Βασίλισσα Ελισάβετ: Πέθανε στα 96 της χρόνια
Επίσημη ανακοίνωση από το Μπάκιγχαμ, μεσίστιες οι σημαίες – Παγκόσμια συγκίνηση για την απώλεια της μακροβιότερης αρχηγού κράτους – Η επιβάρυνση της υγείας της, οι πρώτες φήμες και το τέλος
Η 96χρονη Ελισάβετ γιόρτασε τον περασμένο Ιούνιο το Πλατινένιο Ιωβηλαίο, δηλαδή τα 70 χρόνια παραμονής στο θρόνο της Γηραιάς Αλβιώνας. Η Ελισάβετ ανέβηκε στο θρόνο το 1952 μετά τον θάνατο του πατέρα της, Γεωργίου του ΣΤ’.
Μετά τον θάνατό της θα την διαδεχθεί ο πρωτότοκος γιος της ο 73χρονος πρίγκιπας Κάρολος, τέως πρίγκιπας της Ουαλίας. Ο Κάρολος θα κηρύξει την χώρα σε πένθος ως ο νέος βασιλιάς και επικεφαλής των κρατών της Κοινοπολιτείας.
Σε ανακοίνωσή του το παλάτι του Μπάκιγχαμ ανέφερε: «Η βασίλισσα απεβίωσε ειρηνικά στο Μπαλμόραλ σήμερα το απόγευμα. Ο βασιλιάς και η βασίλισσα – σύντροφος θα παραμείνουν στο Μπαλμόραλ απόψε και θα επιστρέψουν στο Λονδίνο αύριο».
Η Ελισάβετ απεβίωσε στις 20:30 ώρα Ελλάδας.
Δείτε την στιγμή που το BBC ανακοινώνει επισήμως τον θάνατο της Ελισάβετ
Ήδη, εδώ και έναν χρόνο περίπου, η 96χρονη Ελισάβετ, αντιλαμβανόμενη το επερχόμενο τέλος και τις λιγοστές αντοχές της, είχε περιορίσει τις δραστηριότητες που προέβλεπε ο ρόλος της και τα καθήκοντά της ασκούνταν ουσιαστικά από επτά μέλη της βασιλικής οικογένειας.
Οι συστάσεις των γιατρών για την επιβάρυνση της υγείας της και την ανάγκη ξεκούρασης δεν άφηναν άλλωστε πολλά περιθώρια. Όμως δεν ήθελε, ούτε θεωρούσε ότι υπήρχε νόημα να παραιτηθεί και να αποσυρθεί με αυτό τον τρόπο. Επιθυμούσε να μείνει μέχρι το τέλος στο τιμόνι και να φύγει όπως ακριβώς την γνώρισαν γενιές και γενιές: Στο θρόνο της, με τον οποίο ταυτίστηκε και στον οποίο έβαλε τη σφραγίδα της στο κρίσιμο δεύτερο μισό του 20ου αιώνα και στην αρχή της νέας χιλιετίας!
Η φετινή χρονιά ήταν για την Ελισάβετ πολύ σημαντική, καθώς γιόρτασε το πλατινένιο ιωβηλαίο, έχοντας συμπληρώσει 70 χρόνια στο θρόνο, από το 1952 που διαδέχθηκε τον πατέρα της, βασιλιά Γεώργιο Στ’. Συνέτριψε έτσι κάθε ρεκόρ Γκίνες, αφού πρόλαβε να γίνει η γηραιότερη, πλουσιότερη, πιο πολυταξιδεμένη και πλέον αναγνωρίσιμη μονάρχης στον κόσμο
Η ουσιαστική απόσυρση της Ελισάβετ άρχισε πέρσι το φθινόπωρο, εν μέσω πανδημίας και με την ίδια να επιδεικνύει, μέχρι τότε αξιοζήλευτη προσήλωση στις υποχρεώσεις της Βασίλισσας, εκτελώντας ένα εξαιρετικά επιβαρυμένο καθημερινό πρόγραμμα. Ήταν όμως φανερό πια ότι δεν μπορούσε να συνεχίσει στους ίδιους ρυθμούς. Όσο κι αν τη στεναχωρούσε αυτό. Όλοι αντιλαμβάνονταν ότι η αδάμαστη και «βιονική» γυναίκα που είχε γνωρίσει όλος ο κόσμος άρχιζε να αγκομαχά από την ταλαιπωρία των συνεχών επίπονων δημόσιων δεσμεύσεων, που προϋποθέτουν τη γαλαζοαίματη παρουσία της. Όσο κι αν είχε ήταν για δεκαετίες πιστή στο καθήκον, ανθεκτική και απροσπέλαστη σαν βράχος στις ακτές του Ντόβερ, το βάρος του χρόνου την επηρέαζε.
Το 2019 και ενώ είχε πατήσει τα 93, παρακολούθησε αυτοπροσώπως 295 δημόσιες εκδηλώσεις! Αν εξαιρεθούν οι γιορτές και οι θερινές διακοπές της, κατά μέσο όρο βρισκόταν «στο πόδι» από πέντε έως έξι φορές κάθε εβδομάδα!
