Εκδόθηκε από το υπουργείο Εσωτερικών και δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ ο Πρότυπος Κανονισμός Λειτουργίας Δημοτικού Συμβουλίου- Τα βασικά σημεία

Τα βασικά σημεία
Εκδόθηκε από το υπουργείο Εσωτερικών και δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ υπ. Αρ 109 Τεύχος Β’ ο Πρότυπος Κανονισμός Λειτουργίας Δημοτικού Συμβουλίου. Με τον Πρότυπο Κανονισμό Λειτουργίας Δημοτικού Συμβουλίου αποτυπώνονται οι ειδικότερες ρυθμίσεις για την εφαρμογή των διατάξεων των άρθρων 67 και 67Α του ν. 3852/2010 (Α’ 87), για την εύρυθμη λειτουργία του Δημοτικού Συμβουλίου, σε συνδυασμό ιδίως με τα άρθρα 65, 66, 68, 69, 70, 70Α, 72, 75, 78 και 84 του ίδιου νόμου καθώς και των άρθρων 3, 4 και 40 του ν. 4804/2021 (Α’ 90).
Με βάση τον παρόντα Πρότυπο Κανονισμό Λειτουργίας, το Δημοτικό Συμβούλιο μπορεί να καταρτίζει, με την απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των μελών του, τον δικό του κανονισμό. Αν δεν θεσπισθεί κανονισμός λειτουργίας από το Δημοτικό Συμβούλιο, ισχύει ο παρών Πρότυπος Κανονισμός.

Τα κύρια σημεία του Πρότυπου Κανονισμού Λειτουργίας
Άρθρο 2
Όργανα Διοίκησης του Δήμου

3. Οι επιτροπές του Δημοτικού Συμβουλίου του άρθρου 70 του ν. 3852/2010, οι επιτροπές για θέματα αρμοδιοτήτων των καταργηθέντων Ν.Π.Δ.Δ. «Σχολικές Επιτροπές», καθώς και οι επιτροπές που δύναται να συσταθούν για την εύρυθμη άσκηση των αρμοδιοτήτων των καταργηθέντων νομικών προσώπων καθώς και για την άσκηση των αρμοδιοτήτων των καταργηθέντων δημοτικών επιτροπών παιδείας, η Δημοτική Επιτροπή Ισότητας, το Συμβούλιο Ένταξης Μεταναστών και Προσφύγων, καθώς και ο Συμπαραστάτης του Δημότη και της Επιχείρησης λειτουργούν, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων τους, ως συμβουλευτικά και διαμεσολαβητικά όργανα του Δήμου.

Άρθρο 3
Δημοτικό Συμβούλιο – Άσκηση Αρμοδιοτήτων

1. Το Δημοτικό Συμβούλιο έχει αρμοδιότητα για κάθε θέμα του Δήμου, εκτός από εκείνα που ανήκουν εκ του νόμου στην αρμοδιότητα του Δημάρχου ή άλλου οργάνου του Δήμου ή το ίδιο το Δημοτικό Συμβούλιο μεταβίβασε στη Δημοτική Επιτροπή ή στους Προέδρους ή στα Συμβούλια Δημοτικών Κοινοτήτων, κατ’ εφαρμογή των οικείων διατάξεων νόμου.
2. Το Δημοτικό Συμβούλιο μπορεί, για θέματα ιδιαίτερα σοβαρά, με ειδική αιτιολογία και με την απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των μελών του, να αποφασίζει ότι θα ασκήσει το ίδιο αρμοδιότητες της Δημοτικής Επιτροπής, κατ’ εφαρμογή των οικείων διατάξεων νόμου.
3. Το Δημοτικό Συμβούλιο μπορεί, με απόφασή του, που λαμβάνεται με τη απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων, να μεταβιβάζει στη Δημοτική Επιτροπή αρμοδιότητές του σχετικές με το αντικείμενό της.
4. Το Δημοτικό Συμβούλιο είναι αρμόδιο να λάβει απόφαση για όλα τα θέματα ημερήσιας διάταξης που περιλαμβάνονται στις προσκλήσεις της Δημοτικής Επιτροπής, αν μετά από δύο συνεχείς συνεδριάσεις η Δημοτική Επιτροπή δεν έχει απαρτία ή αν δε συγκεντρώνει την απαραίτητη πλειοψηφία για τη λήψη απόφασης.
5. Η Δημοτική Επιτροπή, με ειδική απόφαση που λαμβάνεται με την απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των μελών της, μπορεί να παραπέμπει συγκεκριμένο θέμα της αρμοδιότητάς της στο Δημοτικό Συμβούλιο για τη λήψη απόφασης, εφόσον κρίνει ότι αυτό επιβάλλεται από την ιδιαίτερη σοβαρότητά του.
6. Το Δημοτικό Συμβούλιο, για θέματα που αφορούν την εδαφική περιφέρεια μιας Δημοτικής Κοινότητας, μπορεί με απόφασή του, η οποία λαμβάνεται με την απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των μελών του και η οποία δημοσιεύεται σε μία (1) τουλάχιστον ημερήσια ή εβδομαδιαία εφημερίδα του νομού και αναρτάται στην ιστοσελίδα του Δήμου, να μεταβιβάζει, με την επιφύλαξη των προβλεπόμενων στην παρ. 2 του άρθρου 84 του ν. 3852/2010, συγκεκριμένες αρμοδιότητές του στους Προέδρους ή στα Συμβούλια Δημοτικών Κοινοτήτων.
7. Έναν (1) μήνα πριν από τη διενέργεια των εκλογών και μέχρι την εγκατάσταση των νέων Δημοτικών Αρχών, το Δημοτικό Συμβούλιο αποφασίζει μόνο για θέματα που αναφέρονται σε έκτακτες περιπτώσεις εξαιρετικά επείγουσας και απρόβλεπτης ανάγκης, καθώς και για θέματα που αφορούν στην υλοποίηση συγχρηματοδοτούμενων έργων.

