3 Απριλίου 1821 – 3 Απριλίου 2020: 199 χρόνια από την ξεχασμένη μάχη του Πύργου!
3 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1821 – 3 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2020
199 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΞΕΧΑΣΜΕΝΗ ΜΑΧΗ ΤΟΥ ΠΥΡΓΟΥ!
1) «Η ΦΙΛΟΠΑΤΡΙΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΕΘΝΙΚΙΣΜΟΣ… ΑΛΛΑ ΠΑΤΡΙΩΤΙΣΜΟΣ!!».
Αγαπητοί μου φίλοι και Χριστιανοί της πόλης του Πύργου, πρέπει να γνωρίζουμε όλοι μας, ότι η Φιλοπατρία δεν είναι Εθνικισμός, όπως μας κατηγορούν κάποιοι…αλλά Πατριωτισμός! Η Φιλοπατρία είναι η αγάπη προς την πατρίδα και φιλόπατρις είναι αυτός που αγαπά την πατρίδα του και το εκφράζει έμπρακτα. Η Φιλοπατρία δεν είναι προνόμιο οικογενειακής, κομματικής, κοινωνικής ή οικονομικής προέλευσης. Δεν κληρονομείται, ούτε απονέμεται, αντίθετα είναι τρόπος σκέψης και ζωής, είναι το βίωμα του καθενός. Είναι η αγάπη όλων των Ελλήνων, που μας χάρισε την ιστορική συνέχεια ως Έθνος!
«Τούτην την πατρίδα την έχομεν όλοι μαζί… και με ομόνοια να αγωνιζόμαστε για το καλό της και λέγοντας πως εις όλους εμάς μένει να ισιάσουμε και να στολίσουμε τούτον τον τόπο που οι αγωνιστές του ’21 ελευθέρωσαν». ( Μακρυγιάννης).
Ο δε Πατριωτισμός γενικά τονίζει σήμερα την αγάπη προς την έννοια της πατρίδας, σαν σύνολο ανθρώπων που ζουν στα πλαίσια ενός τόπου με κοινά πολιτικά και πολιτισμικά στοιχεία, χωρίς μίσος εναντίον άλλων ομοειδώς νοουμένων πατρίδων, αλλά με στοιχεία αλληλεγγύης και ειρηνικής συνύπαρξης. Αντίθετα, ο Εθνικισμός στηρίζεται πάντα στην εχθρική αντιμετώπιση των άλλων εθνικοτήτων που συχνά εκδηλώνεται και με τη μορφή ακραίας επιθετικότητας ενάντια στους «αλλοεθνείς». Ταυτόχρονα πιστεύει γιατί περί πίστης πρόκειται στη δήθεν ανωτερότητα του «οικείου έθνους» και στη μοναδικότητάς του.
2) ΣΥΝΤΟΜΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΗΣ ΜΑΧΗΣ ΠΥΡΓΟΥ!
Αγαπητοί μου, τούτη την γκρίζα και ζοφερή περίοδο που τα σκιάζει η φοβερή πανδημία του κορωνοϊού και τα πλακώνει η σκλαβιά… μέσα στα σπίτια μας και μάλιστα πολύ καλά κάνουμε, συμπληρώνονται 199 ολόκληρα χρόνια πέρασαν από ένα άγνωστο σε πολλούς από εμάς σήμερα ιστορικό γεγονός της Επαναστάσεως του 1821, που αφορά την πρωτεύουσα της Ηλείας, τον Πύργο μας. Πρόκειται λοιπόν για την ιστορική εκείνη Μάχη του Πύργου, όταν εκατοντάδες Τουρκαλβανοί του Λάλα επιτέθηκαν στην πόλη του Πύργου, η οποία ήταν η έδρα των Ελλήνων επαναστατών του Αγώνα. Ας δούμε όμως παρακάτω το ιστορικό γεγονός που αγνοούν αρχές, φορείς αλλά και οι συμπολίτες μας.
Δεν είχαν περάσει κιόλας 10 ημέρες από την έναρξη της Ελληνικής Επαναστάσεως και στην Ηλεία, με τους φιλικούς Χαραλάμπη Βιλαέτη από τον Πύργο και τον Γεώργιο Σισίνη από την Γαστούνη, να πρωτοστατούν στην κήρυξη και την επέκταση του Αγώνα. Μετά από την αποτυχημένη επίθεση των Ελλήνων αγωνιστών εναντίον του Φρουρίου του Χλεμουτσίου, καθώς η πολιορκία του λύθηκε και οι Τούρκοι του Ηλειακού κάμπου διέφυγαν προς την Πάτρα, την πιο μεγάλη απειλή για την Επανάσταση στην Ηλεία αποτελούσαν οι Τουρκαλβανοί του Λάλα. Αυτοί, οι Τουρκαλβανοί του Λάλα, ήσαν σπουδαίοι και φημισμένοι πολεμιστές του Σουλτάνου και λειτουργούσαν ως φύλακες της Οθωμανικής κυριαρχίας στην Ηλεία. Η πολεμική τους δεινότητα και η τόλμη που βασιζόταν στην επαγγελματική τους κατάρτιση τους καθιστούσαν έναν αληθινό βραχνά για τους Έλληνες της Ηλείας προ του 1821, αλλά και με την έναρξη του Αγώνα.
Με το που έμαθαν ότι οι ως τότε ραγιάδες του Σουλτάνου σήκωσαν κεφάλι και επαναστάτησαν, έφυγαν από την βάση τους, την κωμόπολη του Λάλα στο οροπέδιο της Φολόης και άρχισαν να χτυπούν τους Έλληνες στα χωριά τους.
