Γιώργος Αγγελόπουλος*: Εισηγητής στο 48ο Συνέδριο της ΠΕΦ με θέμα “Οι Μικρασιατες πρόσφυγες του Πύργου”
Στη Βέροια και στην Αντωνειάδειο Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών πραγματοποιήθηκε φέτος δια ζώσης μετά από 3 χρόνια το ετήσιο συνέδριο της Πανελλήνιας Ένωσης Φιλολόγων από τις 10 έως τις 12 Νοεμβρίου με θέμα «Ελληνοτουρκικός πόλεμος 1919-1922. Από τη Μεγάλη Ιδέα στη Μικρασιατική Τραγωδία».
Στις εργασίες του συνεδρίου παρακολούθησαν φιλόλογοι-μέλη της ΠΕΦ από όλη την Ελλάδα και συμμετείχαν ως εισηγητές 70 εκπρόσωποι της πανεπιστημιακής και εκπαιδευτικής κοινότητας με ενδιαφέρουσες εισηγήσεις για τα ιστορικά γεγονότα, τα αίτια και τις συνέπειες της Μικρασιατικής καταστροφής, τις προσωπικότητες που συνδέονται με τα γεγονότα, για τους πρόσφυγες του Πόντου και της Μ. Ασίας, για το πώς αποδόθηκε το μέγεθος της εθνικής τραγωδίας στην τέχνη κ.α.
Ανάμεσα στους συνέδρους ήταν και μέλη και φίλοι του Συνδέσμου Φιλολόγων Πύργου Ολυμπίας, οι οποίοι με τίμησαν με την παρουσία και τα θερμά τους λόγια για την εισήγησή μου με θέμα «Οι Μικρασιάτες πρόσφυγες του Πύργου» (διαθέσιμη στο you tube και το link: http//youtube/JHSMMT3awnQ).
Η εισήγηση βασίστηκε σε προσωπικές μαρτυρίες απογόνων των προσφύγων που ήρθαν στον Πύργο από τη Νικομήδεια, το Νεοχώρι και την Αττάλεια και οι οποίοι αποτέλεσαν ένα μικρό αλλά εξέχον τμήμα της τοπικής κοινωνίας και οικονομίας. Οι ενότητες της εισήγησης ήταν: ιστορικό οδοιπορικό για το κύμα των προσφύγων που εγκαταστάθηκαν στην πόλη μας, καταγωγή, γλώσσα και μόρφωση των προσφύγων, τι άφησαν φεύγοντας και τι έφεραν εδώ, πότε και πώς ήρθαν στον Πύργο, οι δύο προσφυγικοί συνοικισμοί που δημιουργήθηκαν, η υποδοχή από τους ντόπιους και οι μεταξύ τους σχέσεις, τα επαγγέλματα που άσκησαν, οι εκκλησίες και οι θρησκευτικές γιορτές, ο χαρακτήρας και ο τρόπος ζωής καθώς και η σχέση τους με τον αθλητισμό.
Θεωρώ πως η έρευνα για το συγκεκριμένο θέμα -λόγω έλλειψης ικανής βιβλιογραφίας- δε θα είχε το αναμενόμενο αποτέλεσμα, αν δε με είχαν στηρίξει με προφορικές μαρτυρίες και συνεντεύξεις μερικοί καλοί μου συνάδελφοι και φίλοι από τον Πύργο, που μου άνοιξαν την καρδιά τους, θυμήθηκαν και αφηγήθηκαν πτυχές της ζωής των παππούδων και των γιαγιάδων τους. Το υλικό που συγκέντρωσα ήταν πάρα πολύ και φυσικά δε χώρεσε στον περιορισμένο χρόνο της εισήγησης και ούτε εξαντλήθηκε με τις μαρτυρίες λίγων φίλων. Πιστεύω πως το θέμα θα μπορούσε να είναι μέρος μιας σημαντικής εκδήλωσης στην πόλη μας, την οποία θα εμπλουτίζαμε και με άλλα στοιχεία, αφηγήσεις και παρουσία πολλών ακόμη προσώπων. Χρωστάω, όμως, πολλά στην προθυμία και τη χαρά των φίλων μου να βοηθήσουν στην έρευνα, αφού γι’ αυτούς είναι τιμή να είναι απόγονοι προκομμένων και άξιων προσφύγων, τους οποίους θυμούνται πάντα με αγάπη και συγκίνηση.
Γι’ αυτό, προσωπικά αισθάνομαι τιμή και ευγνωμοσύνη και ευχαριστώ από καρδιάς την Ελένη Χρονοπούλου (Πρακτορείο ΟΠΑΠ), την Κωνσταντίνα Χέλη (Φιλόλογο), την Αθανασία Στυλιανίδη (Μικροβιολόγο), τη Μαρία Φωτιάδη (Μαθηματικό) καθώς και τον αείμνηστο Βασίλη Μαυρομάτη (μέσω συνέντευξης που δημοσιεύτηκε στον τοπικό Τύπο και από την οποία άντλησα υλικό για την εισήγηση).
*Γιώργος Αγγελόπουλος, ΜΔΕ φιλόλογος του 3ου Γυμνασίου Πύργου, μέλος του Συνδέσμου Φιλολόγων Πύργου- Ολυμπίας.