Άρθρο 5
Χρόνος συνεδρίασης του Δημοτικού Συμβουλίου

1. Το Δημοτικό Συμβούλιο συνεδριάζει, ύστερα από πρόσκληση του Προέδρου του: α) Τουλάχιστον μία (1) φορά τον μήνα, β) όποτε υπάρχουν κατεπείγουσες περιπτώσεις που δικαιολογούν την άμεσή σύγκλησή του, γ) όποτε το ζητήσει ο Δήμαρχος ή η Δημοτική Επιτροπή, δ) όποτε το ζητήσει το ένα τρίτο (1/3) τουλάχιστον του συνολικού αριθμού των μελών του Δημοτικού Συμβουλίου, ανεξαρτήτως παράταξης, ανεξαρτητοποίησης ή διαγραφής από αυτή. Στο γραπτό αίτημα του 1/3 τουλάχιστον των μελών του Δημοτικού Συμβουλίου αναγράφεται το θέμα ή τα θέματα που θα συζητηθούν. Η αίτηση υπογράφεται από τους αιτούντες και υποβάλλεται στο πρωτόκολλο του Δήμου. Αν κατά τον υπολογισμό του ενός τρίτου (1/3) προκύπτει δεκαδικός αριθμός, τότε ο αριθμός αυτός στρογγυλοποιείται στην αμέσως μεγαλύτερη μονάδα, εφόσον πρόκειται για υποδιαίρεση μεγαλύτερη ή ίση του ημίσεως (0,5). Στην περίπτωση υποβολής αιτήματος από το ένα τρίτο (1/3) τουλάχιστον του συνολικού αριθμού των μελών του Συμβουλίου, αν ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου δεν εκδώσει πρόσκληση το αργότερο μέχρι και την έκτη ημέρα από την υποβολή της αίτησης, αυτή εκδίδεται εντός εύλογου χρονικού διαστήματος από τους Συμβούλους που υπέβαλαν την αίτηση. Στην πρόσκληση αναγράφονται αποκλειστικά το θέμα ή τα θέματα που έχουν αιτηθεί οι Σύμβουλοι, οι οποίοι φέρουν και την ευθύνη για τη σχετική εισήγηση ενώπιον του Δημοτικού Συμβουλίου.

