Τέμπη: Η καταραμένη Κοιλάδα – Τα τραγικά πολύνεκρα δυστυχήματα το 1999, το 2003 και το 2023

Εδώ και 25 χρόνια στην κοιλάδα των Τεμπών έχουν σημειωθεί τρεις τραγωδίες που έχουν αποτυπωθεί στην εθνική συλλογική μνήμη.

Το 1999 με το πολύνεκρο δυστύχημα των οπαδών του ΠΑΟΚ που επέστρεφαν από αγώνα της ομάδας τους στην Αθήνα, το 2003 με την ανείπωτη τραγωδία με τους νεκρούς μαθητές που ταξίδευαν για την σχολική τους εκδρομή και τώρα με τους δεκάδες νεκρούς από την σύγκρουση των δύο αμαξοστοιχιών στον Ευαγγελισμό πολύ κοντά στα σημεία των προηγούμενων δυστυχημάτων.

Ας θυμηθούμε τα τραγικά γεγονότα

Ξημέρωνε 4 Οκτωβρίου 1999. Ο ΠΑΟΚ είχε αποσπάσει ισοπαλία στο ΟΑΚΑ από τον Παναθηναϊκό με το γκολ του Νάγκμπε και οι φίλοι του Δικεφάλου που είχαν πραγματοποιήσει μια μεγάλη εκδρομή στην Αθήνα, ικανοποιημένοι με το αποτέλεσμα, πήραν το δρόμο της επιστροφής.

Περίπου δύο χιλιόμετρα πριν από τα Τέμπη, το λεωφορείο του ΣΦ ΠΑΟΚ Κορδελιού συγκρούστηκε με φορτηγό που ερχόταν από το αντίθετο ρεύμα, με αποτέλεσμα να πέσει σε χαράδρα οκτώ μέτρων. Από τα συντρίμμια ανασύρθηκαν νεκροί οι Χαράλαμπος Ζαπουνίδης (20 ετών), Δημήτριος Ανδρεαδάκης (25 ετών), Χριστίνα Τζιόβα (18 ετών), Αναστάσιος Θέμελης (22 ετών), Γεώργιος Γκανάτσιος (22 ετών), Κυριάκος Λαζαρίδης (17 ετών), όλοι τους φίλοι του ΠΑΟΚ που επέβαιναν στο μοιραίο πούλμαν, όπως επίσης και ο οδηγός του φορτηγού, Αστέριος Αγκζιώτης (68 ετών).

Απόγευμα 13ης Απριλίου 2003, ημέρα Κυριακή λίγο πριν τις 19:30, ο χρόνος σταματά ξαφνικά στην κοιλάδα των Τεμπών. 21 μαθητές που επέστρεφαν στο Μακροχώρι Ημαθίας από σχολική εκδρομή στην Αθήνα χάνουν ακαριαία τη ζωή τους σε ένα από τα πιο τρομακτικά τροχαία δυστυχήματα που έγιναν ποτέ στην Ελλάδα.

Το λεωφορείο, στο οποίο επέβαιναν οι μαθητές, βρισκόταν στην κοιλάδα των Τεμπών με κατεύθυνση την Θεσσαλονίκη. Στο αντίθετο ρεύμα κινούνταν ένα φορτηγό που μετέφερε νοβοπάν από τον Προβατώνα του Έβρου. Ο οδηγός έχασε ξαφνικά τον έλεγχό του και συγκρούεται πλαγιομετωπικά με το λεωφορείο.

Από τη μοιραία σύγκρουση σκοτώνονται επιτόπου 21 μαθητές και τραυματίζονται άλλοι 9. Τα σωστικά συνεργεία που έφτασαν στο σημείο έκαναν πάνω από δύο ώρες να απεγκλωβίσουν νεκρούς και τραυματίες, ενώ οι φωτογραφίες από τον τόπο του δυστυχήματος αποτυπώνουν το μέγεθος της τραγωδίας καθώς τα νοβοπάν έκοψαν στα δύο το πούλμαν.

Ο κρότος της σύγκρουσης «πάγωσε τον χρόνο», όπως έλεγαν εκείνη την εποχή τα ΜΜΕ. Όμως ο χρόνος δεν πάγωσε. Οι διασωθέντες μαθητές αλλά και οι συγγενείς, έπρεπε να μάθουν να ζουν με αυτές τις εικόνες. Όλη η Ελλάδα θρηνούσε μαζί τους, όμως επρόκειτο για μια πρωτοφανή τραγωδία.

Οι αιτίες της σύγκρουσης αναλύθηκαν λεπτομερώς αλλά δεν έγιναν ποτέ 100% σαφείς. Ο οδηγός οδηγούσε έξι ώρες χωρίς διάλειμμα και τα ελαστικά του δεν ήταν σε καλή κατάσταση. Από την άλλη, το λεωφορείο είχε κριθεί ακατάλληλο λόγω παλαιότητας και έπρεπε να είχε αποσυρθεί τουλάχιστον 3 μήνες πριν.

Η δίκη έγινε πέντε χρόνια αργότερα, τον Οκτώβριο του 2008 , με τον οδηγό του λεωφορείου να αθωώνεται, αλλά τον οδηγό της νταλίκας να καταδικάζεται σε κάθειρξη 15 ετών. Οι ιδιοκτήτες της νταλίκας αλλά και του εργοστασίου νοβοπάν, καταδικάστηκαν από 4 μέχρι 14 χρόνια. Η εταιρεία κατέβαλλε επίσης το ποσό των 8.500.000 ευρώ στις οικογένειες των θυμάτων. Όπως είπε ο αντιδήμαρχος Βέροιας το 2012, «Παρά τις τιμωρίες, παρά τις αποζημιώσεις, τα παιδιά του Μακροχωρίου δεν θα γυρίσουν ποτέ πίσω.

