Κορωνοϊός: Κρίσιμος μήνας ο Σεπτέμβριος – Γιατί αναμένεται αύξηση των κρουσμάτων

Παρά τις υψηλές θερμοκρασίες, η έλευση του Σεπτεμβρίου σηματοδοτεί την επιστροφή στην καθημερινότητα και την «κανονικότητα». Φέτος, το Φθινόπωρο έχει ένα νέο χαρακτηριστικό, καθώς θα αποτελέσει κρίσιμη περίοδο για την εξέλιξη της επιδημίας του νέου κορωνοϊού στη χώρα μας.

Ο Αύγουστος δυστυχώς αποδείχθηκε ένας απρόβλεπτος μήνας, με πέντε φορές περισσότερα ημερήσια νέα κρούσματα, 5.754, από τον Ιούλιο των 1.045 και τριπλασιασμό των διασωληνωμένων ασθενών στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας.

Την Τετάρτη 26 Αυγούστου είχε καταγραφεί ρεκόρ ημερήσιων νέων κρουσμάτων από την αρχή της επιδημίας στην Ελλάδα, με 293 νέα, εκ των οποίων τα 261 εγχώρια και 32 εισαγόμενα.

Μεταξύ των 268 θυμάτων της επιδημίας COVID-19 (από τις 26 Φεβρουαρίου που καταγράφηκε το πρώτο θετικό κρούσμα στην Ελλάδα μέχρι και χθες), οι 96 είναι γυναίκες και οι υπόλοιποι άνδρες. Η διάμεση ηλικία των θανόντων ήταν τα 77 έτη και το 95.9% είχε κάποιο υποκείμενο νόσημα ή/και ηλικία 70 ετών και άνω.

Στις ΜΕΘ παραμένουν 41 συμπολίτες μας εκ των οποίων οι 34 διασωληνωμένοι. Η διάμεση ηλικία τους είναι 69 ετών, στην πλειοψηφία τους άνδρες. To 94,4%, των διασωληνωμένων, έχει υποκείμενο νόσημα ή είναι ηλικιωμένοι 70 ετών και άνω.

Ωστόσο, ευτυχώς δεν επαληθεύτηκαν τα προγνωστικά μοντέλα που έδειχναν ότι θα μπορούσαν να καταγράφονται στη χώρα μας έως και 400 κρούσματα ημερησίως, περί τα τέλη Αυγούστου. Κατά μέσο όρο καταγράφονταν ημερησίως 230 νέα κρούσματα καθημερινά, με ήπια αυξητική τάση της επιδημικής καμπύλης.

Οι «κόκκινες» περιοχές

Στο «κόκκινο» σε ό,τι αφορά στον αριθμό των νέων κρουσμάτων είναι οι περιφέρειες Αττικής, Θεσσαλονίκης, Χαλκιδικής, Λέσβου, Κρήτης, Ημαθίας, Πέλλας, Πιερίας, Ζακύνθου και Κοζάνης, παρά τα περιοριστικά μέτρα που είναι σε ισχύ.

Η επιστροφή των εκδρομέων στις αστικές περιοχές, αναμένεται μεν να αποφορτίσει τις τουριστικές, όπως π.χ. Μύκονο, Σαντορίνη, από τον αυξημένο αριθμό κρουσμάτων, αλλά ενδεχομένως να οδηγήσει σε πολλαπλασιασμό των νέων κρουσμάτων στις αστικές περιοχές.

Οι νέοι δεν τηρούν τα μέτρα – Πεθαίνουν οι ηλικιωμένοι

Δυστυχώς, οι εκκλήσεις των ειδικών για τήρηση των μέτρων αυτοπροστασίας (αποφυγή συγχρωτισμού, χρήση μάσκας, καλή υγιεινή χεριών, τήρηση αποστάσεων και παραμονή τουλάχιστον για 7 ημέρες στο σπίτι κατά την επιστροφή από τις διακοπές) δεν έχουν γίνει σεβαστές, ειδικά από τα άτομα νεαρής ηλικίας.

Τα φαινόμενα απειθαρχίας που βλέπουν το φως της δημοσιότητας, ειδικά από άτομα που γνωρίζουν ότι είναι θετικοί φορείς και δεν τηρούν την καραντίνα, είναι ελάχιστα σε σύγκριση με τον πραγματικό αριθμό, όπως παραδέχθηκε την περασμένη εβδομάδα και ο αρμόδιος υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας και Διαχείρισης Κρίσεων, κ. Νίκος Χαρδαλιάς.