Άρθρο 8
Περιεχόμενο της ημερήσιας διάταξης

2. Ο επικεφαλής κάθε δημοτικής παράταξης έχει τη δυνατότητα δύο (2) μέρες πριν τη δημοσίευση της πρόσκλησης να προτείνει, έως ένα θέμα ο καθένας, στον Πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου τη συμπλήρωση της ημερήσιας διάταξης με επείγοντα θέματα. Για την άσκηση του δικαιώματος, ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου οφείλει να κοινοποιεί σχέδιο ημερήσιας διάταξης στον επικεφαλής κάθε δημοτικής παράταξης το αργότερο τρεις (3) ημέρες πριν την ανάρτηση της πρόσκλησης στην ιστοσελίδα του Δήμου. Στη συνέχεια ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου δύναται να εντάξει το επείγον θέμα ή τα επείγοντα θέματα στην ημερήσια διάταξη που θα δημοσιευθεί μαζί με την πρόσκληση στην ιστοσελίδα του Δήμου προς συζήτηση.
3. Μετά από σχετική πρόταση-εισήγηση του Προέδρου ή του Δημάρχου, το Δημοτικό Συμβούλιο έχει δικαίωμα να αποφασίζει με την απόλυτη πλειοψηφία του συνολικού αριθμού των μελών του, ότι ένα θέμα το οποίο δεν είναι γραμμένο στην ημερήσια διάταξη είναι κατεπείγον, προκειμένου στη συνέχεια να το συζητήσει πριν από την έναρξη της συζήτησης των θεμάτων της ημερήσιας διάταξης και να πάρει απόφαση για αυτό. Η σχετική πρόταση-εισήγηση του Προέδρου ή του Δημάρχου πρέπει να αιτιολογείται ειδικώς ως προς τον κατεπείγοντα χαρακτήρα του θέματος. Το Δημοτικό Συμβούλιο αποφαίνεται, χωρίς συζήτηση, για το κατεπείγον ή όχι των θεμάτων.
4. Στην περίπτωση σύγκλησης του Δημοτικού Συμβουλίου με πρωτοβουλία τουλάχιστον του ενός τρίτου (1/3) του συνολικού αριθμού των μελών του Δημοτικού Συμβουλίου, ο Πρόεδρος είναι δυνατόν, πέραν αυτών που έχουν ζητηθεί από το ένα τρίτο (1/3) των μελών και τα οποία θα συζητηθούν κατά προτεραιότητα, να προσθέσει στην ημερήσια διάταξη και άλλα θέματα προς συζήτηση.
5. Στην ημερήσια διάταξη περιλαμβάνονται προς συζήτηση και προτάσεις για την επίλυση διαφόρων ζητημάτων αρμοδιότητας του Δημοτικού Συμβουλίου, εφόσον έχουν κατατεθεί από τουλάχιστον είκοσι πέντε (25) άτομα (δημότες ή κατοίκους). Οι προτάσεις κατατίθενται στο πρωτόκολλο της γραμματείας του Δημοτικού Συμβουλίου και ο Πρόεδρος τις εντάσσει υποχρεωτικά στην πρώτη πρόσκληση που θα εκδώσει μετά την κατάθεσή τους στο πρωτόκολλο.
6. Θέμα για το οποίο έχει ληφθεί απόφαση από το Δημοτικό Συμβούλιο, είτε θετική είτε αρνητική, μπορεί να τεθεί εκ νέου στην ημερήσια διάταξη προς συζήτηση για μια φορά ακόμα από τον Δήμαρχο, τη Δημοτική Επιτροπή ή από το 1/3 τουλάχιστον του συνολικού αριθμού των μελών του Συμβουλίου. Στην περίπτωση αυτή, θα πρέπει το αίτημα να συνοδεύεται απαραίτητα με νεότερα στοιχεία που καθιστούν αναγκαία την εκ νέου συζήτηση του θέματος. Σε αντίθετη περίπτωση, ο Πρόεδρος δεν υποχρεούται να το συμπεριλάβει στην ημερήσια διάταξη.
7. Οι εισηγήσεις επί των θεμάτων της ημερήσιας διάταξης τακτικής συνεδρίασης, γνωστοποιούνται με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στους Δημοτικούς Συμβούλους και τους Προέδρους Δημοτικών Κοινοτήτων έγκαιρα, το αργότερο δύο (2) ημέρες πριν από τη συνεδρίαση.
8. Σε ειδική συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου, στην οποία λαμβάνεται απόφαση μόνο για συγκεκριμένα θέματα, δεν είναι δυνατόν να συζητούνται άλλα επιπλέον θέματα.

Άρθρο 11
Λειτουργία Δημοτικού Συμβουλίου

2. Μετά τις τυχόν ανακοινώσεις, ενημερώσεις ή την ανάγνωση εγγράφων που απευθύνονται στο Δημοτικό Συμβούλιο, τα οποία εκφωνεί ο Δήμαρχος ή ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου κατά μέγιστο χρόνο δύο (2) λεπτά ανά περίπτωση, και πριν ξεκινήσει η συζήτηση των θεμάτων της ημερήσιας διάταξης, το Δημοτικό Συμβούλιο, μετά από πρόταση – εισήγηση του Προέδρου ή του Δημάρχου, αποφασίζει εάν θα συζητήσει θέμα εκτός ημερήσιας διάταξης που θα κριθεί ως κατεπείγον. Η πρόταση – εισήγηση δεν μπορεί να υπερβαίνει τα πέντε (5) λεπτά. Το Δημοτικό Συμβούλιο αποφαίνεται, χωρίς συζήτηση, για το κατεπείγον ή όχι του θέματος. Ο χρόνος για τη συζήτηση των εκτός ημερήσιας διάταξης θεμάτων δεν μπορεί να ξεπερνά τη μία (1) ώρα.
3. Κατά την έναρξη της συζήτησης επί των θεμάτων της ημερήσιας διάταξης, ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου δύναται να προτείνει αιτιολογημένα στο Δημοτικό Συμβούλιο τη λήψη σχετικής απόφασης, με απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου, προκειμένου να μην συζητηθεί κάποιο θέμα από αυτά που περιλαμβάνει η ημερήσια διάταξη της δημοσιευμένης πρόσκλησης. Το Δημοτικό Συμβούλιο αποφαίνεται, χωρίς συζήτηση για την πρόταση του Προέδρου του Δημοτικού Συμβουλίου.
4. Ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου δίνει τον λόγο κάθε φορά στον Δήμαρχο ή Αντιδήμαρχο που θα εισηγηθεί το θέμα, και αυτοί με τη σειρά τους μπορούν να υποδείξουν κάποιον Δημοτικό Σύμβουλο ή υπηρεσιακό παράγοντα που θα το αναλύσει, εκ μέρους τους. Στη συνέχεια ο Πρόεδρος δίνει το λόγο, κατά προτεραιότητα, και κατά σειρά εκλογικής δύναμης, στους επικεφαλής των παρατάξεων, τους Δημοτικούς Συμβούλους που είναι εγγεγραμμένοι ειδικοί αγορητές και στη συνέχεια στους λοιπούς Δημοτικούς Συμβούλους που έχουν εγγραφεί για να τοποθετηθούν ανά θέμα και τους Προέδρους Συμβουλίου ή Προέδρους Δημοτικής Κοινότητας, όταν συζητούνται θέματα που αφορούν αποκλειστικά τη Δημοτική Κοινότητα. Τέλος, δίνει το λόγο στους δημοτικούς υπάλληλους, εκπροσώπους φορέων ή ιδιώτες στους οποίους έχει απευθύνει πρόσκληση, προκειμένου να λάβουν το λόγο και να συμβάλλουν με τις τοποθετήσεις τους στην καλύτερη διαμόρφωση της απόφασης. Με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, η οποία λαμβάνεται με απλή πλειοψηφία των παρόντων μελών του, το Δημοτικό Συμβούλιο μπορεί να επιτρέπει να λάβουν το λόγο και άλλοι εκπρόσωποι φορέων ή πολίτες που παρευρίσκονται στη συνεδρίαση, εφόσον το ζητήσουν.
5. Ο Δήμαρχος, ο αρμόδιος Αντιδήμαρχος, οι επικεφαλής των παρατάξεων και οι ειδικοί αγορητές έχουν κατά τη συζήτηση δικαίωμα για πέντε (5) λεπτά ομιλίας ανά θέμα. Οι Δημοτικοί Σύμβουλοι, οι Πρόεδροι Συμβουλίων ή οι Πρόεδροι Δημοτικών Κοινοτήτων, όταν καλούνται και συμμετέχουν στη συνεδρίαση για θέματα της Δημοτικής τους Κοινότητας, έχουν μέγιστο χρόνο ομιλίας τρία (3) λεπτά. Ο Δήμαρχος, ο Αντιδήμαρχος, οι επικεφαλής των δημοτικών παρατάξεων και οι ειδικοί αγορητές έχουν δικαίωμα σε δευτερολογία τεσσάρων (4) λεπτών, προκειμένου να δώσουν τις απαραίτητες διευκρινίσεις ή να απαντήσουν σε σχετικές ερωτήσεις που έχουν τεθεί από τα πρόσωπα που προηγουμένως έλαβαν τον λόγο κατά τη διάρκεια της ομιλίας τους. Σε κάθε