Από τις αρχές του 2020, με την επέλαση του κορωνοϊού, είχε ξεκινήσει να απομονώνεται στο Κάστρο του Ουίνδσορ, δυτικά του Λονδίνου, με ελάχιστο υπηρετικό προσωπικό, φροντίζοντας οι επικοινωνίες της να γίνονται μόνο μέσω βιντεοκλήσεων. Καθ’ όλη τη περίοδο της καραντίνας, τη συγκεκριμένη βασιλική κατοικία τα ντόπια ταμπλόιντ την αποκαλούσαν περιπαικτικά «θωρακισμένη φυσαλίδα» της Αυτής Μεγαλειότητος. Εκεί έφυγε από τη ζωή, τον Απρίλιο του 2021, ο επί 73 χρόνια αγαπημένος σύζυγός της, ο 99χρονος Δούκας του Εδιμβούργου Φίλιππος. Εκεί παρέμεινε η ίδια κατά τη διάρκεια του πένθους της και από εκεί, ως όφειλε, επανήλθε στις επίσημες, αλλά συνταγματικά άγραφες, υποχρεώσεις της.
Ως αρχηγός του κράτους, υποδέχτηκε διάφορους πρεσβευτές που υπέβαλαν τα διαπιστευτήριά τους και προήδρευσε στην τελετή εγκαινίων του Κοινοβουλίου, όπου εκφώνησε τον λόγο της βασίλισσας από τον εμβληματικό θρόνο της στη Βουλή των Λόρδων. Χωρίς, αυτή τη φορά, να φέρει βαρέως επί κεφαλής της την πολύτιμη κορώνα του στέμματος, που ζυγίζει 1 και κάτι κιλό, αλλά ένα ανάλαφρο καπέλο στην απόχρωση της λεβάντας. Και προφανώς δεν μεταφέρθηκε από το ανάκτορο του Ουίνδσορ στο παλάτι του Ουέστμινστερ με την περίτεχνη χρυσή άμαξα που σέρνουν λευκά άλογα, παρά μόνο με ένα συνηθισμένο Range Rover. Η ίδια άμαξα, άλλωστε, έχει να χρησιμοποιηθεί από το 2002, όταν εορτάστηκε το χρυσό ιωβηλαίο των 50χρονων της βασιλείας της -και το 2012 βίωσε πανηγυρικά τις εκδηλώσεις για το διαμαντένιο ιωβηλαίο της.
Στα 70 χρόνια που παρέμεινε στο θρόνο της, συσκέφτηκε τετ α τετ με δεκατέσσερις εγχώριους πρωθυπουργούς, παρακολούθησε δεκαοχτώ εθνικές εκλογικές αναμετρήσεις και βίωσε αλλεπάλληλες κυβερνητικές αλλαγές. Συνάντησε αναρίθμητους ξένους ηγέτες – που στην πλειονότητά τους έχουν περάσει στη σφαίρα της λήθης. Και, φυσικά, από τον Σεπτέμβριο του 2015 είχε ξεπεράσει τα 63 χρόνια συνεχούς βασιλείας της προ-προγιαγιάς της, βασίλισσας Βικτωρίας. Πρακτικά, μάλλον κανείς δεν θα υπερβεί τις ιστορικά αξιομνημόνευτες και μοναδικές επιδόσεις της 96χρονης βασίλισσας.
Το περσινό καλοκαίρι, ήταν δύσκολο και πολύ διαφορετικό για την Ελισάβετ. Κάτι σαν απαρχή του τέλους. Αναχώρησε για τις εθιμικές θερινές διακοπές της, για πρώτη φορά χωρίς τον Φίλιππο, στο Κάστρο Μπαλμόραλ στο Αμπερντίν Σάιρ της βορειοανατολικής Σκωτίας -εκεί που άφησε την τελευταία της πνοή, σε ένα περίεργο παιχνίδι της μοίρας.
Σε αυτό το αρχοντικό «εξοχικό» της, στην ειδυλλιακή έκταση των αχανών 50.000 στρεμμάτων, η ιδιωτικότητά της ήταν απαραβίαστη. Δεν εθεάθη τότε να ιππεύει, ως συνήθως, ανεβασμένη στη σέλα ενός υπερήλικου πόνι, ούτε να κάνει περιπάτους με τα αγαπημένα της σκυλιά. Απλώς οι ανακτορικοί παρατηρητές συμπέραναν πως σεμνά και νωχελικά παραθέριζε. Εκανε το καθιερωμένο ιερό διάλειμμα μιας ώρας ύπνου το μεσημέρι, απολάμβανε το απογευματινό της τσάι Darjeeling με αρωματικά βότανα και ξεφύλλιζε τα προγράμματα των ιπποδρομιών του Ασκοτ, του Τσέλτεναμ, του Γιορκσάιρ κ.λπ. Δειπνούσε λιτά και έπινε ένα νερωμένο απεριτίφ Dubonnet, μια και οι γιατροί της απαγόρευσαν, χάριν της υγείας της, το αγαπημένο βραδινό ντράι μαρτίνι που συνήθιζε να καταναλώνει η μάνα της, βασιλομήτωρ Ελίζαμπεθ Μπόουζ-Λάιον, ως τα βαθιά της γεράματα πριν αποβιώσει το 2002 στα 101 της χρόνια.