Δείγμα της επιθετικότητας αυτής, ήταν η απόφαση τους να επιτεθούν στην πόλη του Πύργου, που από την πρώτη στιγμή συμμετείχε στην Επανάσταση. Την ίδια στιγμή οι Έλληνες της περιοχής Πύργου είχαν συγκεντρωθεί στην Ιερά Μονή Σκαφιδιάς, όπου ήταν το αρχηγείο τους.
Παράλληλα, από τα τέλη του Μαρτίου είχαν φτάσει στην περιοχή οι δύο υιοί του Κολοκοτρώνη, ο Πάνος και ο Γενναίος(Ιωάννης), ερχόμενοι από την Ζάκυνθο για να συμμετάσχουν στην Επανάσταση. Ο πατέρας τους Θεόδωρος βρισκόταν ήδη στην Μάνη από τον Ιανουάριο, από όπου θα εξορμούσε με τους άλλους αγωνιστές τις ίδιες ημέρες για την απελευθέρωση της Καλαμάτας(23 Μαρτίου 1821).
Οι Τουρκαλβανοί του Λάλα ξεκίνησαν να χτυπήσουν τον Πύργο και στις 2 Απριλίου βρέθηκαν κοντά στην πόλη και ζήτησαν από τους Επαναστάτες να προσκυνήσουν. Οι Έλληνες όμως, όπως διασώζουν οι ιστορικές πηγές, τους απάντησαν ότι πλέον ήρθε η ώρα οι Οθωμανοί να προσκυνήσουν τους Έλληνες!
Αυτή η υπερήφανη απάντηση, αληθινά Ελληνοπρεπής, έδειχνε την αποφασιστικότητα των Ελλήνων να αμυνθούν στην επίθεση των επαγγελματιών αυτών πολεμιστών του Σουλτάνου. Και αυτό θα γινόταν την επομένη ημέρα, την Κυριακή των Βαΐων στις 3 Απριλίου του 1821. Αφού έφτιαξαν οχυρώματα οι Έλληνες αμύνθηκαν ηρωϊκά, αλλά η μη φύλαξη σε ασφαλές μέρος των γυναικόπαιδων οδήγησε σε απώλειες στον άμαχο πληθυσμό.
Ανάμεσα στους αρχηγούς των Ελλήνων ήσαν ο Χαραλάμπης Βιλαέτης ως επικεφαλής των 550 οπλοφόρων Πυργίων, ο Ιωάννης και ο Διονύσιος Διάκος, ο Πέτρος Μήτζου, οι Αχολαίοι, ο Παπασταθόπουλος (πολλούς από τους οποίους τίμησε η πόλη με την ονοματοδοσία οδών του Πύργου), ο Αλέξιος Μοσχούλας με 70 Αγουλινιτσαίους και οι υιοί του Κολοκοτρώνη μαζί με τους Καμπασαίους και 50 ενόπλους.
Συνολικά οι Έλληνες ήσαν 670 ένοπλοι. Από την άλλη μεριά οι Τουρκαλβανοί είχαν 1200 ενόπλους (κατά άλλες πηγές 2000). Η μάχη κράτησε 8 ώρες. Τμήμα της πόλεως καταστράφηκε και κάηκε από τους επιτιθέμενους, αλλά η άμυνα άντεξε. Μάλιστα κατάφεραν να απωθήσουν τους Τουρκαλβανούς από τον Πύργο.
Κατά τον παρόντα στην μάχη Γενναίο Κολοκοτρώνη εφονεύθησαν περί τους 150 Τουρκαλβανούς, από δε τους Έλληνες έπεσαν ηρωϊκά και αιχμαλωτίσθηκαν περί τους 130 Έλληνες. Θα ακολουθήσει μία περίοδος αγώνων μέχρι τον Ιούνιο του 1821, οπότε και το Λάλα μετά από μεγάλη εκστρατεία και πολιορκία από τους Επαναστάτες θα αλωθεί. Ο κίνδυνος των Τουρκαλβανών εξέλιπε και πλέον η Ηλεία ανάσαινε ελεύθερα.
Η Μάχη του Πύργου της 3ης Απριλίου ήταν ένας μεγάλος σταθμός του Αγώνα για την Ελευθερία των Ελλήνων το 1821, αλλά άγνωστη δυστυχώς στην τοπική μας κοινωνία…
Τον Απρίλη του 2016 για πρώτη φορά η μάχη αυτή εορτάσθηκε στον Ιερό Ναό του Αγίου Σπυρίδωνος Πύργου, με εξαιρετική λαμπρότητα ύστερα από πρωτοβουλία του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου του Λαογραφικού και χορευτικού Ομίλου Πύργου «Ηλείων Παράδοσις», της Φιλαρμονικής Εταιρίας Πύργου «Απόλλων», της Τοπικής Εφορίας Προσκόπων Πύργου και άλλων Πολιτιστικών και Κοινωνικών φορέων της Πόλης μας. Αυτό όμως δεν αρκεί η αρχή έγινε όπως προαναφέρθηκε, την σκυτάλη πρέπει να πάρει πλέον οι αρχές της πόλης μας και οι αρμόδιοι φορείς σε αυτές τις περιστάσεις, έτσι ώστε να τιμάται με τον προσήκοντα σεβασμό και τις ανάλογες εκδηλώσεις η ημέρα αυτή στον Πύργο μας!
ΤΙΜΗ ΚΑΙ ΔΟΞΑ ΣΤΟΥΣ ΑΓΩΝΙΣΤΕΣ ΤΗΣ ΜΑΧΗΣ ΤΟΥ ΠΥΡΓΟΥ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΤΙΜΟΥΝΤΑΙ ΛΑΜΠΡΑ!
ΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΤΣΗΔΗΜΑΣ
