H ΕΛΜΕ Ηλείας για τον σχολικό εκφοβισμό

Την εβδομάδα που μας πέρασε η κυβέρνηση, με τη συμμετοχή του ίδιου του πρωθυπουργού
και το Υπουργείο Παιδείας οργάνωσαν μια νέα επικοινωνιακή φιέστα, όπως συνηθίζουν άλλωστε το
τελευταίο διάστημα, για τον σχολικό εκφοβισμό.
Με τον βαρύγδουπο τίτλο «Εθνική στρατηγική και εκστρατεία ενημέρωσης για την
καταπολέμηση της ενδοσχολικής βίας και του εκφοβισμού», παρουσιάστηκαν από τον Υπουργό
Παιδείας αναλυτικά τα μέτρα τα οποία υποτίθεται ότι θα αντιμετωπίσουν το σοβαρό αυτό κοινωνικό
φαινόμενο, χωρίς όμως να ακουμπάνε ούτε στο ελάχιστο τις αιτίες του. Πρόκειται για μέτρα-
«πυροτεχνήματα» που είναι ανέξοδα και δεν στοχεύουν στην ουσία του προβλήματος, καθώς
κινούνται στη γραμμή της καταστολής του και όχι της πρόληψής του.
Επί της ουσίας τα μέτρα που ανακοινώθηκαν αποτελούν την εφαρμογή του νόμου που ψήφισε
η κυβέρνηση τον Μάρτη του 2023 και βρίσκονται πολύ μακριά από την ουσία του προβλήματος, ενώ
ταυτόχρονα εκμεταλλεύονται το πρόβλημα για να περάσουν διατάξεις που φωτογραφίζουν ως βία
ακόμη και τις μαθητικές κινητοποιήσεις. Είναι χαρακτηριστικό ότι το νομοσχέδιο ορίζει ως
ενδοσχολική βία ακόμα και την παρεμπόδιση της ομαλής διεξαγωγής των μαθημάτων και τον
αποκλεισμό των μαθητών από τη συμμετοχή τους στη σχολική ζωή, βάζοντας ουσιαστικά στο
«κάδρο» τις μαθητικές κινητοποιήσεις, ακόμα και τις κινητοποιήσεις εκπαιδευτικών και Συλλόγων
Γονέων.
Μεταξύ άλλων τα μέτρα περιλαμβάνουν την πλατφόρμα stop-bullying.gov.gr, όπου θα γίνονται
καταγγελίες από γονείς και μαθητές για περιστατικά κακοποίησης (σωματική, διαδικτυακή,
ψυχολογική). Ψηφιοποιούνται οι απουσίες, θα απαγορεύεται η διαγραφή απουσιών στο τέλος της
χρονιάς με ρητές εξαιρέσεις όπως οι ιατρικοί λόγοι, ενώ οι 114 απουσίες που ισχύουν σήμερα δεν
θα είναι αδικαιολόγητες. Η χρήση των κινητών τηλεφώνων πάει μαζί με τα πιο βαριά περιστατικά
bullying, γι’ αυτό ορίζονται συνέπειες όπως ότι ο σύλλογος μπορεί να επιβάλει πενθήμερη αποβολή
για αποτύπωση περιστατικού σχολικής βίας. Αν υπάρξει διαρροή προσωπικών δεδομένων για
προσωπικές στιγμές παιδιών στο διαδίκτυο, τότε θα υπάρχει ακαριαία αλλαγή σχολικού
περιβάλλοντος και άλλα μέτρα παρόμοιου χαρακτήρα.
Εμείς οι εκπαιδευτικοί πολύ καιρό τώρα που έχουμε εντοπίσει το πρόβλημα και ειδικά μετά την
πανδημία του κορονοϊού και την περίοδο του εγκλεισμού που έχει ακόμη περισσότερο ενταθεί, δεν
έχουμε σταματήσει να ζητάμε να παρθούν τα απαραίτητα μέτρα.
Δεν μπορούμε να μιλάμε για αντιμετώπιση του φαινομένου της βίας και του εκφοβισμού τη
στιγμή που είναι ανύπαρκτοι στα σχολεία οι ειδικοί όπως οι ψυχολόγοι και οι κοινωνικοί λειτουργοί,
ενώ απουσιάζει και η παραμικρή κοινωνική δομή για τη στήριξη παιδιών και γονέων. Τη στιγμή που
έχουν καταργηθεί μαθήματα όπως η κοινωνιολογία ενώ άλλα όπως τα καλλιτεχνικά μαθήματα
θεωρούνται μαθήματα “δεύτερης κατηγορίας” και διδάσκονται ελάχιστες ώρες ενώ στο λύκειο
λείπουν τελείως από το ωρολόγιο πρόγραμμα. Τη στιγμή που οι μαθητές μας είναι στοιβαγμένοι σε

25αρια-27αρια τμήματα ενώ όλοι γνωρίζουμε ότι πρέπει να μειωθεί ο αριθμός των παιδιών στις
τάξεις, προκειμένου να αναπτύσσονται ολοκληρωμένες, ουσιαστικές σχέσεις και να οικοδομείται η
εμπιστοσύνη, η συλλογικότητα και η αλληλεγγύη στους μαθητές, να υπάρχουν σύγχρονα κτίρια,
βιβλιοθήκες και γυμναστήρια για να δίνεται άλλη εικόνα για τη μαθησιακή διαδικασία.
Το εύκολο» είναι η τιμωρία, οι πενθήμερες αποβολές και η μεταφορά του προβλήματος από το
ένα σχολείο στο άλλο, το δύσκολο» και εκεί που θα έπρεπε να στοχεύει το κράτος είναι η παροχή
βοήθειας στους εκπαιδευτικούς να αντιμετωπίζουν τέτοια σύνθετα προβλήματα μέσα από μία σειρά
μέτρα πρόληψης και όχι καταστολής και ποινικοποίησης. Το να τιμωρηθεί ένα παιδί δεν σημαίνει ότι
θα λυθεί και το πρόβλημα, καθώς δεν θα αλλάξει η συμπεριφορά του. Υπάρχουν άλλωστε έρευνες
που δείχνουν ότι και ο ίδιος ο θύτης μπορεί να είναι την ίδια στιγμή και θύμα, εξαιτίας της
απερίγραπτης βίας που βιώνει μέσα στην κοινωνία, με αποτέλεσμα να την εκφράζει με τη σειρά του
στον πιο αδύναμο που βρίσκει μπροστά του.
Εδώ και τώρα διεκδικούμε:
■ Μαζικούς μόνιμους διορισμούς κοινωνικών επιστημόνων με οργανικές θέσεις σε
κάθε σχολική μονάδα για να στηρίζουν τη σχολική ζωή.
■ Μαζικούς μόνιμους διορισμούς εκπαιδευτικών, ώστε να χτίζεται σταθερή
παιδαγωγική σχέση μαθητή- εκπαιδευτικού.
■ Κανένας μαθητής αποκλεισμένος από “παράλληλη στήριξη” και σχολικό νοσηλευτή.
■ Δημιουργία Σχολών Γονέων σε κάθε σχολείο.
■ Αναβάθμιση στο σχολικό πρόγραμμα όλων των καλλιτεχνικών μαθημάτων, των
μαθημάτων κοινωνικών επιστημών και της φυσικής αγωγής σε όλες τις βαθμίδες
εκπαίδευσης.
■ Σύγχρονα ασφαλή σχολικά κτίρια.