Η ζωή ενός πατρινού χειρουργού στη Βρετανία- Η εμπειρία με το εμβόλιο για τον κορωνοϊό

Ξεκινήσατε από την Πάτρα. Ποια ήταν η διαδρομή μέχρι την Ιατρική και την Σκωτία;

Έχω γεννηθεί και μεγαλώσει στην Πάτρα, όμως έχω φύγει από τον 1998. Πήγα αρχικά στην Αμερική, έκανα το πρώτο μου πτυχίο στη μοριακή βιολογία, στη συνέχεια ήρθα στη Σκωτία όπου σπούδασα Ιατρική. Στο ενδιάμεσο, για ένα χρόνο, γύρισα στην Πάτρα αλλά επέστρεψα στη Σκωτία όπου βρίσκομαι από το 2002. Είμαι χειρουργός ωτορινολαρυγγολόγος. Πέρυσι βρέθηκα στη Νέα Υόρκη για υποειδίκευση στη χειρουργική ογκολογία του καρκίνου κεφαλής και τραχήλου και εκεί με βρήκε η πανδημία.

Τι βλέπετε να έχει αλλάξει στην Ελλάδα;

Λόγω της οικογένειας μου έρχομαι συχνά στην Πάτρα. Η γυναίκα μου κατάγεται από τον Πύργο, όποτε ερχόμαστε συχνά στην Ελλάδα. Έχουν αλλάξει πάρα πολλά πράγματα από τότε που έφυγα.  Παρά τη κρίση και το μνημόνιο η ζωή στην Ελλάδα είναι πάρα πολύ ωραία. Ο κόσμος είναι πιο χαλαρός. Ο Έλληνας έχει καλή ποιότητα ζωής, παρά την κρίση και τον κορωνοϊό. Σε επαγγελματικό επίπεδο, δεν έχω δουλέψει ποτέ στην Ελλάδα αλλά είναι πολύ διαφορετικά από ότι στο εξωτερικό και ειδικά τη Βρετανία.

Εδώ υπάρχει ένα σύστημα το οποίο παρέχει ακριβώς τα ίδια σε όλους. Υπάρχουν μεγάλες αναμονές αλλά όλοι έχουν τις ίδιες παροχές ανεξάρτητα από το επίπεδο εισοδήματος και την κοινωνική θέση. Στην Ελλάδα θεωρώ ότι δεν έχουν όλοι οι άνθρωποι  την ίδια πρόσβαση στο χώρο της υγείας. Κι εδώ όμως υπάρχουν προβλήματα.

Πολλοί γιατροί αποφάσισαν να αφήσουν την Ελλάδα…

Από την Ελλάδα έφυγε αρκετός κόσμος μετά την κρίση. Και τη σύζυγό μου έτσι έγινε. Έχουν φύγει πολλοί γιατροί, εγώ είμαι από αυτούς που έφυγαν πριν από την κρίση, από επιλογή, προκειμένου να έχω ένα καλό επίπεδο σπουδών. Είναι δύσκολα τα πράγματα για τους νέους γιατρούς στην Ελλάδα. Σε σχέση με τον πληθυσμό είναι μεγάλος ο αριθμός των γιατρών, ίσως είναι λογικό να μην μπορούν να βρουν όλοι καλές δουλείες.

Είναι δύσκολο να αντιμετωπίσεις κι ένα κατεστημένο που υπάρχει αν δεν προέρχεσαι από ιατρική οικογένεια κι αν δεν έχεις γνωριμίες. Όλοι όμως θέλουμε να επιστρέψουμε κάποια στιγμή στην Ελλάδα. Κι εγώ το σκέφτομαι σοβαρά, ειδικά μετά την πανδημία, γιατί όσο περνάνε τα χρόνια θέλεις να έχεις και μία καλή ποιότητα ζωής. Ζούμε για την καριέρα μας αλλά από την άλλη θέλουμε να γυρίσουμε, να ζήσουμε και να προσφέρουμε και στον τόπο μας. Η εκπαίδευση που έχουμε είναι πολύ καλή και πραγματικά έχουμε να προσφέρουμε πολλά, αν γυρίσουμε πίσω.

Ο κορωνοϊός σας πέτυχε στην Αμερική… ποιες ήταν οι πρώτες σας σκέψεις;

Όλοι είμασταν τρομοκρατημένοι γιατί ήταν κάτι άγνωστο. Δεν ξέραμε πώς θα το αντιμετωπίσουμε και πώς θα προφυλαχτούμε. Δεν υπήρχε καμία θεραπεία. Ήταν τρομακτικά άγνωστα τα πράγματα αλλά με τον καιρό αποκτήσαμε θάρρος. Δούλευα σε αντικαρκινικό νοσοκομείο, στο Memorial και δεν χρειάστηκε τόσο να έρθω σε επαφή με τον ιό. Οι ογκολογικοί ασθενείς προφυλάσσονταν, αλλά η κατάσταση στο Μανχάταν ήταν τρομακτική. Μέσα σε μία εβδομάδα άδειασε.

Και στην Αμερική και στη Βρετανία έχασαν τη ζωή τους από επιπλοκές του  κορωνοϊού πολλοί υγειονομικοί…

Στην αρχή ήταν μοιραίο, πολλοί αρρώστησαν και πέθαναν γιατί δεν ξέραμε ότι υπήρχε ιός. Δεν ξέραμε ότι υπήρχε διασπορά του ιού, με αποτέλεσμα να είναι αναπόφευκτο κάποιοι να αρρωστήσουν και μάλιστα κάποιοι που ήταν στην πρώτη γραμμή, να αρρωστήσουν και πολύ βαριά. Κάποιοι δυστυχώς κατέληξαν. Μετά που μάθαμε ότι και μία απλή μάσκα μπορεί να κάνει τη διαφορά και ήρθαν και τεστ,αποκτήσαμε εμπειρία και η κατάσταση έγινε πολύ πιο ελέγξιμη. Ευτυχώς πλέον βλέπουμε να αρρωσταίνει κόσμος σοβαρά πιο σπάνια. Υπήρξαν όμως πάρα πολλοί νεκροί…

Ωστόσο πριν λίγες μέρες είδαμε και εικόνες έντονου συνωστισμού. Γιατί;

Υπάρχει μία κούραση στους πολίτες, Είδαμε μία κίνηση, ειδικά από νεαρές ηλικίες. Και νομίζω ότι ήταν αναπόφευκτό. Αν ανατρέξουμε στο παρελθόν θα δούμε ότι έχει συμβεί αυτό και σε άλλες πανδημίες. Υπάρχει ένα σημείο κοινωνικής ανοχής  και όταν ξεπεραστεί αυτό, ο κόσμος αφήνεται τελείως ελεύθερος. Αυτό φυσικά έχει επιπτώσεις. Στη Βρετανία πάμε  για τρίτο κύμα, πράγμα πολύ σοβαρό.

Θα συμπέσει και με τους πρώτους εμβολιασμούς οι οποίοι ξεκίνησαν…

Ναι. Εγώ εμβολιάστηκα, ευτυχώς. Το περίμενα με λαχτάρα γιατί έχω δει πολλά από τον κορωνοϊό. Ήταν ένας μικρός πόνος σαν αυτό που αισθανόμαστε σε όλα τα εμβόλια αλλά τίποτα ιδιαίτερο. Είχα ξεκινήσει να χειρουργώ στις 9 το πρωί και εμβολιάστηκα στις 2 το μεσημέρι. Συνέχισα μέχρι τις 6, κάνοντας μόνο ένα μικρό διάλλειμα. Γενικά νιώθω μια  χαρά. Ανυπομονώ να κάνω τη δεύτερη δόση για να έχω όση ανοσία γίνεται.

Και πολλοί γιατροί έχουν ανησυχίες…

Πιστεύω ότι ο καθένας πρέπει να το δει και προσωπικά και συνολικά. Πρέπει ο καθένας να δει τις επιπτώσεις που μπορεί να του φέρει ο κορωνοϊός. Εγώ για παράδειγμα, είμαι στην πρώτη γραμμή, κάνω χειρουργεία σε αεραγωγούς. Κάποιοι, αναισθησιολόγοι, εντατικολόγοι,  ερχόμαστε σε τεράστια επαφή με τον ιό. Είναι θέμα χρόνου να κολλήσουμε, κι αν κολλήσουμε μπορεί να υπάρχουν και μακροχρονιες παρενέργειες από τον ιό. Ζυγίζεις τα πράγματα.