περίπτωση, ο Δήμαρχος κατά τη διάρκεια της συζήτησης μπορεί να λαμβάνει τον λόγο κατά προτεραιότητα έναντι σε κάθε άλλον και να εκφράζει τις απόψεις του. Κατά τη δευτερολογία ο Δήμαρχος ομιλεί τελευταίος εφόσον το επιθυμεί. Δικαίωμα δευτερολογίας δύο (2) λεπτών έχουν και οι Πρόεδροι Συμβουλίων ή οι Πρόεδροι Δημοτικών Κοινοτήτων. Οι λοιποί Δημοτικοί Σύμβουλοι δεν έχουν δυνατότητα δευτερολογίας. Σε κάθε πρόσωπο που λαμβάνει τον λόγο μετά από πρόσκληση του Προέδρου ή μετά από απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, δίνεται δικαίωμα ομιλίας δύο (2) λεπτών. Με απόφαση της απόλυτης πλειοψηφίας των παρόντων είναι δυνατή, μετά από πρόταση του Προέδρου, η παράταση ή η σύντμηση του ανωτέρω προβλεπόμενου μέγιστου χρόνου ομιλίας.
6. Οι διαλογικές συζητήσεις δεν επιτρέπονται. Διακοπή ομιλητή μπορεί να γίνει αν το επιτρέψει ο ίδιος και αν συμφωνεί ο Πρόεδρος. Στην περίπτωση αυτή η διακοπή δεν μπορεί να υπερβεί το ένα (1) λεπτό, χωρίς ισόχρονη παράταση του χρόνου της ομιλίας.
7. Ο ομιλητής δεν μπορεί να παρεκκλίνει από το υπό συζήτηση θέμα, διαφορετικά ο Πρόεδρος τον καλεί να επανέλθει σε αυτό. Αν δεν συμμορφωθεί, ο Πρόεδρος τον προειδοποιεί ότι θα του αφαιρέσει τον λόγο. Αν και μετά τη νέα αυτή επισήμανση ο ομιλητής δεν επανέλθει στο θέμα, ο Πρόεδρος του αφαιρεί το λόγο. Ο Πρόεδρος αφαιρεί τον λόγο και από όποιον μιλά χωρίς να έχει εγγραφεί στον κατάλογο των ομιλητών ή χωρίς τη σχετική άδεια. Στις περιπτώσεις παραβάσεων αυτής της παραγράφου, ο Πρόεδρος δίνει εντολή να μην γίνεται καταχώριση των αντίστοιχων ομιλιών στα πρακτικά.
8. Αφού εξαντληθεί ο κατάλογος των ομιλητών, ο Πρόεδρος διατυπώνει την οριστική πρόταση προς ψήφιση του θέματος, όπως διαμορφώθηκε μετά από τις ανωτέρω ομιλίες. Εκτός από τις περιπτώσεις που προβλέπεται ρητά στον νόμο, δεν επιτρέπεται προς ψήφιση η διατύπωση εναλλακτικών προτάσεων. Ο Γραμματέας καταγράφει την ψήφο των Συμβούλων καθώς και όσους Συμβούλους αποχωρούν από τη συνεδρίαση. Η άρνηση ψήφου όσο και η λευκή ψήφος δεν υπολογίζονται στην καταμέτρηση θετικών και αρνητικών ψήφων. Αν κάποιο μέλος του Δημοτικού Συμβουλίου αρνηθεί ψήφο ή δώσει λευκή ψήφο, λογίζεται ως παρόν κατά τη συνεδρίαση, μόνο για τον σχηματισμό της απαρτίας.
9. Ο Δήμαρχος, ο Πρόεδρος και τα υπόλοιπα μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου, καθώς και οι κατά τον νόμο συμμετέχοντες στις συζητήσεις, μπορούν να επικαλεστούν παρεμπίπτοντα ζητήματα που αφορούν την τήρηση του παρόντος Κανονισμού ή να επικαλεστούν προσωπικό ζήτημα, όπως η μομφή σε βάρος τους ή η υβριστική εκδήλωση εναντίον τους κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης ή η απόδοση διαφορετικής γνώμης από εκείνη που εξέφρασαν. Ο επικαλούμενος οποιοδήποτε παρεμπίπτον ή προσωπικό ζήτημα οφείλει να το προσδιορίσει μέσα σε ένα (1) λεπτό της ώρας και να το στηρίξει σε συγκεκριμένη διάταξη του παρόντος Κανονισμού ή της νομοθεσίας, διαφορετικά ο Πρόεδρος απορρίπτει την επίκληση. Για παρεμπίπτοντα και προσωπικά ζητήματα αποφαίνεται ο Πρόεδρος. Αν διατυπωθούν αντιρρήσεις αποφασίζει σχετικά το Δημοτικό Συμβούλιο με ανάταση ή έγερση, χωρίς άλλη συζήτηση. Επίκληση παρεμπίπτοντος ή προσωπικού ζητήματος δεν επιτρέπεται μετά την έναρξη της ψηφοφορίας για κύριο ζήτημα.