του Δημήτρη Μπαξεβανάκη: Ξαναχτυπούν τα ΕΠΑΛ, όπως το 2013
Στο στόχαστρο της Δεξιάς μπαίνουν ξανά τα Επαγγελματικά Λύκεια. Ενώ όλη η χώρα βρίσκεται σε καραντίνα, το Υπουργείο Παιδείας «εργάζεται σκληρά»! Την ώρα που οι συναθροίσεις απαγορεύονται καταθέτουν νομοσχέδιο, επιχειρώντας να περάσουν πλήθος αντιεκπαιδευτικών διατάξεων, τις γνωστές τους νεοφιλελεύθερες ιδεοληψίες.
Θα ήθελα σ’ αυτό το κείμενο να επιστήσω την προσοχή σας ιδιαίτερα στα άρθρα 51 και 52. Σύμφωνα με αυτά, στην Α και στη Β τάξη των ημερήσιων ΕΠΑΛ εγγράφονται ή μετεγγράφονται μαθητές μέχρι 17 ετών.
Με αυτή τη διάταξη καταργούν τη δυνατότητα:
α) κάθε νέου ανθρώπου που για οποιονδήποτε λόγο βρέθηκε έξω από το σχολείο για 2 ή 3 χρόνια να επανενταχθεί στο εκπαιδευτικό σύστημα και να φοιτήσει σε ένα ημερήσιο ΕΠΑΛ.
β) των αποφοίτων Γενικών Λυκείων που δεν συνεχίζουν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, να εγγράφονται στη Β τάξη των ΕΠΑΛ για να αποκτήσουν πτυχίο ειδικότητας ή και να συνεχίσουν στα τμήματα μαθητείας.
γ) των αποφοίτων Επαγγελματικών Λυκείων να αποκτήσουν 2η ειδικότητα στον ίδιο τομέα (εγγραφόμενοι στη Γ τάξη) ή σε άλλο τομέα (εγγραφόμενοι στη Β τάξη)
δ) αποφοίτων παλαιών τύπων Επαγγελματικών Λυκείων ή Σχολών (ΤΕΕ, ΤΕΣ, ΤΕΛ, ΕΠΑΛ προηγούμενων νόμων) να εγγραφούν στη Β τάξη για να αποκτήσουν πτυχίο κάποιας νέας ειδικότητας ή να συνεχίσουν στα τμήματα μαθητείας.
Και πού θα μπορέσουν να φοιτήσουν όλοι αυτοί οι μαθητές; Στα Εσπερινά ΕΠΑΛ, απαντούν, αγνοώντας την πραγματικότητα.
Τα εσπερινά ΕΠΑΛ είναι λίγα σε όλη τη χώρα. Στους περισσότερους νομούς υπάρχει μόνο ένα εσπερινό ΕΠΑΛ, το οποίο δεν μπορεί να διαθέτει όλες τις ειδικότητες που έχουν τα αντίστοιχα ημερήσια στην περιοχή. Και βέβαια δεν είναι εύκολη η πρόσβαση των μαθητών σ’ αυτό, καθώς δεν υπάρχουν συγκοινωνίες την ώρα που λήγουν τα μαθήματα (μετά τις 10 το βράδυ).
Υπάρχουν όμως και ολόκληρες περιοχές, που δεν έχουν καθόλου εσπερινά ΕΠΑΛ. 11 νομοί της χώρας καθώς και 22 νησιά άλλων νομών στα οποία υπάρχει ημερήσιο ΕΠΑΛ, δεν έχουν καθόλου εσπερινό ΕΠΑΛ! Ανάμεσα σ’ αυτούς τους νομούς είναι και η Ηλεία!
