«Βόμβα» από Ερντογάν: Τινάζει στον αέρα την αποκλιμάκωση με το άνοιγμα της παραλίας της Αμμοχώστου

Ούτε οι συστάσεις των 27, ούτε οι εκκλήσεις του ΓΓ του ΟΗΕ, ούτε οι προτροπές των ΗΠΑ, κατέστησαν δυνατές να πείσουν τον Ταγίπ Ερντογάν να τερματίσει την πειρατική του πολιτική και να συμβάλλει στη δημιουργία συνθηκών μείωσης της έντασης στην Ανατολική Μεσόγειο. Η χθεσινή του απόφαση να ανοίξει μέρος της παραλίας της περίκλειστης πόλης της Αμμοχώστου (Βαρώσια), ναρκοθέτησε την διαδικασία έναρξης διαλόγου για το Κυπριακό, τον οποίο είχε εξαγγείλει ο ΓΓ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουντέρες, θέτοντας ως ορόσημο τις λεγόμενες «προεδρικές εκλογές» στο ψευδοκράτος.

Ο Ερντογάν λίγα εικοσιτετράωρα πριν τις «προεδρικές εκλογές» στο ψευδοκράτος θέλησε να παρέμβει υπέρ του εκλεκτού του «πρωθυπουργού» Ερσίν Τατάρ, στήνοντας ένα προεκλογικό show με φόντο την Αμμόχωστο και με την ελπίδα να ανατραπούν οι προβλέψεις των δημοσκοπήσεων που δείχνουν επανεκλογή του Μουσταφά Ακιντζί στην ηγεσία της τουρκοκυπριακής κοινότητας. Αυτή η άτσαλη και απροκάλυπτη παρέμβαση προκάλεσε έκρηξη οργής στα κατεχόμενα και ως πρώτο «θύμα» καταγράφεται η λεγόμενη «κυβέρνηση» συνασπισμού, η οποία διαλύεται με την αποχώρηση του Κόμματος του Λαού (Halkini Parisi) του λεγόμενου «υπουργού εξωτερικών» Κουντρέτ Οζερσάι. Με δεδομένο τον συσχετισμό δυνάμεων αλλά και την πόλωση, θεωρείται ιδιαιτέρως δύσκολο το εγχείρημα σχηματισμού νέα «κυβέρνησης» με επικεφαλής το UBP του «πρωθυπουργού» και υποψήφιου «προέδρου» Ερσίν Τατάρ.

Δύσκολο είναι επίσης να εκτιμηθεί το πως θα διαμορφωθούν οι εξελίξεις στο κυπριακό αλλά και στα θέματα του φυσικού αερίου, αφού η Άγκυρα δείχνει να μην έχει πρόθεση να συμβάλλει στην μείωση της έντασης, ανοίγοντας ένα ακόμα μέτωπο κρίσης.

Για λίγα μέτρα παραλίας

Το παραλιακό μέτωπο των Βαρωσίων παραμένει απροσπέλαστο για 46 χρόνια, καθώς βρίσκεται υπό τον έλεγχο των τουρκικών κατοχικών στρατευμάτων από το 1974 που καταλήφθηκε η Αμμόχωστος. Με την χθεσινή κίνηση Ερντογάν – Τατάρ ξεκίνησε η διαδικασία ανοίγματος της παραλίας μπροστά από την πόλη, μήκους 1,5 χιλιομέτρου, ώστε να είναι προσβάσιμη στους πολίτες.

Ο Αρντογάν σε κοινή συνέντευξη τύπου με τον Ερσίν Τατάρ ανέφερε ότι γνωρίζει πολύ καλά τη σημασία των Βαρωσίων και σε μια περίοδο που έχουν αυξηθεί οι επιθέσεις, αυτή η εξέλιξη έχει σημασία. Πρόσθεσε πως γνωρίζει ότι πολλοί θα ενοχληθούν αλλά μέχρι σήμερα οι Τουρκοκύπριοι και η Τουρκία έκαναν υπομονή χωρίς να έχουν κανένα αντίκρισμα. Ευχήθηκε σύντομα να ανοίξει ολόκληρη η πόλη.

Ο Τούρκος Πρόεδρος συνέδεσε τη κίνηση στα Βαρώσια με τις ευρύτερες εξελίξεις στο Κυπριακό υποστηρίζοντας ότι μετά την κατάρρευση των συνομιλιών στο Κραν Μοντανά το 2017, διαπιστώθηκε ότι δεν έμεινε καμιά δυνατότητα για περιεκτική λύση στην Κύπρο και κατόπιν αυτού «αποφασίσαμε να οικοδομήσουμε το μέλλον της Κύπρου πάνω σε συγκεκριμένα γεγονότα αντί σε όνειρα». Θα πρέπει να σημειωθεί ότι στο παραλιακό μέτωπο που πρόκειται να ανοίξει δεν υπάρχουν ιδιωτικές περιουσίες Ελληνοκυπρίων και κατά τον Ερντογάν είναι «έδαφος που ανήκει στη τουρκική δημοκρατία βόρειας Κύπρου» και συνεπώς οι όποιες αντιδράσεις της Λευκωσίας είναι μάταιες. Δεν παρέλειψε να απονείμει τα εύσημα για τη «γενναία» κίνηση στον λεγόμενο «πρωθυπουργό» του ψευδοκράτους λέγοντας πως έτσι μεγαλώνει η «τουρκική δημοκρατία βόρειας Κύπρου» και το τι θα γίνει με την Αμμόχωστο είναι θέμα των ίδιων των Τουρκοκυπρίων.

Επίθεση στην ΕΕ και φυσικό αέριο

Ο Ταγίπ Ερντογάν εξέφρασε απογοήτευση γιατί στην πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ αγνοήθηκαν πλήρως οι Τουρκοκύπριοι και οι 27 άγονται και φέρονται από τους Ελληνοκύπριους και την Ελλάδα. Υποστήριξε πως για τη Τουρκία υπάρχουν δύο διαστάσεις του ζητήματος της Ανατολικής Μεσογείου. «Η μία είναι η προστασία των δικαιωμάτων της Τουρκίας στην υφαλοκρηπίδα της. Η δεύτερη είναι να τεθούν υπό εγγύηση τα δικαιώματα και τα συμφέροντα του τουρκικού έθνους της Κύπρου σχετικά με τους φυσικούς πόρους πλησίον του νησιού. Για εμάς, και οι δύο αυτές διαστάσεις φέρουν την ίδια σημασία. Τα πλοία μας για γεωτρήσεις και σεισμικές έρευνες συνεχίζουν τις δραστηριότητές τους στην υφαλοκρηπίδα μας καθώς και στις αδειοδοτημένες περιοχές της ‘τουρκικής δημοκρατίας βόρειας Κύπρου’. Αν θέλει ο Αλλάχ, θα ανακαλύψουμε φυσικό αέριο στη Μεσόγειο όπως κάναμε στη Μαύρη Θάλασσα. Και, όταν το επιτύχουμε, όλος ο κόσμος θα δει ότι η ειρήνη και η ευημερία έρχονται στην περιοχή».

Ο Τούρκος Πρόεδρος υποστήριξε ότι κανένα σενάριο στην Ανατολική Μεσόγειο δεν μπορεί να υλοποιηθεί χωρίς τη Τουρκία και τους Τουρκοκύπριους. Κατά την άποψη του «στη Διάσκεψη για την Ανατολική Μεσόγειο, που προγραμματίζεται να πραγματοποιηθεί την προσεχή περίοδο, οι Τουρκοκύπριοι πρέπει να εκπροσωπούνται, όπως τους αξίζει. Είδαμε ότι το τουρκικό έθνος της Κύπρου και πάλι παραμελήθηκε στην τελευταία σύνοδο κορυφής της ΕΕ».

Προσφυγή στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ

Χθες η Κυπριακή Δημοκρατία προσέφυγε στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ ζητώντας την εξέταση του θέματος της Αμμοχώστου στη βάση του άρθρου 35 της Χάρτας του ΟΗΕ. Λίγες ώρες πριν τις ανακοινώσεις Ενρντογάν – Τατάρ ο ΓΓ του ΟΗΕ είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη. Εξάλλου χθες συνεδρίασε εκτάκτως το Εθνικό Συμβούλιο στη Κύπρο και καταδίκασε με τον πιο έντονο τρόπο τις εξαγγελθείσες τουρκικές ενέργειες στο παραλιακό μέτωπο της περίκλειστης πόλης των Βαρωσίων.

