Φωτογραφήθηκε για πρώτη φορά η μεγάλη μαύρη τρύπα στην καρδιά του γαλαξία μας

Ένα σημαντικό επίτευγμα στο πεδίο της αστρονομίας και της αστροφυσικής ανακοίνωσαν σήμερα οι επιστήμονες: Τη «φωτογράφηση» για πρώτη φορά της τεράστιας μαύρης τρύπας που βρίσκεται στο κέντρο του δικού μας γαλαξία.

Το επίτευγμα-ορόσημο κατέστη εφικτό από το Τηλεσκόπιο Ορίζοντα Γεγονότων (Event Horizon Telescope-EHT) και η ανακοίνωση έγινε με συνεντεύξεις Τύπου ταυτόχρονα σε πολλές χώρες (ΗΠΑ, Γερμανία, Χιλή, Ιαπωνία, Μεξικό, Ν. Κορέα, Κίνα κα) από τις ερευνητικές ομάδες της μεγάλης κοινοπραξίας του ΕΗΤ, σε συνεργασία με επιστημονικούς φορείς.

4 εκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από τον Ήλιο

Η μαύρη τρύπα στο κέντρο του σπειροειδούς γαλαξία μας, γνωστή με το όνομα Τοξότης Α*, απέχει περίπου 26.000 έτη φωτός από τη Γη, έχει μάζα περίπου 4 εκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από τον Ήλιο και καταναλώνει μια τεράστια ποσότητα υλικών (σκόνης, αερίων και ολόκληρων άστρων) που έλκονται από την πανίσχυρη βαρυτική έλξη της.

Το ΕΗΤ, που ξεκίνησε το 2012, είναι ένα «εικονικό» τηλεσκόπιο, αποτελούμενο από ένα παγκόσμιο δίκτυο συνεργαζομένων παρατηρητηρίων που από κοινού έχουν πολύ μεγαλύτερες δυνατότητες, όντας έτσι ικανό να παρατηρήσει άμεσα μια μαύρη τρύπα ή πιο σωστά το κοντινό περιβάλλον της.

Το 2019 οι επιστήμονες του ΕΗΤ είχαν αποκαλύψει την πρώτη «φωτογραφία» μαύρης τρύπας (ουσιαστικά ενός καυτού φωτεινού δακτυλίου πέριξ του σκοτεινού κέντρου της από όπου δεν μπορεί να «δραπετεύσει» το φως), στο κέντρο ενός άλλου γαλαξία, του Messier 87 (M87), σε απόσταση 54 εκατομμυρίων ετών φωτός. Η εν λόγω μαύρη τρύπα εκτιμάται ότι έχει πολύ μεγαλύτερη μάζα, περίπου 6,5 δισεκατομμύρια φορές μεγαλύτερη του Ήλιου.

Επιβεβαίωσε τη θεωρία Γενικής Σχετικότητας του Αϊνστάιν
H πρώτη εικόνα της μαύρης τρύπας στην καρδιά του γαλαξία μας αποδεικνύει πέραν πάσης αμφιβολίας, όπως τόνισαν οι επιστήμονες, ότι πρόκειται πράγματι για μαύρη τρύπα.

Οι αστρονόμοι είχαν προηγουμένως δει άστρα να κινούνται γύρω από κάτι αόρατο με μεγάλη μάζα στο κέντρο του γαλαξία μας και ονόμασαν αυτή την περιοχή Τοξότη Α* (Sagittarius A* ή εν συντομία Sgr A*), θεωρώντας ότι είναι μια μαύρη τρύπα, όπως συμβαίνει και σε άλλα κέντρα γαλαξιών.

Τώρα η «φωτογράφηση» του αντικειμένου παρέχει την πρώτη άμεση οπτική απόδειξη ότι όντως είναι μαύρη τρύπα. Μολονότι η ίδια η μαύρη τρύπα δεν φαίνεται, καθώς είναι τελείως σκοτεινή, γύρω της λάμπει ένα δακτύλιος αερίων και άλλων υλικών.

Παράλληλα, η εικόνα επιβεβαίωσε για μια ακόμη φορά τη θεωρία Γενικής Σχετικότητας του Αϊνστάιν. Οι ερευνητές έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό αστροφυσικής «The Astrophysical Journal Letters».

Ένα «ντόνατ» πάνω στη Σελήνη
Επειδή η μαύρη τρύπα απέχει σχεδόν 27.000 έτη φωτός από τη Γη, φαίνεται να έχει περίπου το ίδιο μέγεθος στον ουρανό όσο ένα «ντόνατ» πάνω στη Σελήνη.

Το ΕΗΤ, που συνδυάζει την ισχύ οκτώ ραδιοτηλεσκοπίων σε ένα ενιαίο εικονικό τηλεσκόπιο, παρατήρησε τον Τοξότη Α* στη διάρκεια πολλών νυχτών, συλλέγοντας δεδομένα πολλών ωρών.

Η τελική εικόνα της μαύρης τρύπας που δόθηκε στη δημοσιότητα, προέκυψε από τον συνδυασμό των διαφορετικών εικόνων που τράβηξαν οι επιστήμονες σε διαδοχικές φάσεις. Στην όλη προσπάθεια, που κράτησε πέντε χρόνια, συμμετείχαν περισσότεροι από 300 ερευνητές 80 ερευνητικών φορέων πολλών χωρών.

newsit.gr