Στις κλινικές δοκιμές που έχουν γίνει η Pfizer η Moderna έχουν εμβολιάσει συνολικά πάνω από 70.000 κόσμο. Τις τελευταίες μέρες στη Βρετανία έχει εμβολιαστεί πάνω από 300.000 κόσμος. Τεράστια νούμερα. Ξέρουμε ότι  οι βραχυπρόθεσμες παρενέργειες του εμβολίου είναι σχεδόν μηδαμινές. Είναι μικρές οι πιθανότητες  μακροπρόθεσμα να έχει κάποιος παρενέργειες που σε καμία περίπτωση δε συγκρίνονται με αυτές που έχει ο κορωνοϊός. Προσωπικά το κάνω χωρίς καμία δεύτερη σκέψη γιατί νομίζω ότι οι πιθανότητες να αρρωστήσω με κορωνοϊό και να πάθω κάτι είναι μεγαλύτερες από να πάθω κάτι από το εμβόλιο.

Από την άλλη, αν δεν ήμουν γιατρός, θα το έκανα για το καλό του συνόλου. Είναι σίγουρο ότι οι πιθανότητες να αρρωστήσω σοβαρά είναι πολύ λιγότερες με το εμβόλιο. Άρα δε θα μπω στο νοσοκομείο να πιάσω ένα κρεβάτι και να διασωληνωθώ. Αυτό το κρεβάτι μπορεί να χρησιμοποιηθεί από κάποιον άλλον που έχει κορωνοϊό ή κάτι πιο σοβαρό, από ένα τροχαίο για παράδειγμα. Νομίζω ότι όλοι πρέπει να κάνουν το εμβόλιο. Είναι το μοναδικό πράγμα που έχουμε αυτή τη στιγμή για να επιβιώσουμε ως ανθρώπινο είδος.

Υπάρχει ανησυχία στη Βρετανία με το νέο στέλεχος του ιού;

Αν και δεν είμαι επιδημιολόγος, η εξέλιξη αυτών των ιών είναι να γίνονται όλο και πιο μεταδοτικοί.  Είναι αναμενόμενο να υπάρξουν μεταλλάξεις. Απ’ ότι φαίνεται, δεν είναι σίγουρο αν εκτός από πιο μεταδοτικός, αν θα είναι και πιο θανατηφόρος. Αυτό θα φανεί τους επόμενους δύο μήνες. Χωρίς να είμαι ειδικός, ο ιός έχει αυξηθεί επειδή χαλάρωσαν τα μέτρα και όχι επειδή αυτό το νέο στέλεχος είναι πιο μολυσματικό.

Πλέον υπάρχει μία ανησυχία στον κόσμο που τις τελευταίες μέρες τηρούνται περισσότερα μέτρα. Πολλοί θα κάνουν Χριστούγεννα μόνοι τους. Στη Σκωτία θα μπορείς να βρεθείς με κάποια λίγα άτομα, μόνο για την ημέρα των Χριστουγέννων. Πολλοί δε θα κάνουν ούτε αυτό. Υπήρξαν πολλοί θάνατοι κι επειδή αρκετοί φοβόντουσαν λόγω κορωνοϊού να έρθουν στο νοσοκομείο κι έτσι δεν αντιμετώπισαν άλλες ασθένειες που εμφάνισαν. Τουλάχιστον στους καρκίνους κεφαλής και τραχήλου πολλοί ασθενείς ήρθαν αργά στο νοσοκομείο.

Πώς τα πήγε η Ελλάδα στο θέμα της πανδημίας κατά τη γνώμη σας;

Τα πήγε πολύ καλά στο πρώτο κύμα. Ουσιαστικά στην Ελλάδα δεν υπήρξε πρώτο κύμα. Ήμουν στην Αμερική με την οικογένεια μου, νιώσαμε περήφανοι που η Ελλάδα πήγε τόσο καλά, γιατί βλέπαμε και άλλα παραδείγματα. Είναι μία μικρή χώρα που κάνει ‘ότι μπορεί.

Στο δεύτερο κύμα ωστόσο υπάρχουν πολλοί νεκροί. Είναι πολύ λυπηρό. Εύχομαι οι Έλληνες να δεχθούν τον εμβόλιο γιατί είναι ο μόνος τρόπος να νικήσουμε αυτή τη λαίλαπα που κυνηγάει την ανθρωπότητα. Από του χρόνου το φθινόπωρο θεωρώ ότι θα δούμε αποτελέσματα. Πρέπει παράλληλα να τηρήσουμε και τα μέτρα. Έχουμε βγει σα λαός και από ένα δύσκολο σταυροδρόμι και με την οικονομική κρίση αλλά πιστεύω ότι θα τα καταφέρουμε.