Σύμφωνα με κοινό ανακοινωθέν, «το Εθνικό Συμβούλιο καταδικάζει με τον πιο έντονο τρόπο τις ενέργειες της Τουρκίας οι οποίες παραβιάζουν τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και ειδικά τα ψηφίσματα 550 του 1984 και 789 του 1992 και καλεί την Τουρκία να ανακαλέσει και να συμμορφωθεί με τα πιο πάνω ψηφίσματα»,

Επίσης «επαναλαμβάνει την ετοιμότητα της ελληνοκυπριακής πλευράς να συμμετάσχει σε ένα γόνιμο διάλογο για την επίλυση του κυπριακού προβλήματος, μακριά από απειλές και τετελεσμένα, στη βάση του πλαισίου όπως καθορίζεται από τα σχετικά ψηφίσματα του ΟΗΕ, τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας αλλά και τις αρχές και αξίες της ΕΕ, μέλος της οποία είναι και θα παραμείνει η Κυπριακή Δημοκρατία». Μετά τη συνεδρία του Εθνικού Συβουλίου ο Πρόεδρος Αναστασιάδης δήλωσε ότι η ανακοίνωση του Εθνικού Συμβουλίου εκφράζει τη θέση όλων για καταδίκη των όσων η Τουρκία έχει αποφασίσει, κατά παράβαση των ψηφισμάτων των Ηνωμένων Εθνών και των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας. «Θεωρείται μια άκρως απαράδεκτη κατάσταση», σημείωσε. Επίσης το ελληνικό υπουργείο εξωτερικών με ανακοίνωσή του, καταδικάζει «με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο την απόφαση της Τουρκίας για επέκταση της άδειας εισόδου στο παραλιακό μέτωπο των Βαρωσίων». Όπως τονίζεται «η απόφαση αυτή συνιστά κατάφωρη παραβίαση των Αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και η Ελλάδα πρόκειται να ενισχύσει όλες τις σχετικές προσπάθειες της Κυπριακής Δημοκρατίας». Υπήρξε τηλεφωνική επικοινωνία του υπουργού εξωτερικών Νίκου Δένδια με τον Κύπριο ομόλογο του Νίκο Χριστοδουλίδη, κατά την οποία σύμφωνα με ανάρτηση στο Twitter του κ. Δένδια, «συζητήσαμε για τις νέες παράνομες και προκλητικές ενέργειες της Τουρκίας στα Βαρώσια».

Οργή Ακιντζί και τουρκοκυπριακών κομμάτων

Οι αποφάσεις Ερντογάν – Τατάρ, αποτελούν ντροπή για τη «δημοκρατία» μας, ανέφερε στην πρώτη του τοποθέτηση ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Μουσταφά Ακιντζί. Αυτές οι διευθετήσεις, προσθέτει, έγιναν ώστε η Άγκυρα να δώσει πλεονέκτημα σε ένα εκ των υποψηφίων και για να δημιουργήσει άλλη μια διάσταση της παρέμβασης της στις «εκλογές».

«Όσο αφορά τα όσα γίνονται στην περίκλειστη Αμμόχωστο, είναι σημαντικό να αξιολογήσουμε ότι δεν θα έρχονται σε αντίθεση με τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών, όπως δήλωσα και στο παρελθόν, να είναι στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου και να μην αποτελούν εμπόδιο για τη λύση, αλλά συμβάλουν στη λύση. Καθώς ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ προετοιμάζεται για την άτυπη πενταμερή 5+1 μετά τις εκλογές, αυτοί που προσπαθούν να κάνουν βήματα στα Βαρώσια πριν τις εκλογές, οδηγούν τους Τουρκοκύπριους σε μια δύσκολη κατάσταση στο διεθνές περιβάλλον», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Μουσταφά Ακιντζί και κάλεσε τους Τουρκοκύπριους να δώσουν την απαραίτητη απάντηση σε αυτά τα βήματα με ελεύθερη βούληση.

Εξάλλου σε ανάρτησή του ο πρόεδρος του Ρεπουμπλικανικού Τουρκικού Κόμματος στα κατεχόμενα και υποψήφιος «πρόεδρος», Τουφάν Ερχιουρμάν ανέφερε ότι «Θα συνεχίσουμε να καταφεύγουμε στη βούληση του λαού μας ενάντια σε κάθε είδους παρέμβαση και χειραγώγηση, από όπου και αν προέρχονται. Το μόνο λιμάνι που θα καταφύγουμε είναι η θέληση του λαού μας».

