Διονύσης Καλαματιανός: Οι αποφάσεις του ΣτΕ στην πραγματική τους διάσταση
Αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα λαϊκισμού και fake news, ο ισχυρισμός ότι οι αποφάσεις του ΣτΕ δικαίωσαν την κριτική της ΝΔ στις διατάξεις του ν. 4387/2016. Πρόκειται για χονδροειδέστατο ψεύδος, εφόσον η βασική μομφή της ΝΔ κατά τη διάρκεια ψήφισης του νόμου, ήταν πως θα έπρεπε να σπάσει ο ΕΦΚΑ σε τρία ταμεία. Η εκτίμηση αυτή δεν δικαιώθηκε.
Το Συμβούλιο της Επικρατείας αποδέχθηκε την ουσία της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης του ΣΥΡΙΖΑ, δηλαδή την ίδρυση του ΕΦΚΑ και την ύπαρξη ενός ταμείου με ενιαίους κανόνες για όλους, ως σύμφωνη με τις αρχές της ισότητας και της αναλογικότητας. Το ΣτE περαιτέρω δικαίωσε θεμελιώδεις νομικές επιλογές του νόμου 4387/2016, όπως αυτή του επανυπολογισμού των συντάξεων και επιβεβαίωσε ότι η αναμόρφωση του συστήματος έγινε σύμφωνα με τις αρχές του Συντάγματος.
Περαιτέρω, η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ προσπάθησε να εξορθολογήσει την επικουρική ασφάλιση, να διατηρήσει το δημόσιο χαρακτήρα της και να την καταστήσει βιώσιμη, ώστε να διατηρηθεί ο θεσμός και τα επόμενα χρόνια. Το γεγονός πως για έναν τυπικό λόγο, που αφορά την απουσία της αναλογιστικής μελέτης για τον κλάδο επικουρικής ασφάλισης του ΕΤΕΑΕΠ, η πλειοψηφία του δικαστηρίου έκρινε αντισυνταγματικό τον τρόπο υπολογισμού των επικουρικών συντάξεων, τη στιγμή μάλιστα που υπήρχαν οι αναλογιστικές προβολές που παρείχαν όλα τα απαραίτητα οικονομικά στοιχεία και τεκμηριώσεις για τη συνολική οικονομική κατάσταση του φορέα και την εξέλιξή του, δεν μπορεί να επισκιάσει την ανωτέρω στόχευση.
Εντύπωση, προκαλεί το σκεπτικό των αποφάσεων όσον αφορά το όριο προστασίας των 1.300 ευρώ ως άθροισμα κύριας και επικουρικής σύνταξης. Θυμίζουμε ότι το όριο αυτό είχε νομοθετηθεί προκειμένου να μην υποστούν μειώσεις όσοι λαμβάνουν χαμηλά ποσά. Η Κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ προσπάθησε με όρους αναδιανομής εισοδήματος, να προστατεύσει τα πλειοψηφικά στρώματα της κοινωνίας και κυρίως τους χαμηλοσυνταξιούχους, που λόγω των πολιτικών της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, είδαν τις επικουρικές τους συντάξεις να μειώνονται έως και 50%. Το ανώτατο δικαστήριο έκρινε πως πρόκειται για μια αυθαίρετη περικοπή. Ελπίζουμε, βέβαια, τόσο η κρίση αυτή όσο και ο υπολογισμός των επικουρικών συντάξεων, να μην αποτελέσουν πρόσχημα για την πλήρη ιδιωτικοποίηση της επικουρικής ασφάλισης, όπως ήδη έχει εξαγγελθεί από τη ΝΔ, η οποία θα θέσει σε κίνδυνο τις επικουρικές συντάξεις τόσο για τους παλαιούς όσο και για τους νέους συνταξιούχους.
Επιπλέον, αντισυνταγματική κρίθηκε η αντίστροφη προοδευτικότητα που έχουν τα ποσοστά αναπλήρωσης με το νόμο 4387/2016, προκειμένου ακριβώς να εξασφαλίζονται ικανοποιητικές συντάξεις σε ασφαλισμένους με χαμηλές αποδοχές και ασταθή εργασιακό βίο. Σε συνθήκες κρίσης και με ποσοστά ανεργίας που ξεπερνούσαν το 25% η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ επέλεξε να προστατεύσει τους χαμηλόμισθους και κυρίως εκείνους που αλλάζουν συχνά εργοδότες, δηλαδή την πλειοψηφία των εργαζομένων. Θεώρησε σωστό και κοινωνικά δίκαιο μέχρι να επιτευχθεί η μείωση των ποσοστών ανεργίας να υπάρξει ένα δίχτυ προστασίας για τους ανθρώπους αυτούς.
Τέλος, σε σχέση με τις εισφορές των ελευθέρων επαγγελματιών η βάση υπολογισμού των οποίων κρίθηκε αντισυνταγματική, αξίζει να σημειωθεί πως ήδη έχουν μειωθεί το 2018 από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Πρέπει, δε, να ληφθεί υπόψη ότι το 80% των ελευθέρων επαγγελματιών πλήρωνε χαμηλότερες εισφορές με τις διατάξεις του ν. 4387/16 και προκαλείται η ανησυχία πως αυτή η απόφαση του ΣτΕ, είτε θα οδηγήσει σε υπέρμετρη μείωση των εισφορών, με κίνδυνο να δίδονται συντάξεις φιλοδωρήματα, είτε να επανέλθουμε στο προηγούμενο καθεστώς των ασφαλιστικών κλάσεων με υπέρμετρες επιβαρύνσεις για την μικρομεσαία επιχειρηματικότητα.
*Δημοσιεύθηκε την 7-10-2019 στο news247