Είναι γνωστό ότι τα Επαγγελματικά Λύκεια, πέρα από την εκπαιδευτική και επαγγελματική προετοιμασία των μαθητών τους, διαδραματίζουν και ένα σοβαρό κοινωνικό ρόλο. Συμβάλλουν στην επανένταξη μαθητών που εγκατέλειψαν το τυπικό εκπαιδευτικό σύστημα για λόγους οικονομικούς, οικογενειακούς, ψυχοκοινωνικούς. Τον ιδιαίτερο αυτό κοινωνικό ρόλο των ΕΠΑΛ προσπάθησε να ενισχύσει η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ με μια δέσμη μέτρων, κυριότερα των οποίων είναι:
– Η δημιουργία της τάξης μαθητείας
– Η πρόσβαση των αποφοίτων και στα ΑΕΙ
– Το πρόγραμμα «Μια νέα αρχή στα ΕΠΑΛ»
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, ο αριθμός των μαθητών των ημερήσιων ΕΠΑΛ με ηλικία άνω των 17 ετών, υπερβαίνει το 1/3 του συνολικού αριθμού. Αυτό το 1/3 των μαθητών θέλουν να διώξουν από το σχολείο.
Είναι προφανές ότι μια τέτοια εξέλιξη θα οδηγήσει σε δραστική μείωση του αριθμού μαθητών, άρα σε κατάργηση πολλών τομέων και ειδικοτήτων, συρρίκνωση σχολικών μονάδων, με ανοιχτές όλες τις συνέπειες των νεοφιλελεύθερων ιδεοληψιών που ζήσαμε με δραματικό τρόπο το διάστημα 2011-2014: καταργήσεις σχολείων, πλεονάζοντες εκπαιδευτικοί, διαθεσιμότητες ξανά…
Διαβάζοντας την αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου, είναι «να τραβάς τα μαλλιά σου»! Γράφουν: «Καθορίζεται μέγιστο ηλικιακό όριο για την εγγραφή στα ημερήσια ΕΠΑΛ, με σκοπό την αποτελεσματικότερη πρόληψη φαινόμενων ενδοσχολικής βίας και εκφοβισμού, τα οποία παρατηρούνται ιδίως μεταξύ ενηλίκων και ανηλίκων μαθητών».
Οι άνθρωποι βρίσκονται εκτός τόπου και χρόνου. Η πραγματικότητα λέει το ακριβώς αντίθετο. Οι ενήλικοι μαθητές στην πλειοψηφία τους είναι συνειδητοποιημένοι, έρχονται στο σχολείο με συγκεκριμένους εκπαιδευτικούς και εργασιακούς στόχους, συμβάλλουν θετικά στην εκπαιδευτική διαδικασία στην τάξη αλλά και εξισορροπητικά στη γενικότερη λειτουργία του σχολείου. Για τους εκπαιδευτικούς, οι ενήλικοι μαθητές είναι συχνά οι άτυποι «συνεργάτες» στο καθημερινό τους έργο.
Η συνέχεια, όμως, της αιτιολογικής έκθεσης είναι αποκαλυπτική: «Παράλληλα, επιχειρείται η σταδιακή αποσυμφόρηση, από σκοπιάς μαθητικού δυναμικού, των ημερήσιων ΕΠΑΛ, με γνώμονα τη συνολική βελτίωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας διά του εξορθολογισμού της αριθμητικής σχέσης εκπαιδευτικού και μαθητή»!
Εδώ τα λένε όλα! «Αποσυμφόρηση» θα ονομαστεί η δεύτερη επιχείρηση διάλυσης των ΕΠΑΛ. Για όσους δεν θυμούνται (ή κάνουν πως δεν θυμούνται) η πρώτη προσπάθεια, το 2013, με υπουργό Διοικητικής Μεταρρύθμισης τον κύριο Κυριάκο Μητσοτάκη, κατάργησε 3 τομείς και 15 ειδικότητες, έδιωξε 20.000 μαθητές από το σχολείο και έθεσε σε διαθεσιμότητα 2.000 εκπαιδευτικούς.
Την πρώτη φορά το έγκλημα διήρκεσε 1,5 χρόνο. Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ αποκατέστησε τη δικαιοσύνη. Ας είναι σίγουροι: Και τώρα το δίκιο θα επικρατήσει.
Δημήτρης Μπαξεβανάκης
Εκπαιδευτικός