Επίσης ο ανεξάρτητος υποψήφιος «πρόεδρος» και πρώην «υπουργός εξωτερικών» του ψευδοκρατους Κουντρέτ Οζερσάι έγραψε ότι τον μόνο που εμπιστεύεται είναι τη βούληση του τουρκοκυπριακού «λαού». Όσοι δεν υπολογίζουν τη βούληση αυτή «όπως και στο παρελθόν έμειναν στην κάλπη κι από δω και πέρα θα θαφτούν στην κάλπη». Ο κ. Οζχερσάι έγραψε ότι αυτό που ανακοινώθηκε δεν αφορά το έργο για το άνοιγμα του Βαρωσίου που αρχικώς συζητούνταν, περιλαμβανομένων των ρυθμίσεων του περιουσιακού, σημειώνοντας ότι η περίκλειστη πόλη θα συνεχίσει να είναι στρατιωτική περιοχή και πως για να αλλάξει αυτό το στάτους χρειάζεται απόφαση του ‘υπουργικού συμβουλίου’». Τέλος υποστήριξε πως πρόκειται για προεκλογικό πολιτικό κόλπο. Ο επίσης ανεξάρτητος «υποψήφιος πρόεδρος» Σερντάρ Ντενκτάς είπε πως ο Ερσίν Τατάρ έχει γίνει γελοίος, καθώς πίστεψε το ψέμα ότι «ανοίξαμε το Βαρώσι. Χαρακτήρισε ως ασέβεια προς το ψευδοκράτος το ότι οι ανακοινώσεις αυτές έγιναν στην Άγκυρα και όχι στη Λευκωσία, χωρίς να υπάρχει απόφαση του «υπουργικού συμβουλίου», χωρίς να έχει συζητηθεί το θέμα στη «βουλή».

Ανησυχία ΓΓ ΟΗΕ και ΕΕ

Τη αποφυγή μονομερών ενεργειών που θα μπορούσαν να προκαλέσουν εντάσεις στη Κύπρο και να υπονομεύσουν την επιστροφή στον διάλογο ή τη μελλοντική επιτυχία των συνομιλιών, συστήνει ο ΓΓ του ΟΗΕ σε ανακοίνωσή του που εκδόθηκε για το άνοιγμα της παραλίας της Αμμοχώστου.

«Ο Γενικός Γραμματέας ανησυχεί για την ανακοίνωση που έγινε σήμερα σχετικά με το άνοιγμα της παραλίας / ακτογραμμής των Βαρωσίων. Υπενθυμίζει ότι η θέση των Ηνωμένων Εθνών για τα Βαρώσια παραμένει αμετάβλητη και καθοδηγείται από τις σχετικές αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας».

Η ανακοίνωση αναφέρει ότι ο Γενικός Γραμματέας τονίζει την ανάγκη αποφυγής μονομερών ενεργειών που θα μπορούσαν να προκαλέσουν εντάσεις στο νησί και να υπονομεύσουν την επιστροφή στον διάλογο ή τη μελλοντική επιτυχία των συνομιλιών.

Τέλος «καλεί όλα τα μέρη να ξεκινήσουν διάλογο για να επιλύσουν τις διαφορές τους και επαναλαμβάνει την ετοιμότητά του να φέρει τα μέρη μαζί».

Εξάλλου ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική Ζοζέπ Μπορέλ δήλωσε ότι η ΕΕ ανησυχεί βαθιά για τις ανακοινώσεις και εξελίξεις σχετικά με το Βαρώσι και ότι η ΕΕ θα βρίσκεται σε στενή επαφή με τα Ηνωμένα Έθνη και θα παρακολουθεί στενά την κατάσταση επί τόπου. Κατά τον κ. Μπορέλ αυτές οι εξελίξεις θα προκαλέσουν μεγαλύτερες εντάσεις και ενδέχεται να περιπλέξουν τις προσπάθειες για την επανάληψη των συνομιλιών επίλυσης του Κυπριακού. «Αυτό που είναι επείγον τώρα» είπε «είναι η ανοικοδόμηση της εμπιστοσύνης και όχι η δημιουργία μεγαλύτερων διχασμών».

Ο κ. Μπορέλ τονισε πως «ο πλήρης σεβασμός των σχετικών ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ παραμένει απαραίτητος».