Η ηλικιακή ομάδα των 20-36 ετών θεωρείται από τους επιστήμονες ως η «ατμομηχανή» της επιδημίας του κορωνοϊού τον Αύγουστο στη χώρα μας.

«Ένας μικρός αριθμός φορέων του ιού δύναται να τον μεταδώσει σε πολλά άτομα, όταν βρεθούν οι κατάλληλες συνθήκες», είχε πει πριν μια εβδομάδα, την Τρίτη 25 Αυγούστου ο κ. Γκίκας Μαγιορκίνης, επίκουρος καθηγητής Υγιεινής και Επιδημιολογίας της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ και μέλος της Επιτροπής κατά την τακτική ενημέρωση για την επιδημία στη χώρα μας.

Και είχε τονίσει ότι, «η επιδημία στην ηλικιακή ομάδα των νέων δεν είναι κλειστή και μπορεί να δώσει ανά πάσα στιγμή μεταδόσεις στις μεγαλύτερες ηλικιακές ομάδες με δραματικές συνέπειες».

Πράγματι, η πλειοψηφία των ασθενών που έχουν χάσει τη ζωή τους τις τελευταίες ημέρες από επιπλοκές της νόσου COVID-19 είναι ηλικιωμένοι με σοβαρά υποκείμενα νοσήματα.

Τόσο στην περίπτωση του οίκου ευγηρίας «Αγία Κυριακή» στο Ασβεστοχώρι Θεσσαλονίκης, όσο και στη «Μεγαλόχαρη» στο Μοσχάτο, άτομα νεαρής ηλικίας αποτέλεσαν την πηγή μετάδοσης στους ηλικιωμένους με τραγικές συνέπειες.

Από την «Αγία Κυριακή» έχουν ήδη χάσει τη ζωή τους από επιπλοκές της COVID-19 18 ηλικιωμένοι, ενώ από την «Εστία Παπαγεωργίου» στον Εύοσμο ένα άτομο.

Η ειδική δέσμη μέτρων που έχει τεθεί σε ισχύ και αφορά ειδικά στην αυστηροποίηση του πλαισίου λειτουργίας των δομών φροντίδας ηλικιωμένων, έχει ως στόχο να περιορίσει τις ανθρώπινες απώλειες.

Από χθες πάντως, μια ακόμα ειδική δομή που φιλοξενεί ασυνόδευτους ανήλικους μετανάστες στον Βύρωνα έχει τεθεί σε καραντίνα. Τριάντα άτομα, 22 φιλοξενούμενοι και 8 εργαζόμενοι έχουν βρεθεί θετικοί στον νέο κορωνοϊό. Και χθες βράδυ μάλιστα ένας 15χρονος Αφγανός, απομακρύνθηκε από τη δομή και μεταφέρθηκε σε ξενοδοχείο που διαμένουν ύποπτα κρούσματα, καθώς στον πρώτο έλεγχο βρέθηκε αρνητικός. Να σημειωθεί ότι ο έφηβος ανήκει σε ευπαθή ομάδα, όντας αιμοκαθαρούμενος.

Πότε ανοίγουν τα σχολεία

Το υπουργείο Παιδείας (που σήμερα το απόγευμα στις 16:00 μ.μ. ανακοινώνει την ημερομηνία έναρξης της σχολικής χρονιάς), κατόπιν εισήγησης της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων του υπουργείου Υγείας, έχει αποφασίσει ειδικά για τα Πανεπιστήμια, στα οποία φοιτά η ηλικιακή ομάδα των 20-30 ετών, οι διαλέξεις να γίνονται με όριο ατόμων στις περιπτώσεις που δεν μπορεί να γίνει διαφορετικά (π.χ. εργαστήρια) και να δοθεί βάρος στην εξ αποστάσεως διδασκαλία.

Σε ό,τι αφορά την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση, όπως όλα δείχνουν το πρώτο κουδούνι θα χτυπήσει στις 14/9, αντί της 7ης Σεπτεμβρίου που είχε αρχικά ανακοινωθεί.

Κι αυτό διότι, όπως έχει κρίνει η Επιτροπή των Εμπειρογνωμόνων, πρέπει:
– να έχει μεσολαβήσει ικανός χρόνος για την επιστροφή των οικογενειών στις μόνιμες κατοικίες,
– να έχουν αυτο-περιοριστεί παιδιά και ενήλικες για επτά ημέρες, όπως συστήνουν οι ειδικοί,
– και να έχουν σχηματίσει οι επιστήμονες ξεκάθαρη εικόνα για την καμπύλη της επιδημίας στην Ελλάδα, βάσει στοιχείων από τη τελευταία εβδομάδα του Αυγούστου και την πρώτη του Σεπτεμβρίου. Το διάστημα αυτό αναμένεται να κρίνει αν έχουν αποδώσει τα μέτρα που είναι σε ισχύ σε συγκεκριμένες περιοχές και να προβλεφθεί τι θα συμβεί στα μεγάλα αστικά κέντρα το επόμενο διάστημα.

