Δυο πρόωρα χαμένοι σκηνοθέτες στη μεγάλη οθόνη του Φεστιβάλ Ολυμπίας
Δυο πρόωρα χαμένοι σκηνοθέτες
στη μεγάλη οθόνη του Φεστιβάλ Ολυμπίας
Την Τρίτη στην Αμαλιάδα ο Λάμπρος Λιαρόπουλος με ΤΟ ΑΛΛΟ ΓΡΑΜΜΑ
και την Τετάρτη στον Πύργο η Τώνια Μαρκετάκη με τον ΙΩΑΝΝΗ ΤΟΝ ΒΙΑΙΟ
Με τις ταινίες δύο πρόωρα χαμένων σκηνοθετών, το Άλλο γράμμα του Λάμπρου Λιαρόπουλου (1936-1983) και τον Ιωάννη τον βίαιο της Τώνιας Μαρκετάκη (1942-1994), ολοκληρώνονται αυτήν την εβδομάδα οι προβολές των ταινιών από τον 20ο αιώνα του ελληνικού κινηματογράφου, που παρουσιάζει με ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΕΙΣΟΔΟ το Φεστιβάλ Ολυμπίας από το πρόγραμμα «Χώρα, σε βλέπω» της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου. Στην πρώτη ο Λιαρόπουλος, μέσα από μια προσωπική εξομολόγηση, εκφράζει τον προβληματισμό του πάνω στην πορεία του χρόνου, ενώ στη δεύτερη η Μαρκετάκη, μέσα από μια αστυνομική ιστορία που βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα, κάνει μια αυστηρή κριτική στην ταξική συνθήκη και στη θέση των γυναικών στην ελληνική κοινωνία.
Όπως είναι γνωστό, το πρόγραμμα “Χώρα, σε βλέπω” οργανώνεται στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για τα 25 χρόνια από την ίδρυση του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου Ολυμπίας για Παιδιά και Νέους. Όλες οι ταινίες προβάλλονται από αποκατεστημένες ψηφιακές κόπιες υψηλής ποιότητας και διαθέτουν υπότιτλους στα ελληνικά́ για κωφούς και βαρήκοους. Η αποκατάσταση των ταινιών έγινε με την επιμέλεια της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου, στο πλαίσιο της επετείου των 200 ετών από́ την Ελληνική́ Επανάσταση υπό́ την αιγίδα της Επιτροπής Ελλάδα 2021, με τη χορηγία του Εθνικού́ Κέντρου Οπτικοακουστικών Μέσων (κύριος χορηγός), του Ελληνικού́ Κέντρου Κινηματογράφου, του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου και του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης και με την υποστήριξη της Ταινιοθήκης της Ελλάδος και της Finos Film.
Τρίτη 10 Μαΐου, Αμαλιάδα, Cine Cinema, ώρα 21:30
“Το άλλο γράμμα” του Λάμπρου Λιαρόπουλου
«Μου ζητάς να σου πω μια ιστορία με αρχή, μέση και τέλος. Αρχή, γίνεται κάθε στιγμή και το τέλος δε χωράει στην οθόνη που βλέπεις». Τα λόγια του ίδιου του σκηνοθέτη Λάμπρου Λιαρόπουλου γίνονται νοηματική άγκυρα ενός στυλιστικά φιλόδοξου μα πάνω απ’ όλα δυσβάσταχτα προσωπικού, υβριδικού φιλμικού ντοκουμέντου, όπου η πόλη, η χώρα, οι εποχές, οι πολιτικές μετεξελίξεις διαπλέκονται ως ένα με το σινεμά του δημιουργού. Η ταινία, η πρώτη και τελευταία μεγάλου μήκους ενός σκηνοθέτη που έφυγε τραγικά νωρίς αφήνοντας ένα μικρό σύνολο έργου πίσω του (ή, όπως έλεγε ο Θόδωρος Αγγελόπουλος, «μάλλον ο όγκος του έργου του Λιαρόπουλου ήταν αρκετά μεγάλος, αλλά φαίνεται πως τον αγνοούσαν ακόμη και οι συνάδελφοί του»), αποτελεί μια αυτοβιογραφική καταγραφή όσο και ένα σχόλιο πάνω στην κρίσιμη δεκαετία 1965-1975, για τον χρόνο που σμιλεύει, δημιουργεί, καταστρέφει, για τον κόσμο γύρω μας που αλλάζει, για την Αθήνα και την Ελλάδα.
Ξεκινά ως δοκίμιο σε πρώτο πρόσωπο με τον Λιαρόπουλο να εξηγεί πως «η ταινία που γυρίζουμε δεν έχει υπόθεση ούτε ηθοποιούς. Πρωταγωνιστής είναι ο χρόνος που έρχεται και φεύγει και ο κόσμος γύρω μας που αλλάζει. Ο κόσμος αυτός είμαστε όλοι μας, με τη δουλειά μας, με τους ανθρώπους που αγαπούμε, με τα παιδιά μας. Είναι τα σπίτια μας, είναι η πόλη που ζούμε, είναι η χώρα μας. Η κινηματογραφική μηχανή γράφει εικόνες από την καθημερινή ζωή και αποτυπώνει πάνω στο φιλμ τη σημασία τους». Στο φιλμ ενσωματώνει τις δύο μικρού μήκους του, το «Γράμμα από το Σαρλερουά» που γύρισε το 1965 όταν ακόμα δούλευε ως βοηθός του Ανρί Λανγκλουά στη Γαλλική Ταινιοθήκη και το «Αθήνα Πόλη Χαμόγελο» που γυρίστηκε το 1967 αμέσως πριν την έλευση της δικτατορίας. Αυτές οι εικόνες δεμένες όλες μεταξύ τους, θα αποτελέσουν μια καθηλωτική προσπάθεια του σκηνοθέτη να μιλήσει για τη σχέση του με μια χώρα καθώς προσπαθεί να προσαρμοστεί σε μια νέα δεκαετία, μια νέα εποχή. Τη σχέση του, και τη σχέση τελικά όλων μας, με την ζωή και με τον ίδιο μας τον τόπο.
