρόπο. Κι αυτό επειδή δεν την πήρε σοβαρά υπόψη του. Ετσι, χάθηκε πολύτιμος χρόνος στην αρχή, ο οποίος κόστισε ανθρώπινες ζωές. Ακόμα τον στοιχειώνει η φράση του ότι σκοπεύει να διαχειριστεί την πανδημία μέσω της ανοσίας της αγέλης. Μία ανεξάρτητη έρευνα, η οποία έχει ως στόχο να αναδείξει παραλείψεις και λάθη κατά τη διάρκεια της πανδημίας με ένορκες δημόσιες ακροάσεις, αναμένεται να ξεκινήσει την άνοιξη του 2022.

Οι δημοσκοπήσεις, όμως, εμφανίζουν τους Βρετανούς να έχουν ήδη βγάλει τα συμπεράσματά τους. Το 68% θεωρεί τον πρωθυπουργό «ψεύτη» και «ανίκανο». Δημοσκοπήσεις καλούνται να απαντήσουν στο ερώτημα αν θα συνεχίσει να είναι πρωθυπουργός το 2022. Γκάφες όπως αυτή που έχασε τα λόγια του και κατέφυγε στο καρτούν «Πέπα το γουρουνάκι» επίσης δεν βοήθησαν ιδιαίτερα. Με τούτα και με εκείνα, «ο πρωθυπουργός παλεύει για την πολιτική του επιβίωση», όπως λέει χαρακτηριστικά ο τίτλος άρθρου της εφημερίδας «Evening Standard». «Το λαμπρό πολιτικό αστέρι του Βρετανού πρωθυπουργού φαίνεται να ξεθωριάζει και μαζί του, ίσως, και οι προοπτικές των Συντηρητικών», γράφει το αμερικανικό περιοδικό «Foreign Policy».

Τα άλλα σκάνδαλα

Σχεδόν δυσκολεύεται κανείς να συνειδητοποιήσει ότι μόλις δύο χρόνια νωρίτερα ήταν ο Μπόρις Τζόνσον αυτός που εξασφάλισε τη μεγαλύτερη πλειοψηφία για το κόμμα των Τόρις από το 1987. Η πολιτική του διαδρομή, όμως, είναι γεμάτη από τέτοια παράδοξα, αντιφάσεις, σκαμπανεβάσματα, ενώ τα σκάνδαλα περισσεύουν.

Το μακρινό 2004 τον βρίσκει να φλερτάρει δυνατά με την ηγεσία των Συντηρητικών. Η εξωσυζυγική σχέση του με την Πετρονέλα Γουάιατ, δημοσιογράφο του «Spectator», όταν εκείνος ήταν διευθυντής του περιοδικού, αλλά και παντρεμένος και πατέρας τεσσάρων μικρών παιδιών, θάβει τις φιλοδοξίες του. Εκείνος διαψεύδει τις φήμες, αλλά η ίδια η μητέρα της Πετρονέλα, η λαίδη Γουάιατ, αποκαλύπτει ότι η κόρη της έμεινε έγκυος και αναγκάστηκε να κάνει άμβλωση.

Δεν ήταν ούτε η πρώτη του στραβοτιμονιά ούτε η τελευταία. Οταν εργαζόταν στους «Times» απολύθηκε εξαιτίας της επινόησης ενός θέματος. Αλλά ο BoJo, όπως είναι γνωστός, καταφέρνει με έναν μαγικό τρόπο να προσληφθεί από την «Τelegraph» ως ανταποκριτής στις Βρυξέλλες. Για μία ακόμα φορά συλλαμβάνεται να ψεύδεται για προσωπικά του την περίοδο που ήταν σκιώδης υπουργός Πολιτισμού. Σαν εφτάψυχη γάτα, όμως, όχι απλά επιβιώνει, αλλά και επανέρχεται δριμύτερος. Κερδίζει το προσωνύμιο «εκλογικός μάγος», όταν καταφέρνει να εκλεγεί δήμαρχος του Λονδίνου το 2008. Η φωτογραφία με εκείνον να ανεμίζει βρετανικές σηµαίες δεµένος πάνω σε μια τροχαλία αρκετά μέτρα πάνω από έδαφος κατά τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2012 έχει μείνει στην ιστορία.

Η επιτροπή εποπτείας της Συνέλευσης του Λονδίνου αναγκάστηκε να ερευνήσει εάν ο Μπόρις Τζόνσον παραβίασε τον κώδικα δεοντολογίας ως δήμαρχος, όταν δεν κοινοποίησε τη σχέση του με μία Αμερικανίδα ερωμένη, η οποία είχε λάβει και δημόσιο χρήμα. Παρ’ όλα αυτά, διετέλεσε υπουργός Εξωτερικών στην κυβέρνηση της Τερέζα Μέι, από όπου και παραιτήθηκε. Διαφωνούσε με τους χειρισμούς της για το Brexit. Αυτό ήταν, άλλωστε, που λειτούργησε σαν αέρας στα πολιτικά πανιά του. Ο Μπόρις Τζόνσον από το 2015 και έπειτα ξεχώρισε ως ένας από τους πλέον ένθερμους υποστηρικτές του Brexit. Με σύνθημα «η έξοδος από την Ευρωπαϊκή Ενωση θα επιτρέψει στο Ηνωμένο Βασίλειο να ανακτήσει τον έλεγχο του χρημάτων του», κέρδισε δημοφιλία και έφτασε στην πρωθυπουργία. Πλέον, το κλίμα έχει αλλάξει δραματικά.

Ο αρμόδιος για την Υγεία Τζόναθαν Βαν Ταν παραιτήθηκε. Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης Κιρ Στάρμερ δεν είναι ο μόνος που ζητάει την παραίτηση του πρωθυπουργού. Μέλη του δικού του κόμματος αποσύρουν την εμπιστοσύνη τους στο πρόσωπό του. Συντηρητικοί βουλευτές και πρώην υπουργοί αρχίζουν ο ένας μετά τον άλλον να παίρνουν αποστάσεις. Αντιθέτως, υπουργοί του εξέφρασαν στα σόσιαλ μίντια τη στήριξή τους. Ο χρόνος μένει να δείξει αν ο Μπόρις Τζόνσον θα επιβιώσει και αυτής της δοκιμασίας…