Για μια τέτοια ασυγχώρητη γευστική απώλεια ενός κοκτέιλ με τζιν, βερμούτ, μια φλούδα λεμονιού και δύο παγάκια ο Τζέιμς Μποντ θα προτιμούσε, με την άδειά της, να αυτοκτονήσει παρά να το αποχωριστεί. Η Ελισάβετ Β’ απλώς σφράγισε αποφασιστικά το σέικερ. Ο καλλιεργημένος αυτοέλεγχός της, που την εξοπλίζει με μια ψυχολογική πανοπλία, αποτρέπει συναισθηματικές πιέσεις και εξαρτήσεις. Οπως είχε παρατηρήσει σε ανύποπτο χρόνο η ίδια, «το πρόβλημα με τη θλίψη είναι ότι τρέφεται από τον εαυτό της». Και έτσι συνέχισε, χωρίς καμία ανάμειξη αλκοόλ, απτόητη, την αδρανή καθημερινότητά της. Κάθε Κυριακή επισκεπτόταν το μικρό γοτθικό εκκλησάκι Crathie Kirk με τα βιτρό στα παράθυρα και την ξύλινη στέγη στην παρακείμενη του κάστρου ομώνυμη ενορία, για να παρακολουθήσει τη θεία λειτουργία. Ενδεχομένως συνειδητοποιούσε ότι τα γεράματα φτάνουν όταν οι μετάνοιες πληθαίνουν και τα όνειρα λιγοστεύουν.
Κατά τα άλλα, διαμένοντας σε ένα τοπίο γαλήνης και αποστομωτικής ομορφιάς, έγραφε όπως πάντα πριν πλαγιάσει λίγες γραμμές στο ημερολόγιό της, έκανε την προσευχή της και έπεφτε για ύπνο. Το πρωί ξυπνούσε υπό τον τυπικό ήχο της σκωτσέζικης γκάιντας που αναδυόταν από τον ασκό της έξω από το παράθυρο της βασιλικής κρεβατοκάμαρας. Καμιά άλλη σπατάλη περιττής ενέργειας, αν εξαιρεθεί το κοντινό πικνίκ με τα μικρά δισέγγονά της, παιδιά της μεγαλύτερης εγγονής της, της Ολυμπιονίκη της ιππασίας Ζάρα Τίνταλ, κόρης της πριγκίπισσας Αννας – δευτερότοκης από τα τέσσερα παιδιά της Ελισάβετ Β’. Ακόμη την επισκέφθηκαν, ως συνήθως, ο 73χρονος γιος της, πρίγκιπας της Ουαλίας Κάρολος και η σύζυγός του δούκισσα της Κορνουάλης Καμίλα, οι οποίοι φιλοξενήθηκαν σε μία από τις 52 κρεβατοκάμαρες του κάστρου. Το πλέον βαρετό ζευγάρι εκ των βασιλικών Υψηλοτήτων του πλανήτη, με τόση ενέργεια όση του ξεκούρδιστου ρολογιού παραιτημένου μπάτλερ, ήταν προφανώς καλοδεχούμενο από την κουρασμένη οικοδέσποινα. Παρ’ όλα αυτά, με τόσο χαλαρές διακοπές η βασίλισσα επέστρεψε πριν ένα χρόνο, τον Σεπτέμβριο του 2021, εμφανώς πιο καταπονημένη απ’ όσο όταν αναχώρησε. Συμπτωματικά, εκείνες τις ημέρες έκανε πρεμιέρα στο Λονδίνο η πιο πρόσφατη ταινία του Τζέιμς Μποντ με τίτλο «No Time To Die».
Οι πρώτες φήμες
Στα μέσα Οκτωβρίου εμφανίστηκε παρακολουθώντας μια λειτουργία στο Αβαείο του Γουέστμινστερ υποβασταζόμενη από ένα μπαστούνι, για πρώτη φορά δημοσίως από το μακρινό 2003 όταν ανάρρωνε από μια επέμβαση στο δεξί της γόνατο. Η αρχική έκπληξη συνοδεύτηκε με διασπορά φημών γύρω από την κατάσταση της υγείας της. Ακολούθησαν και άλλα γεγονότα που πύκνωσαν τις ανησυχητικές διαδόσεις. Αφού ακύρωσε το διήμερο ταξίδι της στη Βόρεια Ιρλανδία, έγινε γνωστή μια διανυκτέρευσή της στις 20 Οκτωβρίου στην ιδιωτική κλινική του King Edward VII στο Μέριλμπον του κεντρικού Λονδίνου. Την ίδια ώρα, το γραφείο των ανακτόρων του Μπάκιγχαμ, βασιλικότερο της βασίλισσας, εξέδιδε με το σταγονόμετρο αινιγματικά δελτία Τύπου. Οι μηδαμινές λεπτομέρειες που περιείχαν έρχονταν σε προφανή αντίθεση με τις λαλίστατες ανακοινώσεις για τη μονοήμερη νοσηλεία της λόγω γαστρεντερίτιδας στο ίδιο νοσοκομείο το 2013.
