Οι τόποι δεν είναι απλώς τόποι. Ενδύονται το χαμόγελο, τις κουβέντες, τις ψυχές των ανθρώπων που τους κατοικούν. Η φιλοξενία και το σθένος των Χειμαρριωτών είναι παροιμιώδη.
«Θα αντέξουν. Είναι σκληροτράχηλοι, μαχητικοί, πείσμονες και ανθεκτικοί», είπε ο συνταξιδιώτης μας όπως παίρναμε την τελευταία στροφή στα Σπήλια για να φύγουμε από τη Χειμάρρα. «Πήραν κουράγιο από τη χθεσινή δήλωση του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ. Οι άνθρωποι αυτοί έχουν κουραστεί από αναδιπλώσεις».
Είχαμε φιλοξενηθεί για το διήμερο του Γενέσιου της Θεοτόκου στην οικία των Μιλέων στο ιστορικό κέντρο της Χειμάρρας, ένα από τα είκοσι περίπου κτίσματα αυτοχθόνων Ελλήνων ομογενών που σκόπευε να κατεδαφίσει ο Έντι Ράμα. Σε πείσμα του Σχεδίου Ανάπλασης της κυβέρνησης των Τιράνων, που αφορούσε τόσο την ευρύτερη περιοχή της Χειμάρρας, όσο και το κέντρο της, οι κάτοικοι, αφού με τη στήριξη της διεθνούς κοινότητας και της Ελλάδος απέτρεψαν τις κατεδαφίσεις, μετέτρεψαν το πέτρινο αρχοντικό σε πρότυπο ξενώνα. Τα καλοκαίρια η κουζίνα είναι γεμάτη από Γάλλους, Τσέχους, Ιταλούς, Γερμανούς. Το χειμώνα οι επισκέπτες είναι στελέχη της σοσιαλιστικής κυβέρνησης και διπλωμάτες διαπιστευμένοι στην αλβανική πρωτεύουσα.
Οι τόποι δεν είναι απλώς τόποι. Ενδύονται το χαμόγελο, τις κουβέντες, τις ψυχές των ανθρώπων που τους κατοικούν. Η φιλοξενία και το σθένος των Χειμαρριωτών είναι παροιμιώδη. Η επιτυχία του Μιλίτικο, αλλά και κάθε επιχείρησης που ανήκει σε γηγενείς Έλληνες μειονοτικούς είναι η απάντηση στις προθέσεις του Αλβανού πρωθυπουργού να αλλοιώσει τον χαρακτήρα και τον πληθυσμό στη Χειμάρρα εις βάρος των ίδιων των Χειμαρριωτών, στη συντριπτική τους πλειοψηφία ελληνικής καταγωγής, με ένα μη βιώσιμο σχέδιο στρατηγικής επένδυσης που συμπεριλαμβάνει κατασκευή σύγχρονων θέρετρων σε εκτάσεις που απαλλοτριώνει από τους κατοίκους.
«Δεν αφομοιωθήκαμε εμείς από εκείνους, εκείνοι αφομοιώθηκαν από εμάς. Είναι αναγκασμένοι να μιλούν ελληνικά», μας είπε εκπρόσωπος της μειονότητας. Ενώ ο Αλέξανδρος Μαλλιάς, πρέσβης επί τιμή, θητεύσας προ εικοσαετίας στα Τίρανα, συμπλήρωνε: «Το πιο δύσκολο πόστο στο οποίο έχω υπηρετήσει είναι τα Τίρανα, γιατί συγκρούονται μέσα σου το καθήκον με το συναίσθημα. Αλλά τελικά το συναίσθημα είναι καθήκον».
Το προωθημένο κάστρο του Ελληνισμού
Η Χειμάρρα είναι το προωθημένο κάστρο του Ελληνισμού στις ακτές του Ιονίου και τις πλαγιές των Ακροκεραυνίων, το προκεχωρημένο προπύργιο συνεργασίας Ελλήνων ομογενών με το αλβανικό κράτος, οι οποίοι με τον πολιτισμό τους συμβάλλουν στην προενταξιακή πορεία της χώρας.
Η έκθεση του ΟΑΣΕ προ ημερών για τις δημοτικές εκλογές της 30ης Ιουνίου που διεξήχθησαν στη γείτονα χωρίς τη συμμετοχή της αντιπολίτευσης είναι καταπέλτης για τον Αλβανό πρωθυπουργό. «Ούτε εγώ να την είχα γράψει», σχολίαζε εκπρόσωπος των Χειμαρριωτών. Όπως όλα δείχνουν, η αλβανική κυβέρνηση είναι αναγκασμένη να διεξαγάγει δημοτικές και κοινοβουλευτικές εκλογές το αργότερο μέχρι την άνοιξη. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης σε διάστημα λίγων μηνών προέβη δημόσια τρεις φορές στην ίδια δήλωση. Η προστασία των ανθρωπίνων και περιουσιακών δικαιωμάτων της ελληνικής μειονότητας είναι αδιαπραγμάτευτη για την Ελλάδα. Ο δρόμος της Αλβανίας προς την Ευρωπαϊκή Ένωση περνάει μέσα από το σεβασμό των δικαιωμάτων αυτών.
