Κώστας Διαμαντόπουλος: “Αν η πραγματικότητα δεν συμφωνεί με τις απόψεις μας, τόσο το χειρότερο για την πραγματικότητα”- Τοποθέτηση για τον απολογισμό Περιφερειάρχη Δυτ. Ελλάδας

Αν η πραγματικότητα δεν συμφωνεί με τις απόψεις μας, τόσο το χειρότερο για την πραγματικότητα

Οι απολογισμοί έργων αποκτούν αξία όταν συνδέονται με μετρήσιμους στόχους. Χωρίς ποσοτική και ποιοτική ανάλυση δεν προσδιορίζονται οι τομείς που υπάρχει πρόοδος, υστέρηση ή στασιμότητα. Σε διαφορετική περίπτωση μετατρέπονται σε καταλόγους έργων ατάκτως ερριμμένων χωρίς συγκεκριμένο οικονομικό και κοινωνικό αποτύπωμα.

Απασχόληση – Ανεργία

Ο μοναδικός δείκτης που αναφέρεται είναι αυτός της ανεργίας. H ανεργία μειώνεται, το ποσοστό όμως απασχόλησης στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας στις ηλικίες 20-64 ετών παραμένει χαμηλό (62,4%), προτελευταίοι στη χώρα με τελευταία τη Δυτική Μακεδονία σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat.

Συζητώντας για περιφερειακή και τοπική ανάπτυξη επικεντρωνόμαστε συνήθως στις υποδομές. Δρόμοι, σιδηρόδρομοι, λιμάνια….

Προφανώς κι αυτές έχουν τη σημασία τους στη διαμόρφωση ενός ελκυστικού περιβάλλοντος για τους μόνιμους κατοίκους, τους επισκέπτες και τις επιχειρήσεις.

Συζητάμε όμως ελάχιστα για το ανθρώπινο δυναμικό.

Η Δυτική Ελλάδα είναι τρίτη από το τέλος (11η δηλαδή μεταξύ των 13 Περιφερειών) στο ποσοστό των εργαζομένων υψηλής ειδίκευσης. Στο βυθό μεταξύ των ευρωπαϊκών περιφερειών σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat.

Πώς μπορούμε να συζητάμε σοβαρά για παραγωγικότητα και καινοτομία με τόσο χαμηλό ποσοστό….

Περισσότερο με ακατάσχετη φλυαρία θα μοιάζει παρά με σοβαρή συζήτηση!

Έρευνα Καινοτομία 

Μόλις το 20% των δαπανών για έρευνα και τεχνολογική ανάπτυξη προέρχεται από τον ιδιωτικό τομέα στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας σύμφωνη με μελέτη της Εθνικής Τράπεζας (Μάιος 2023). Το ποσοστό είναι απελπιστικά χαμηλό συγκρινόμενο με το αντίστοιχο στην Ευρωπαϊκή Ένωση (περίπου 67%) και στο σύνολο της χώρας (περίπου 50%). Πιο συγκεκριμένα στη Δυτική Ελλάδα υπολογίζονται στο 0,3% του ΑΕΠ και σε επίπεδο χώρας στο 0,8%. Είναι προφανές ότι με τόσο χαμηλές ιδιωτικές δαπάνες δεν μπορούμε να συζητάμε σοβαρά για ” σύστημα καινοτομίας” στη Δυτική Ελλάδα. Το παράδοξο είναι ότι αυτό συμβαίνει σε μια περιοχή που δεσπόζει ερευνητικά το Πανεπιστήμιο της Πάτρας. Η πρωτογενής δηλαδή καινοτομία που παράγεται εκεί δεν αξιοποιείται από τις επιχειρήσεις της Περιφέρειας.

Οι κίνδυνοι που υπάρχουν είναι ο εγκλωβισμός της σε μια παγίδα ”φθηνής ανάπτυξης” (χαμηλή παραγωγικότητα/χαμηλές αμοιβές) και η περαιτέρω έξοδος εργαζομένων υψηλών δεξιοτήτων.