Η υπόθεση μύριζε συγκάλυψη. Και ενώ οι επίσημες ανακοινώσεις έπαιρναν την αδιανόητη για τον θεσμό μορφή αδιαφάνειας, η ανησυχία μετατρεπόταν βαθμιαία σε καχύποπτο αναβρασμό. Στον επόμενο τόνο η βασίλισσα δεν εμφανίστηκε στην ανά πενταετία Γενική Σύνοδο της Εκκλησίας της Αγγλίας. Για πρώτη φορά ένας μονάρχης -που φέρει τον τίτλο του υπέρτατου κυβερνήτη της Εκκλησίας της Αγγλίας- απουσίαζε από αυτή τη σημαντική συνεδρίαση των επισκόπων της. Γεγονός που επέτεινε τα σενάρια προσβολής της από κορωνοϊό. Την αντικατέστησε στην εκδήλωση ο μικρότερος γιος της, πρίγκιπας Εδουάρδος, ο οποίος εκφώνησε λόγο εκ μέρους της. Η ίδια απέστειλε βιντεοσκοπημένο συγκινητικό μήνυμα, στο οποίο αναπολούσε τον εκλιπόντα σύζυγό της. Το αξιοσημείωτο ήταν ότι σε αυτό ανέφερε πως «κανείς από εμάς δεν μπορεί να επιβραδύνει το πέρασμα του χρόνου». Η φράση της δεν πέρασε απαρατήρητη, χωρίς, ωστόσο, πένθιμες πλερέζες.
Θλιμμένη στοχαστικότητα
Στη συνέχεια ακύρωσε τη συμμετοχή της στην 26η Σύνοδο Κορυφής των Ηνωμένων Εθνών για το Κλίμα στη Γλασκώβη. Στη μεγαλύτερη πόλη της Σκωτίας, τους 120 παγκόσμιους ηγέτες υποδέχθηκε και δεξιώθηκε εκ μέρους της ο πρίγκιπας Κάρολος. Και πάλι η Ελισάβετ Β’ απευθύνθηκε με εξ αποστάσεως μήνυμα. Στο οποίο μάλιστα, ανάμεσα σε άλλα επανέλαβε: «Κανείς από εμάς δεν ζει για πάντα». Αναπότρεπτα ξεσηκώθηκε μελαγχολικός ντόρος με ποικίλες ερμηνείες για το τι εννοούσε, τι υπαινισσόταν, πού απέβλεπε, σε ποιους απευθυνόταν, και πάει λέγοντας. Η βασίλισσα σπανίως έως ποτέ χρησιμοποιούσε στον λόγο της δυσνόητους χρησμούς.
Οι ενθουσιώδεις βασιλικοί αναλυτές, όμως, που εκθείαζαν τη μακροημέρευση, τη χαριτωμένη γήρανσή της και προέβλεπαν πειστικά ότι χάρη στα ανθεκτικά γονίδιά της θα ζήσει περισσότερο από τη μητέρα της, περιέπεσαν σε σκεπτικισμό. Οι σταγόνες της θλιμμένης στοχαστικότητάς τους κόντεψαν να μετατραπούν σε πλημμύρα συντριβής αφότου η βασίλισσα ακύρωσε στο παρά πέντε και τη συμμετοχή της στην εκδήλωση μνήμης στην οποία αποτίνει φόρο τιμής στους πεσόντες Βρετανούς στρατιώτες και εκείνους της Κοινοπολιτείας στο Κενοτάφιο του Γουάιτχολ στο Λονδίνο. Επιστρατεύτηκε ξανά ο Κάρολος για να την εκπροσωπήσει και να καταθέσει στεφάνι για λογαριασμό της. Γεγονός που οι ανακτορικοί παρατηρητές με απογοήτευση εξήγησαν πως η βασίλισσα δεν θα παραστεί πλέον σε υποχρεώσεις μεγάλης κλίμακας.
Η κουβέντα για τη διαδοχή
Η κουβέντα για τη διαδοχή της Ελισάβετ είχε φουντώσει εδώ και μήνες, ειδικά μετά από αυτά τα περιστατικά. Στη γραμμή διαδοχής, πρώτος είναι ο Κάρολος, ακολουθούμενος από τον πρωτότοκο γιο του, πρίγκιπα Γουίλιαμ, δούκα του Κέιμπριτζ, και στη συνέχεια τρίτος είναι ο δικός του πρωτότοκος, ο 8χρονος πρίγκιπας Γεώργιος ή απλώς Τζορτζ. Ήδη ορισμένα από τα καθήκοντά της είχαν ανατεθεί σε άλλα μέλη της βασιλικής οικογένειας, τα οποία εκπληρώνουν με τη σειρά της συγγενικής αλληλουχίας τους στην κλίμακα του θρόνου. Ο Κάρολος και η Καμίλα, ο Γουίλιαμ και η Κέιτ, η κόρη της Άννα, ο γιος της Εδουάρδος και η σύζυγός του Σόφι είχαν ήδη κινητοποιηθεί μετέχοντας στην «επιχείρηση» διεκπεραίωσης των βασιλικών καθηκόντων, προκειμένου να την απαλλάξουν το προηγούμενο διάστημα από κοπιαστικές, εξοντωτικές υποχρεώσεις.