Σενάριο – Σκηνοθεσία: Λάμπρος Λιαρόπουλος, Έτος: 1976, Διάρκεια: 72´, Διεύθυνση Φωτογραφίας: Σταύρος Χασάπης, Μοντάζ: Ανδρέας Ανδρεαδάκης, Παραγωγή: Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου.
Αφηγείται ο Κώστας Καστανάς.
Βραβεία / Διακρίσεις / Συμμετοχές σε Φεστιβάλ: Β´ Βραβείο Καλύτερης Ταινίας και Βραβείο Φωτογραφίας στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης 1976.
Τετάρτη 11 Μαΐου, Πύργος, Ορφέας, ώρα 20:30
“Ιωάννης ο βίαιος” της Τώνιας Μαρκετάκη
Μεσάνυχτα, σε κάποιον έρημο δρόμο της Αθήνας. Μια νεαρή κοπέλα δολοφονείται από τη μαχαιριά ενός αγνώστου, ο οποίος αμέσως εξαφανίζεται πίσω στις σκιές. Ο φερόμενος ως δράστης, Ιωάννης Ζάχος, ένας νεαρός άντρας δίχως καμία αίσθηση νοητικής και ψυχολογικής ισορροπίας, διοχετεύει την ερωτική του επιθυμία φαντασιωνόμενος γυναικοκτονίες. Στο μυαλό του, με αυτό τον τρόπο ασκεί εξουσία και επιβεβαιώνει τον ανδρισμό του, όπως αυτόν τον επιτάσσει και τον εννοεί μια ολόκληρη κοινωνία γύρω του. Όταν συλλαμβάνεται ομολογεί μεμιάς το έγκλημα, όμως κατά τη διάρκεια της δίκης που ακολουθεί αναπαριστά με αντιφάσεις όλα όσα έχει διαβάσει στον Τύπο. Η αναζήτηση της αλήθειας μένει μετέωρη, κι η σύγκρουση του ατόμου με την κοινωνία μαίνεται.
Το μνημειώδες ντεμπούτο της Τώνιας Μαρκετάκη άντλησε το θέμα του από αληθινά συμβάντα δημιουργώντας μεγάλο θόρυβο στα Μέσα της εποχής, καθηλώνοντας την ίδια στιγμή το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Το δαιδαλώδες ψυχολογικό πορτρέτο ενός καθ’ ομολογία θύτη, που έχει σφυρηλατηθεί μέσα στα τοξικά καλούπια της πατριαρχίας, απλώνεται μες στους σκοτεινούς δρόμους μιας πόλης (και μιας εποχής) βουτηγμένης στην αβεβαιότητα και στην ακινησία, καθώς η αλήθεια παίρνει πολλά πρόσωπα και η ενοχή ακόμα περισσότερα. Η Μαρκετάκη χρησιμοποιεί το έγκλημα όχι ως το κέντρο της θεματικής της αλλά ως την αφετηρία για μια πολύ μπροστά από την εποχή της φεμινιστική εξερεύνηση, συνθέτοντας μια καθοριστική ηθογραφία της Ελληνικής κοινωνίας των ᾽60s, μια πνιγηρή σκιαγράφηση ενός ψυχολογικά ραγισμένου κοινωνικού ιστού σε αναζήτηση εξιλέωσης.
Σενάριο – Σκηνοθεσία: Τώνια Μαρκετάκη, Έτος: 1973, Διάρκεια: 177´, Παραγωγός: Τώνια Μαρκετάκη, Διεύθυνση Φωτογραφίας: Γιώργος Αρβανίτης, Γιώργος Πανουσόπουλος, Μοντάζ: Γιώργος Κόρρας, Σκηνικά: Αναστασία Αρσένη, Κοστούμια: Λευτέρης Χαρωνίτης, Ήχος: Πάνος Πανουσόπουλος, Μακιγιάζ: Έφη Αρβανίτη.
Παίζουν οι: Μανώλης Λογιάδης, Μίκα Φλώρα, Βαγγέλης Καζάν, Μηνάς Χατζησάββας, Τάκης Δουκάκος, Μαίρη Μεταξά, Νικήτας Τσακίρογλου, Λήδα Πρωτοψάλτη, Μαλένα Ανουσάκη, Κώστας Αρζόγλου.
Βραβεία / Διακρίσεις / Συμμετοχές σε Φεστιβάλ: Βραβεία Σκηνοθεσίας, Σεναρίου, Α΄ Ανδρικού Ρόλου και Τιμητική διάκριση Φωτογραφίας στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης 1973.