Την ίδια στιγμή η Περιφέρεια παρακολουθεί ουδέτερα τις εξελίξεις αναπαράγοντας ένα ξεπερασμένο υπόδειγμα ”ανάπτυξης” το οποίο αποτυπώνεται τους κοινωνικούς δείκτες . Η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας είναι πρωταθλήτρια στο ποσοστό πληθυσμού σε κίνδυνο φτώχειας το 2022 με 26,7% (18,8% στο σύνολο της χώρας).

Ένα αποτελεσματικό περιφερειακό σύστημα καινοτομίας χρηματοδοτεί την έρευνα και την τεχνολογική ανάπτυξη, χτίζει ικανότητες και δεξιότητες, διαχέει και απορροφά την πρωτογενή καινοτομία κυρίως όμως επενδύει στη γνώση που μετατρέπει την καινοτομία σε προϊόντα, διαδικασίες και υπηρεσίες αξιοποιώντας το επιστημονικό και παραγωγικό δυναμικό της περιοχής.

Τουρισμός

Τα αποτελέσματα είναι μάλλον αποκαρδιωτικά όπως αποτυπώνονται στα στοιχεία του εννεάμηνου (Ιανουάριος – Σεπτέμβριος) της Τράπεζας της Ελλάδας.

Η επιστροφή στα μεγέθη του 2019 μοιάζει με όνειρο απατηλό.

Πιο συγκεκριμένα:

Οι διανυκτερεύσεις μειώθηκαν κατά 13% συγκριτικά με το αντίστοιχο διάστημα του 2022 και 40% με του 2019.

Οι εισπράξεις μειώθηκαν κατά 7% περίπου συγκριτικά με το 2022 και 18% με το 2019. Ούτε ο πληθωρισμός δε μας θέλει.

Οι επισκέψεις παρουσιάζουν μια στασιμότητα συγκριτικά με το 2022, υπολείπονται όμως κατά 33% συγκριτικά με το 2019.

Η μέση διάρκεια παραμονής καταγράφεται μειωμένη τόσο συγκριτικά με το 2022 όσο και με το 2019.

Ενώ το σύνολο της χώρας πλησιάζει τα μεγέθη του 2019 μετά τη δύσκολη διετία της πανδημίας (2020/2021), η Δυτικά Ελλάδα αποκλίνει.

Ακόμα και η βελτιωμένη εικόνα του Αράξου το 2023 υπολείπεται του 2019.

Μπορεί στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας να αισθάνονται ότι εκπληρώνουν το καθήκον τους υλοποιώντας σχέδια τουριστικής προβολής (χρήσιμα είναι κι αυτά), το πρόβλημα όμως είναι αρκετά πιο σύνθετο.

Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης

Η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας δεν έχει πετύχει κανέναν από τους 16 στόχους βιώσιμης ανάπτυξης όπως αυτοί προσδιορίστηκαν στη σύνοδο κορυφής του ΟΗΕ το 2015. Σε 7 μάλιστα απ’ αυτούς βρίσκεται στο κόκκινο αντιμετωπίζοντας εξαιρετικές προκλήσεις (φτώχεια , ανισότητες, ποιοτική εκπαίδευση, αξιοπρεπής εργασία, βιώσιμες πόλεις κτλ) σύμφωνα με τα αποτελέσματα έρευνας των SDSN Greece, του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, του Ερευνητικού Κέντρου Αθηνά και του Παρατηρητηρίου Περιφερειακών Πολιτικών.

Ανταγωνιστικότητα

Ο Περιφερειακός Δείκτης Ανταγωνιστικότητας (μετρά την ικανότητα μιας περιοχής να προσφέρει ένα ελκυστικό περιβάλλον για τις επιχειρήσεις και τους κατοίκους για να ζήσουν και να εργαστούν ) παρέμεινε στάσιμος την περίοδο 2019-2022 σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η Δυτική Ελλάδα τοποθετείται στην 9η θέση μεταξύ των 13 Περιφερειών.

Ο καταλληλότερος τίτλος για τον απολογισμό του Περιφερειάρχη θα ήταν

Αν η πραγματικότητα δεν συμφωνεί με τις απόψεις μας, τόσο το χειρότερο για την πραγματικότητα