Ο βρετανικός Τύπος, αγαλλιάζοντας τότε για την ομόθυμη συνοχή τους, εγκωμιαστικά τους χαρακτήρισε σαν τους «7 Υπέροχους».
Για την ίδια τη βασίλισσα που είχε βιώσει με ψυχραιμία τα καμώματα του εγγονού της Χάρι και τα σεξουαλικά σκάνδαλα του γιου της Ανδρέα, οι άμεσοι συγγενείς της ενδεχομένως να μην ξεπερνούσαν το ανάστημα των «7 νάνων». Δεν τους αντιμετώπιζε με την κοκεταρία των άσπρων μαλλιών. Αλλά με την ωριμότητα του υπερήλικα που «τα είχε τετρακόσια» μέχρι την τελευταία του πνοή. Και αποστασιοποιημένη από τα τετριμμένα καλοπιάσματα συνειδητοποιούσε πως ο χρόνος προς το finish έτρεχε πια πιο γρήγορα. Από το ύψος, άλλωστε, ενός σχεδόν αιώνα ζωής και από το βάθρο της αδιάκοπης παρουσίας στον δημόσιο βίο, είχε χτίσει μια εκλεπτυσμένη όσο και μεγαλοπρεπή φιγούρα. Η θαμπή ακινησία των τελευταίων μηνών δεν της ταίριαζε. Γνώριζε τα λόγια του Βίκτωρος Ουγκώ, τα οποία συνοψίζουν πως το να μην κάνεις τίποτα είναι μεν η ευτυχία των παιδιών αλλά και η δυστυχία των υπερηλίκων. Την υπέμενε στωικά. Η δοξασμένη υστεροφημία των 70 χρόνων από την ανάρρησή της στον βρετανικό θρόνο ήταν βασικό, αλλά τελικά όχι επαρκές κίνητρο μπροστά στο μοιραίο.
Η αποδοχή του 72%
Η Ελισάβετ απολάμβανε πάντα μεγάλη αγάπη και αποδοχή από τους υπηκόους της. Τους είχε κερδίσει και με το στιλ και με τη συμπεριφορά της.
Οι δε ενδυματολογικές από την παραδοσιακή γκαρνταρόμπα της, την έκαναν μία οικεία φιγούρα για τον κόσμο. Συνήθιζε τα μίντι παλτό και τα ελαφριά μαντό τύπου 60s στις έντονα μονόχρωμες και φλούο αποχρώσεις από όλη την παλέτα του ουράνιου τόξου, πάνω από φλοράλ, κατά ασφαλή προτίμηση, φουστάνια μήκους έως ελαφρά κάτω από το γόνατο. Τα συνδύαζε με ασορτί καπέλα, στολισμένα ενίοτε με λουλούδια, διακοσμητικές καρφίτσες στο πέτο και μαργαριταρένια κολιέ. Σπανίως φορούσε γάντια και εμπριμέ μαντίλια, αλλά ανυπερθέτως κρατάει δερμάτινες τσάντες εξαιρετικής δεξιοτεχνίας, του λονδρέζικου οίκου Launer, τις οποίες δεν ανανέωνε αλλά επισκεύαζε.
Μονίμως στεκόταν ή βάδιζε πάνω στο ίδιο, ή καλύτερα απαράλλαχτο, ζευγάρι παπούτσια, τα οποία συνιστούσαν το ενδυματολογικό φετίχ της. Άνετα, μαύρα, από μαλακό δέρμα, με χαμηλό τακούνι, ύψους για την ακρίβεια 5,7 εκατοστών, και χρυσαφί αγκράφα, τα οποία έμοιαζαν πολύ σε εκείνα της φίρμας Gucci. Στην πραγματικότητα, όμως, κατασκευάζονταν στο πατροπαράδοτο λονδρέζικο κατάστημα των διάσημων τσαγκάρηδων Anello & Davide στην Κόβεντ Γκάρντεν.
Με αυτό το στιλ, η αενάως διακριτή παρουσία της, με την άψογα επιμελημένη κόμμωση και το απέριττο μακιγιάζ γνώριζε την αποδοχή του 72% των υπηκόων της – ποσοστό έγκρισης που δεν υπήρχε σε καμιά άλλη δυτική βασιλευομένη δημοκρατία. Ο λαός της την αγαπούσε, τη σεβόταν και την εκτιμούσε διότι η αυτής υψηλότης συμμεριζόταν τόσο τις αγωνίες όσο και τα χόμπι του, όπως και για την ευπρέπεια που επιδείκνυε απέναντι στις παρεκτροπές, τα τσαλίμια και τα καπρίτσια των μελών της οικογένειάς της, αλλά και επειδή διέθετε άφθονο χιούμορ, με το οποίο μόνο οι Βρετανοί γελούν. Είναι, άλλωστε, πασίγνωστο ότι με αυτό τον τρόπο, δηλαδή με κάνα-δυο αστεία, εξομάλυνε ορισμένες ενοχλητικές καταστάσεις, σε πείσμα των τυπικών παραδόσεων του Παλατιού.
Ο απλός κόσμος την ένιωθε, επίσης, κοντά του όταν την έβλεπε να οδηγεί μια πράσινη στέισον βάγκον Jaguar X Type, γαντζωμένη στο τιμόνι, φορώντας μαντίλι και γυαλιά ηλίου, μετά την επέμβαση αφαίρεσης καταρράκτη στην οποία υποβλήθηκε. Μάλιστα ενθουσιαζόταν όταν η «Λίλιμπετ», όπως την αποκαλούσαν χαϊδευτικά στην οικογένεια, παρά την καθιερωμένη ουδετερότητά της εικάζεται βάσιμα πως ήταν οπαδός της Γουέστ Χαμ, αλλά ότι δεν ήταν κοντά και στην Αρσεναλ. Τη θαύμαζε επίσης επειδή ήταν φιλόζωη, ιδίως λάτρευε τα άλογα, συμπεριλαμβανομένων φυσικά των 100 ιπποδρομιακών καθαρόαιμων ίππων στους βασιλικούς στάβλους, όπως και για το ότι φερόταν με τρυφερότητα στα σκυλιά της, σαν εκείνα της μικρόσωμης ουαλικής ράτσας κoργκί. Πάνω απ’ όλα, όμως, οι Βρετανοί τη λάτρευαν γιατί ήταν η μοναδική στην υφήλιο τόσο καλά καταρτισμένη στη Μηχανολογία βασίλισσα, αφού μπορούσε να αλλάξει με άνεση και χωρίς καμιά βοήθεια ένα μπουζί σε μια Rolls Royce στο πάρκινγκ των ανακτόρων. Οπως και ικανή να βιδώσει έναν λαμπτήρα στον πολυέλαιο του παλατιού, ο οποίος καταναλώνει τόσα βατ, όσα για να φωτιστεί μια παραγκούπολη στον τρίτο κόσμο.
Οι πρώτες φήμες
Στα μέσα Οκτωβρίου εμφανίστηκε παρακολουθώντας μια λειτουργία στο Αβαείο του Γουέστμινστερ υποβασταζόμενη από ένα μπαστούνι, για πρώτη φορά δημοσίως από το μακρινό 2003 όταν ανάρρωνε από μια επέμβαση στο δεξί της γόνατο. Η αρχική έκπληξη συνοδεύτηκε με διασπορά φημών γύρω από την κατάσταση της υγείας της. Ακολούθησαν και άλλα γεγονότα που πύκνωσαν τις ανησυχητικές διαδόσεις. Αφού ακύρωσε το διήμερο ταξίδι της στη Βόρεια Ιρλανδία, έγινε γνωστή μια διανυκτέρευσή της στις 20 Οκτωβρίου στην ιδιωτική κλινική του King Edward VII στο Μέριλμπον του κεντρικού Λονδίνου. Την ίδια ώρα, το γραφείο των ανακτόρων του Μπάκιγχαμ, βασιλικότερο της βασίλισσας, εξέδιδε με το σταγονόμετρο αινιγματικά δελτία Τύπου. Οι μηδαμινές λεπτομέρειες που περιείχαν έρχονταν σε προφανή αντίθεση με τις λαλίστατες ανακοινώσεις για τη μονοήμερη νοσηλεία της λόγω γαστρεντερίτιδας στο ίδιο νοσοκομείο το 2013.
Η υπόθεση μύριζε συγκάλυψη. Και ενώ οι επίσημες ανακοινώσεις έπαιρναν την αδιανόητη για τον θεσμό μορφή αδιαφάνειας, η ανησυχία μετατρεπόταν βαθμιαία σε καχύποπτο αναβρασμό. Στον επόμενο τόνο η βασίλισσα δεν εμφανίστηκε στην ανά πενταετία Γενική Σύνοδο της Εκκλησίας της Αγγλίας. Για πρώτη φορά ένας μονάρχης -που φέρει τον τίτλο του υπέρτατου κυβερνήτη της Εκκλησίας της Αγγλίας- απουσίαζε από αυτή τη σημαντική συνεδρίαση των επισκόπων της. Γεγονός που επέτεινε τα σενάρια προσβολής της από κορωνοϊό. Την αντικατέστησε στην εκδήλωση ο μικρότερος γιος της, πρίγκιπας Εδουάρδος, ο οποίος εκφώνησε λόγο εκ μέρους της. Η ίδια απέστειλε βιντεοσκοπημένο συγκινητικό μήνυμα, στο οποίο αναπολούσε τον εκλιπόντα σύζυγό της. Το αξιοσημείωτο ήταν ότι σε αυτό ανέφερε πως «κανείς από εμάς δεν μπορεί να επιβραδύνει το πέρασμα του χρόνου». Η φράση της δεν πέρασε απαρατήρητη, χωρίς, ωστόσο, πένθιμες πλερέζες.