Όμως η πιό πολύνεκρη τραγωδία στα Τέμπη σημειώθηκε το βράδυ της Τρίτης προς Τετάρτη , λίγο πριν τα μεσάνυκτα της 1ης Μαρτίου 2023. 

Στις 23:24 έφθασε το πρώτο σήμα στις αστυνομικές και πυροσβεστικές αρχές για την σύγκρουση των δύο αμαξοστοιχιών στην περιοχή Ευαγγελισμού Λάρισας του Δήμου Τεμπών. Μία εμπορική αμαξοστοιχία και επιβατική της Hellenic Train που εκτελούσε το δρομολόγιο Αθήνα – Θεσσαλονίκη είχαν συγκρουστεί για άγνωστους λόγους.

Τα τρία πρώτα βαγόνια της επιβατικής αμαξοστοιχίας εκτροχιάστηκαν και πήραν φωτιά.  Κάποια βαγόνια , δύο σύμφωνα με μαρτυρίες ,αιωρήθηκαν και τελικά έπεσαν στη ρεματιά . Είχαν μεταβληθεί σε άμορφη μάζα.  Στις 03:00 δόθηκε ο πρώτος επίσημος απολογισμός. Τουλάχιστον 26 νεκροί και 55 τραυματίες. 25 άτομα νοσηλεύονταν σε σοβαρή κατάσταση στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Λάρισας. Τέθηκαν σε συναγερμό αμέσως το Γενικό Νοσοκομείο Λάρισας και Κατερίνης, το Γεννηματάς και Παπανικολάου Θεσσαλονίκης, νοσοκομεία της Αθήνας και τα στρατιωτικά νοσοκομεία Αθήνας και Θεσσαλονίκης.

Από την πρώτη στιγμή εκφράστηκαν βάσιμοι φόβοι πώς ο αριθμός των νεκρών θα αυξηθεί. Επί τόπου εστάλησαν γερανοφόρα προκειμένου να ανασυρθούν και ερευνηθούν τα βαγόνια. Άλλωστε πολλοί τραυματίες βρίσκονται σε κρίσιμη κατάσταση. Μεταξύ των τραυματιών είναι και παιδιά – Στις δυο αμαξοστοιχίες επέβαιναν 350 επιβάτες και 20 άτομα προσωπικό.

Στα νοσοκομεία Λάρισας νοσηλεύονται συνολικά 60 τραυματίες εκ των οποίων 25 σοβαρά. Επίσης προσήλθαν με ΙΧ μέσα ελαφρά τραυματίες πέντε άτομα στο ΓΝ Κατερίνης, πέντε στο Γεννηματάς Θεσσαλονίκης και 15 στο ΑΧΕΠΑ.

“Σπάζανε τζάμια και ούρλιαζαν οι άνθρωποι… Τα 2/3 (του τρένου) ήταν γεμάτο… Δεν είδαμε τίποτε, απλά άρχισε το τρένο να τραντάζεται όλο και περισσότερο μέχρι που καταλήξαμε 45 μοίρες γωνία… Μπροστά το τρένο να φλέγεται ολόκληρο είχε πέντε τραυματίες μόνο στο σημείο που ήμουν εγώ… Τα μπροστινά βαγόνια καταστράφηκαν ολοσχερώς… Καμμένο μόνο σίδερο

Στις 11.24 επιβάτης της επιβατικής αμαξοστοιχίας, ο οποίος είχε απεγκλωβιστεί, πήρε το 112 και ειδοποίησε για τη σφοδρή σύγκρουση. Μεταξύ των τραυματιών είναι και παιδιά. Στις δύο αμαξοστοιχίες επέβαιναν 350 επιβάτες και 20 άτομα προσωπικό.

Λόγω της σφοδρότητας της σύγκρουσης συντρίμμια και από τις δύο αμαξοστοιχίες είχαν εκτοξευτεί σε μεγάλη απόσταση.

Από τη σύγκρουση προκλήθηκε πυρκαγιά, η οποία κατασβέστηκε από τις πυροσβεστικές δυνάμεις. Στο σημείο επιχειρούν 15 οχήματα, τρεις ομάδες ΕΜΑΚ (Λάρισα, Λαμία, Θεσσαλονίκη) και 2 ομάδες ΕΜΟΔΕ (Ειδικές Μονάδες Δασικών Επιχειρήσεων). Στο σημείο της σύγκρουσης φθάνει και το κινητό κέντρο επιχειρήσεων Όλυμπος.

Στο Κέντρο Επιχειρήσεων της Πολιτικής Προστασίας βρίσκονται από τα μεσάνυχτα ο υπουργός Χρήστος Στυλιανίδης και ο υφυπουργός Βαγγέλης Τουρνάς, ο υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ Γιάννης Μπρατάκος, ο αρχηγός και η ηγεσία του Πυροσβεστικού Σώματος. Στο Κέντρο Επιχειρήσεων της ΕΛΑΣ ο υπουργός Τάκης Θεοδωρικάκος, ο αρχηγός Κώστας Σκούμας και οι επιτελείς.  Ενημερώνεται συνεχώς ο Πρωθυπουργός. Λόγω των έκτακτων γεγονότων στη Λάρισα, η σημερινή επίσκεψη του κ. Μητσοτάκη στη Θεσσαλονίκη αναβάλλεται.

zougla.gr