Γράφει ο Γιώργος Παναγιωτόπουλος: Με αφορμή τις πλημμύρες. Γιατί πνιγόμαστε;

Με αφορμή τις πλημμύρες.  Γιατί πνιγόμαστε;

Παναγιωτόπουλος Γιώργος

Αν. Καθηγητής Πανεπιστημίου Πατρών

Δημοτικός Σύμβουλος Ανδραβίδας Κυλλήνης

Τις τελευταίες ημέρες μεγάλο μέρος της χώρας, μεταξύ αυτών και η πολύπαθη Ηλεία, επλήγει από έντονα καιρικά φαινόμενα. Δεν είναι πρώτη φορά που αντιμετωπίζουμε εξάρσεις της φύσης λόγω ανεξέλεγκτων ανθρωπογενών παρεμβάσεων στην εύθραυστη πλέον κλιματική ισορροπία.  Δεν είναι πρωτόγνωρα συμβάντα αλλά με κάποια περιοδικότητα.  Επαναλήψημα γεγονότα δηλαδή, που έπρεπε να κινητοποιήσουν την πολιτεία και τους υπεύθυνους φορείς σε προηγούμενο χρόνο.

Οι ειδικοί έχουν κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου επανειλημμένως και ζητούν επιτακτικά την προετοιμασία για την , κατά το δυνατόν, θωράκιση των περιοχών που κινδυνεύουν περισσότερο.

Καμένες περιοχές, χαμηλές υψομετρικά ζώνες (περιοχές), μπαζωμένα δίκτυα απορροής, άναρχος αστικός ιστός, εκτροπές φυσικής ροής όμβριων υδάτων, ατελή δημόσια έργα κ.ά , συνθέτουν ένα περιβάλλον με  εύκολη προβλεψιμότητα για το τι μπορεί να επακολουθήσει, με συνέπειες πολλές φορές ανυπολόγιστες.

Δεν εικάζω ότι είναι εφικτός ο ακριβής προσδιορισμός του χρόνου εκδήλωσης ενός ακραίου φυσικού φαινομένου, αν και αυτό ελέγχεται ως προς την βασιμότητά του, αλλά αναφέρομαι στην γνώση των συνεπειών, που από μόνη της έπρεπε να οδηγεί στις έγκαιρες παρεμβάσεις περιορισμού των αποτελεσμάτων.

Τι γίνεται όμως μέχρι σήμερα;

Ενεργοποίηση ενός απαρχαιωμένου μηχανισμού, στην καλύτερη περίπτωση κατά την εξέλιξη του φαινομένου ή κατόπιν της ολοκλήρωσης των καταστροφών. Ακολουθούμε δηλαδή τα γεγονότα, χρόνια τώρα, μεταφέροντας ως συνήθως ευθύνες κάπου αλλού.

Από μόνο του αυτό, δείχνει θεσμική ανωριμότητα, συνθήκη αδικαιολόγητη για τον γράφοντα, και αδιαφορία ή ανικανότητα του κράτους εν έτει 2021.

Αν θέλαμε να εξετάσουμε την καθ΄ ύλην αρμοδιότητα, για την αναγκαία προετοιμασία που αναφέρθηκε, θα πέφταμε σε περιδίνηση και ζάλη.

Συναρμοδιότητες αλληλοκαλυπτόμενες, μιας πλειάδας κρατικών και ευρύτερα δημόσιων φορέων που αρέσκονται σε εποχιακές συσκέψεις, επικοινωνιακού χαρακτήρα, επικαιροποιώντας πρωτόκολλα ενεργειών με επανάληψη δράσεων από το χθες και με προϊόν, τα ίδια ευχολόγια. 

Σχέδια επί σχεδίων, χωρίς αξιολόγηση κινδύνων, χωρίς επισήμανση ευπαθών χώρων, χωρίς ειδικές δράσεις για κάθε επικείμενο κίνδυνο.

Υπάρχει, δυστυχώς, μια μόνιμη επικέντρωση  στην  επανάκαμψη μετά από μια καταστροφή παρά σε προληπτικές ενέργειες που θα μείωναν τις συνέπειες. 

Ένας απίστευτος στρουθοκαμηλισμός, που βολεύει ενδεχομένως μια παραπαίουσα πολιτική αντίληψη πελατειακών σχέσεων αλλά ζημιώνει καίρια την κοινωνία και την χώρα.

Στην Ελλάδα, η Πολιτική Προστασία θεσμοθετήθηκε το 1995, με το Ν. 2344 (ΦΕΚ 212/τΑ΄/1110-1995). Μετά από 26 χρόνια, παραμένει ζητούμενο η θεσμική και οργανωσιακή διαλειτουργικότητα των εμπλεκόμενων φορέων.

Οι πολίτες  γίνονται, τις περισσότερες φορές,  θεατές μιας, επικοινωνιακού χαρακτήρα, παράστασης κατά την εξέλιξη των ακραίων φαινομένων από τους έχοντες την ευθύνη.

Αν ρωτηθούν οι πολίτες, είμαι πεπεισμένος ότι θα το επιβεβαιώσουν.

Βέβαια τον ρυθμό των εξελίξεων, τον δίνει το περίφημο «επιτελικό κράτος» που πνίγηκε στην σκληρή πραγματικότητα. 

Τα λόγια, λίγες μέρες πριν,  του Προέδρου του ΟΑΣΠ , καθηγητή κ Λέκκα ότι:  είναι λάθος ο κυβερνητικός σχεδιασμός………….θα έπρεπε να γίνουν καινοτόμα έργα, σε πολύ επιλεγμένα σημεία, «εκεί που το δυναμικό διάβρωσης και η βροχή και η μορφολογία και η γεωλογία παίζουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη των πλημμυρικών φαινομένων» , εμπεριέχουν την παθογένεια που υπήρχε και συνεχίζει να υπάρχει με άλλο περιτύλιγμα.

Η πολιτική της φωτογραφίας και των ανέξοδων δηλώσεων δεν πείθει πλέον κανέναν.