Θλιμμένη στοχαστικότητα
Στη συνέχεια ακύρωσε τη συμμετοχή της στην 26η Σύνοδο Κορυφής των Ηνωμένων Εθνών για το Κλίμα στη Γλασκώβη. Στη μεγαλύτερη πόλη της Σκωτίας, τους 120 παγκόσμιους ηγέτες υποδέχθηκε και δεξιώθηκε εκ μέρους της ο πρίγκιπας Κάρολος. Και πάλι η Ελισάβετ Β’ απευθύνθηκε με εξ αποστάσεως μήνυμα. Στο οποίο μάλιστα, ανάμεσα σε άλλα επανέλαβε: «Κανείς από εμάς δεν ζει για πάντα». Αναπότρεπτα ξεσηκώθηκε μελαγχολικός ντόρος με ποικίλες ερμηνείες για το τι εννοούσε, τι υπαινισσόταν, πού απέβλεπε, σε ποιους απευθυνόταν, και πάει λέγοντας. Η βασίλισσα σπανίως έως ποτέ χρησιμοποιούσε στον λόγο της δυσνόητους χρησμούς.
Οι ενθουσιώδεις βασιλικοί αναλυτές, όμως, που εκθείαζαν τη μακροημέρευση, τη χαριτωμένη γήρανσή της και προέβλεπαν πειστικά ότι χάρη στα ανθεκτικά γονίδιά της θα ζήσει περισσότερο από τη μητέρα της, περιέπεσαν σε σκεπτικισμό. Οι σταγόνες της θλιμμένης στοχαστικότητάς τους κόντεψαν να μετατραπούν σε πλημμύρα συντριβής αφότου η βασίλισσα ακύρωσε στο παρά πέντε και τη συμμετοχή της στην εκδήλωση μνήμης στην οποία αποτίνει φόρο τιμής στους πεσόντες Βρετανούς στρατιώτες και εκείνους της Κοινοπολιτείας στο Κενοτάφιο του Γουάιτχολ στο Λονδίνο. Επιστρατεύτηκε ξανά ο Κάρολος για να την εκπροσωπήσει και να καταθέσει στεφάνι για λογαριασμό της. Γεγονός που οι ανακτορικοί παρατηρητές με απογοήτευση εξήγησαν πως η βασίλισσα δεν θα παραστεί πλέον σε υποχρεώσεις μεγάλης κλίμακας.
Η κουβέντα για τη διαδοχή
Η κουβέντα για τη διαδοχή της Ελισάβετ είχε φουντώσει εδώ και μήνες, ειδικά μετά από αυτά τα περιστατικά. Στη γραμμή διαδοχής, πρώτος είναι ο Κάρολος, ακολουθούμενος από τον πρωτότοκο γιο του, πρίγκιπα Γουίλιαμ, δούκα του Κέιμπριτζ, και στη συνέχεια τρίτος είναι ο δικός του πρωτότοκος, ο 8χρονος πρίγκιπας Γεώργιος ή απλώς Τζορτζ. Ήδη ορισμένα από τα καθήκοντά της είχαν ανατεθεί σε άλλα μέλη της βασιλικής οικογένειας, τα οποία εκπληρώνουν με τη σειρά της συγγενικής αλληλουχίας τους στην κλίμακα του θρόνου. Ο Κάρολος και η Καμίλα, ο Γουίλιαμ και η Κέιτ, η κόρη της Άννα, ο γιος της Εδουάρδος και η σύζυγός του Σόφι είχαν ήδη κινητοποιηθεί μετέχοντας στην «επιχείρηση» διεκπεραίωσης των βασιλικών καθηκόντων, προκειμένου να την απαλλάξουν το προηγούμενο διάστημα από κοπιαστικές, εξοντωτικές υποχρεώσεις.
Ο βρετανικός Τύπος, αγαλλιάζοντας τότε για την ομόθυμη συνοχή τους, εγκωμιαστικά τους χαρακτήρισε σαν τους «7 Υπέροχους».
Για την ίδια τη βασίλισσα που είχε βιώσει με ψυχραιμία τα καμώματα του εγγονού της Χάρι και τα σεξουαλικά σκάνδαλα του γιου της Ανδρέα, οι άμεσοι συγγενείς της ενδεχομένως να μην ξεπερνούσαν το ανάστημα των «7 νάνων». Δεν τους αντιμετώπιζε με την κοκεταρία των άσπρων μαλλιών. Αλλά με την ωριμότητα του υπερήλικα που «τα είχε τετρακόσια» μέχρι την τελευταία του πνοή. Και αποστασιοποιημένη από τα τετριμμένα καλοπιάσματα συνειδητοποιούσε πως ο χρόνος προς το finish έτρεχε πια πιο γρήγορα. Από το ύψος, άλλωστε, ενός σχεδόν αιώνα ζωής και από το βάθρο της αδιάκοπης παρουσίας στον δημόσιο βίο, είχε χτίσει μια εκλεπτυσμένη όσο και μεγαλοπρεπή φιγούρα. Η θαμπή ακινησία των τελευταίων μηνών δεν της ταίριαζε. Γνώριζε τα λόγια του Βίκτωρος Ουγκώ, τα οποία συνοψίζουν πως το να μην κάνεις τίποτα είναι μεν η ευτυχία των παιδιών αλλά και η δυστυχία των υπερηλίκων. Την υπέμενε στωικά. Η δοξασμένη υστεροφημία των 70 χρόνων από την ανάρρησή της στον βρετανικό θρόνο ήταν βασικό, αλλά τελικά όχι επαρκές κίνητρο μπροστά στο μοιραίο.
