Της Αλεξάνδρας Γκίτση
Στα χαρτιά έμεινε η ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων οφειλών των επιχειρήσεων μέσω του Εξωδικαστικού Μηχανισμού. Τα στοιχεία είναι αποκαλυπτικά. Λιγότερες από 50 μεγάλες επιχειρήσεις έχουν καταφέρει να ρυθμίσουν τις ληξιπρόθεσμες οφειλές τους προς τις τράπεζες μέσω του μηχανισμού. Όταν η αρχική, προ τριετίας εκτίμηση, έκανε λόγο για την υποβολή 400.000 αιτήσεων εκ των οποίων οι 150.000 θα αφορούσαν ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τις τράπεζες και οι υπόλοιπες 250.000 περιπτώσεις χρέη προς τα ασφαλιστικά ταμεία και την εφορία.
Τρία χρόνια μετά την έναρξη λειτουργίας της πλατφόρμας, τα νούμερα, όχι μόνο των αιτήσεων που έχουν ολοκληρωθεί αλλά και αυτών που έχουν υποβληθεί, απέχουν έτη φωτός από τις αρχές προβλέψεις. Με βάση τα επίσημα στοιχεία (σ.σ. τελευταία ενημέρωση 12 Ιουλίου) έχουν ξεκινήσει τη διαδικασία ετοιμασίας της αίτησης 61.447 επιχειρήσεις, ομόρρυθμοι εταίροι, ελεύθεροι επαγγελματίες και αγρότες, έχουν υποβληθεί 6.877, ενώ έχουν ολοκληρώσει επιτυχώς τη διαδικασία και ρυθμίσει τα χρέη τους 2.107 επιχειρήσεις, ομόρρυθμοι εταίροι, ελεύθεροι επαγγελματίες και αγρότες. Δηλαδή περίπου 1 στους 3,3 οφειλέτες που υπέβαλαν αίτηση στον εξωδικαστικό μηχανισμό, ενώ οι υπόλοιποι βρίσκονται σε διάφορα στάδια της διαδικασίας (π.χ. διαπραγμάτευση με τους πιστωτές).
Η χαμηλή αποδοχή του εξωδικαστικού μηχανισμού, όχι μόνο από τους αιτούντες αλλά και από τους πιστωτές, αποτελεί μείζον πρόβλημα. Το θέμα ανέδειξε προ ημερών, κατά τη διάρκεια ενημερωτικής συνάντησης με τους δημοσιογράφους, ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων κ. Άδωνις Γεωργιάδης. Όπως είπε, “είναι κάτω από 50 οι επιχειρήσεις που έχουν υπαχθεί. Πρέπει να κάνουμε κάτι για να λειτουργήσει”. Και συμπλήρωσε: “είναι απαραίτητος ο εξωδικαστικός μηχανισμός. Πρέπει να έχεις ένα εργαλείο, για να ξεχωρίζεις ποιες από τις χιλιάδες επιχειρήσεις έχουν τη δυνατότητα να “καθαρίσουν” και να τις στηρίξεις”.
Στο πλαίσιο αυτό λοιπόν, το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων αναζητά λύση για να ξεμπλοκάρει η εξυγίανση επιχειρήσεων, και δη μεγάλων, μέσω του συγκεκριμένου νομοθετήματος. Για τον σκοπό αυτό έχει συσταθεί ομάδα εργασίας η οποία έχει ως αντικείμενο να εντοπίσει τα σημεία δυσλειτουργίας του Μηχανισμού, ενώ έχει ζητηθεί, σύμφωνα με άλλες πηγές, από την Ένωση Ελληνικών Τραπεζών, τις τράπεζες, την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων και τα Επιμελητήρια να καταθέσουν μέχρι τις αρχές Σεπτεμβρίου τις προτάσεις τους, προκειμένου το υπουργείο στη συνάντηση με τους Θεσμούς στα μέσα Σεπτεμβρίου να παρουσιάσει τις προτάσεις του ώστε να αρθούν τα εμπόδια που υπάρχουν για να τρέξει η όλη διαδικασία.
Ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια, η απροθυμία, άρνηση κατά πολλούς, των τραπεζικών κυρίως στελεχών να συναινέσουν και να υπογράψουν αναδιαρθρώσεις που προβλέπουν “κούρεμα” κεφαλαίου, επικαλούμενα ενδεχόμενες διώξεις που μπορούν να τους ασκηθούν. Ήδη, η Ένωση Ελληνικών Τραπεζών ετοιμάζει πρόταση με την οποία θα παρέχεται “ασυλία” από ποινικές και αστικές ευθύνες προς τα τραπεζικά στελέχη που βάζουν την υπογραφή τους στις αναδιαρθρώσεις δανείων. Απώτερος στόχος η νομική κάλυψη των τραπεζικών στελεχών που θα λαμβάνουν τις σχετικές αποφάσεις προκειμένου να ξεμπλοκάρουν οι αναδιαρθρώσεις επιχειρηματικών δανείων.
Εμπόδια, υπάρχουν και στην ταχύτητα με την οποία λειτουργούν οι διαμεσολαβητές. Πληροφορίες αναφέρουν πως οι ελεγκτικές εταιρείες έχουν ζητήσει να συμμετέχουν ενεργά στην όλη διαδικασία, να εκπονούν τις μελέτες βιωσιμότητας, να είναι δεσμευτική η υπογραφή τους ενώ ζητούν να καταργηθεί και ο ρόλος του διαμεσολαβητή.
Γραφειοκρατικό είναι το τρίτο πρόβλημα που έχει αναδείξει η τριετής λειτουργία του Εξωδικαστικού Μηχανισμού. Μπορεί τα δικαιολογητικά που απαιτούνται να είναι πλέον 11, από 27 που ήταν αρχικά, εν τούτοις ακόμη και αυτός ο αριθμός -τα 3 από τα 11 δικαιολογητικά υποβάλλονται πριν ακόμη κατατεθεί η αίτηση και τα υπόλοιπα μετά- θεωρείται μεγάλος.
Ο υπουργός έχει προαναγγείλει πως πολύ σύντομα, μέσα στο επόμενο τρίμηνο, θα φτιαχτεί κάτι που θα μπορεί να δουλέψει αυτόματα. Δηλαδή αναμένεται το αργότερο μέχρι το τέλος Οκτωβρίου να υπάρξει σχετική νομοθετική πρωτοβουλία για να “τρέξει” ο εξωδικαστικός μηχανισμός.