Σε ισχύ τοπικά περιοριστικά μέτρα

Σε καθεστώς επιδημιολογικά επιβαρυμένης περιοχής εξακολουθούν να βρίσκονται οι: Περιφέρειες Κρήτης, Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, καθώς και Αττικής, οι Περιφερειακές Ενότητες Θεσσαλονίκης, Λάρισας, Κέρκυρας, Καρδίτσας, Πέλλας, Πιερίας, και οι Δήμοι Σαντορίνης, Βόλου, Ρόδου και Κω.
Ενώ περιοριστικά μέτρα συνεχίζουν να ισχύουν στα Χανιά, τη Χαλκιδική, τη Μύκονο, τη Πάρο και τη Αντίπαρο, την Ημαθία, τη Λέσβο, τη Ζάκυνθο και χθες προστέθηκε και το Ηράκλειο.

Πως αναμένεται να εξελιχθεί ο Σεπτέμβριος

Η διασπορά του κορωνοϊού, όπως αυτή θα έχει αποτυπωθεί στα επιδημιολογικά στοιχεία των πρώτων δέκα ημερών του Σεπτεμβρίου θα βοηθήσει τους ειδικούς να προβλέψουν όχι μόνο πως θα εξελιχθούν τον υπόλοιπο μήνα, αλλά και το Φθινόπωρο γενικότερα.

Πάντως όπως μας προϊδέασε την περασμένη Τρίτη 25 Αυγούστου ο κ. Γκίκας Μαγιορκίνης απαντώντας σε σχετική ερώτηση του protothema.gr και του ygeiamou.gr, θα πρέπει να αναμένουμε «μια αυξητική τάση προς το τέλος Σεπτεμβρίου λόγω της πτώσης της θερμοκρασίας, γιατί ο κόσμος θα σταματήσει να συγχρωτίζεται σε ανοιχτούς χώρους και θα αρχίσει να μπαίνει σε κλειστούς χώρους».

Και πρόσθεσε ότι «όταν έρθει αυτή η στιγμή θα πρέπει να δούμε ποια μέτρα μπορεί να χρειαστεί να χρησιμοποιήσουμε», υπενθυμίζοντας ότι η χρήση μάσκας είναι το πιο αποτελεσματικό εργαλείο που έχουμε αυτή τη στιγμή, ώστε να μην πάμε σε lockdown.

Μετά τις 10 Σεπτεμβρίου αναμένεται, λοιπόν, οι εμπειρογνώμονες να έχουν σχηματίσει μια ασφαλή εικόνα για το ποιες περιοχές παραμένουν στο «κόκκινο», σε ποιες έχει μειωθεί το ιικό φορτίο, αν έχουν αποφέρει «καρπούς» οι στοχευμένες παρεμβάσεις που είναι αυτή την περίοδο σε ισχύ και που θα χρειαστεί να ληφθούν σκληρότερα μέτρα από τα ισχύοντα (χρήση μάσκας, ωράριο καταστημάτων, αριθμός ατόμων σε δημόσιες και ιδιωτικές συναθροίσεις κ.λπ).

Πάντως, ο κ. Χαρδαλιάς την περασμένη εβδομάδα, σε σχετική ερώτηση του protothema.gr και του ygeiamou.gr για το τι μέλλει γενέσθαι τον Σεπτέμβριο αναφορικά με την αύξηση των κρουσμάτων και την αναγκαιότητα νέων μέτρων, είχε πει ότι «δεν υπάρχει κανένα σχέδιο, στρατηγική, μοντέλο αντιμετώπισης που να βασίζεται σε οποιοδήποτε γενικό lockdown. Το λέω σε κάθε τόνο, το τονίζω και εγώ. Νομίζω ότι το έχει τονίσει και ο ίδιος ο Πρωθυπουργός και όλοι. Δεν υπάρχει ζήτημα γενικού lockdown».

Και πρόσθεσε ότι ο κρατικός μηχανισμός είναι έτοιμος για κάθε σενάριο και πως οι αποφάσεις που λαμβάνονται κάθε φορά βασίζονται σε συγκεκριμένα σχέδια. «Δεν αυτοσχεδιάζει κανένας. Είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε ο,τιδήποτε».