Η αποδοχή του 72%
Η Ελισάβετ απολάμβανε πάντα μεγάλη αγάπη και αποδοχή από τους υπηκόους της. Τους είχε κερδίσει και με το στιλ και με τη συμπεριφορά της.
Οι δε ενδυματολογικές από την παραδοσιακή γκαρνταρόμπα της, την έκαναν μία οικεία φιγούρα για τον κόσμο. Συνήθιζε τα μίντι παλτό και τα ελαφριά μαντό τύπου 60s στις έντονα μονόχρωμες και φλούο αποχρώσεις από όλη την παλέτα του ουράνιου τόξου, πάνω από φλοράλ, κατά ασφαλή προτίμηση, φουστάνια μήκους έως ελαφρά κάτω από το γόνατο. Τα συνδύαζε με ασορτί καπέλα, στολισμένα ενίοτε με λουλούδια, διακοσμητικές καρφίτσες στο πέτο και μαργαριταρένια κολιέ. Σπανίως φορούσε γάντια και εμπριμέ μαντίλια, αλλά ανυπερθέτως κρατάει δερμάτινες τσάντες εξαιρετικής δεξιοτεχνίας, του λονδρέζικου οίκου Launer, τις οποίες δεν ανανέωνε αλλά επισκεύαζε.
Μονίμως στεκόταν ή βάδιζε πάνω στο ίδιο, ή καλύτερα απαράλλαχτο, ζευγάρι παπούτσια, τα οποία συνιστούσαν το ενδυματολογικό φετίχ της. Άνετα, μαύρα, από μαλακό δέρμα, με χαμηλό τακούνι, ύψους για την ακρίβεια 5,7 εκατοστών, και χρυσαφί αγκράφα, τα οποία έμοιαζαν πολύ σε εκείνα της φίρμας Gucci. Στην πραγματικότητα, όμως, κατασκευάζονταν στο πατροπαράδοτο λονδρέζικο κατάστημα των διάσημων τσαγκάρηδων Anello & Davide στην Κόβεντ Γκάρντεν.
Με αυτό το στιλ, η αενάως διακριτή παρουσία της, με την άψογα επιμελημένη κόμμωση και το απέριττο μακιγιάζ γνώριζε την αποδοχή του 72% των υπηκόων της – ποσοστό έγκρισης που δεν υπήρχε σε καμιά άλλη δυτική βασιλευομένη δημοκρατία. Ο λαός της την αγαπούσε, τη σεβόταν και την εκτιμούσε διότι η αυτής υψηλότης συμμεριζόταν τόσο τις αγωνίες όσο και τα χόμπι του, όπως και για την ευπρέπεια που επιδείκνυε απέναντι στις παρεκτροπές, τα τσαλίμια και τα καπρίτσια των μελών της οικογένειάς της, αλλά και επειδή διέθετε άφθονο χιούμορ, με το οποίο μόνο οι Βρετανοί γελούν. Είναι, άλλωστε, πασίγνωστο ότι με αυτό τον τρόπο, δηλαδή με κάνα-δυο αστεία, εξομάλυνε ορισμένες ενοχλητικές καταστάσεις, σε πείσμα των τυπικών παραδόσεων του Παλατιού.
Ο απλός κόσμος την ένιωθε, επίσης, κοντά του όταν την έβλεπε να οδηγεί μια πράσινη στέισον βάγκον Jaguar X Type, γαντζωμένη στο τιμόνι, φορώντας μαντίλι και γυαλιά ηλίου, μετά την επέμβαση αφαίρεσης καταρράκτη στην οποία υποβλήθηκε. Μάλιστα ενθουσιαζόταν όταν η «Λίλιμπετ», όπως την αποκαλούσαν χαϊδευτικά στην οικογένεια, παρά την καθιερωμένη ουδετερότητά της εικάζεται βάσιμα πως ήταν οπαδός της Γουέστ Χαμ, αλλά ότι δεν ήταν κοντά και στην Αρσεναλ. Τη θαύμαζε επίσης επειδή ήταν φιλόζωη, ιδίως λάτρευε τα άλογα, συμπεριλαμβανομένων φυσικά των 100 ιπποδρομιακών καθαρόαιμων ίππων στους βασιλικούς στάβλους, όπως και για το ότι φερόταν με τρυφερότητα στα σκυλιά της, σαν εκείνα της μικρόσωμης ουαλικής ράτσας κoργκί. Πάνω απ’ όλα, όμως, οι Βρετανοί τη λάτρευαν γιατί ήταν η μοναδική στην υφήλιο τόσο καλά καταρτισμένη στη Μηχανολογία βασίλισσα, αφού μπορούσε να αλλάξει με άνεση και χωρίς καμιά βοήθεια ένα μπουζί σε μια Rolls Royce στο πάρκινγκ των ανακτόρων. Οπως και ικανή να βιδώσει έναν λαμπτήρα στον πολυέλαιο του παλατιού, ο οποίος καταναλώνει τόσα βατ, όσα για να φωτιστεί μια παραγκούπολη στον τρίτο κόσμο.
Protothema.gr
