Του Γιώργου Παναγιωτόπουλου*: Ώρα μηδέν, για την  επιβίωση των αγροτών και την βιωσιμότητα των γεωργικών εκμεταλλεύσεων

Ώρα μηδέν, για την  επιβίωση των αγροτών και την βιωσιμότητα των γεωργικών εκμεταλλεύσεων.

*Παναγιωτόπουλος Γιώργος

Επικ. Καθηγητής Πανεπιστημίου Πατρών

Δημοτικός Σύμβουλος Ανδραβίδας Κυλλήνης

Φαίνεται ότι οι συνέπειες της πανδημίας στους καλλιεργητές – αγρότες αλλά και τα διαθρωτικά προβλήματα του πρωτογενούς τομέα που έρχονται από παλιά, δημιουργούν ένα δραματικό περιβάλλον οικονομικής ασφυξίας που αγγίζει τα όρια της χρεωκοπίας και καταστροφής.

Ένας νευραλγικός τομέας  της εναπομείνασας   παραγωγικής βάσης της χώρας, παραμένει απροστάτευτος. Η ανυπαρξία μέτρων στήριξης υποθηκεύει όχι μόνο το παρόν αλλά και μέλλον της οικονομίας, συμπαρασύροντας  σε  αδιέξοδο μια μεγάλη πληθυσμιακή ομάδα, που αποτελεί την ραχοκοκαλιά της κοινωνία μέχρι σήμερα.

Υψηλό κόστος παραγωγής και εξευτελιστικές τιμές διάθεσης των προϊόντων έως ανύπαρκτη ζήτηση, συνθέτουν  την σημερινή εικόνα σε πολλά εποχιακά προϊόντα που είναι στην φάση της συγκομιδής.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα, σε συνέχεια της τύχης άλλων προϊόντων, είναι η παραγωγή καρπουζιού.

Χιλιάδες τόνοι αδιάθετοι στα χωράφια  –   Χιλιάδες ευρώ χρέος στον κάθε παραγωγό.

Με ελάχιστη έως μηδενική ζήτηση για εξαγωγή, λόγω των συνεπειών της πανδημίας, με ελάχιστη έως μηδενική εσωτερική κατανάλωση, λόγω της οικονομικής αδυναμίας των συμπολιτών μας αλλά και λόγω της κατάρρευσης του τουρισμού στην χώρα μας, διαφαίνεται να κλείνει μια παραγωγική περίοδο που θα πολλαπλασιάσει τα χρέη στα νοικοκυριά των παραγωγών.

Σε μια περίοδο, όπου είναι επιτακτική ανάγκη, μια νέα φυσιογνωμία του παραγωγικού μοντέλου της χώρας, σε μια περίοδο όπου αμφισβητούνται δεδομένα και συνθήκες της οικονομικής ζωής και επιβάλλονται νέες αφηγήσεις μέσα από την αξιολόγηση της πραγματικότητας για στρατηγικό σχεδιασμό προσανατολισμένο στα συγκριτικά πλεονεκτήματα  της Ελληνικής γης, η πολιτεία είναι απούσα. Οι θεσμοί της κοινωνίας απόντες. Τα πάντα αρχίζουν και τελειώνουν σε ανούσιες  δηλώσεις και φωτογραφήσεις, λες και πωλούν καθρεφτάκια και χάντρες  σε ιθαγενείς.

Αλήθεια, που είναι τα χρηματοδοτικά εργαλεία για την στήριξη του εισοδήματος των αγροτών λόγω των συνεπειών της πανδημίας;

Μήπως δεν είναι γνωστό ότι η κατάρρευση του αγροτικού τομέα θα συμπαρασύρει χιλιάδες  επαγγελματίες, που μεγάλο μέρος της δραστηριότητάς τους κρέμεται πάνω του;

Μήπως δεν είναι γνωστό ότι  η κατάρρευση του αγροτικού τομέα θα συμπαρασύρει στην ανεργία και την ανέχεια, χιλιάδες από το ανειδίκευτο ανθρώπινο δυναμικό και εργάτες γης, ντόπιους και αλλοδαπούς, με την είσοδό τους στην κοινωνική ευαλωτότητα  και με ορατό τον κίνδυνο της κοινωνικής συνοχής;

Μήπως δεν είναι γνωστό ότι, η δομή της οικονομίας έχει βασικό πυλώνα την οικογενειακή δραστηριότητα και πέραν άλλων κλάδων, η αγροτική παραγωγή στηρίζεται και στηρίζει την ελληνική οικογένεια της υπαίθρου;

Μήπως δεν είναι γνωστό ότι ο αγροτικός τομέας δεν είναι μόνο τομέας παραγωγής υλικών αγαθών αλλά και άυλων, σημαντικών για την κοινωνική, οικονομική και πολιτισμική συνέχεια;

Μήπως δεν είναι γνωστό ότι ο αγροτικός τομέας με την  ύπαρξή του συμβάλλει στη διατήρηση της φυσιογνωμίας της υπαίθρου, στη διατήρηση του κοινωνικού ιστού και αποτρέπει την πληθυσμιακή απογύμνωση περιοχών της χώρας μας;

Θέλει περαιτέρω ανάλυση για να γίνει κατανοητό ότι η διαχρονική μεταβολή, πτωτική πορεία,  της συμμετοχής του αγροτικού προϊόντος στο ΑΕΠ της χώρας, θα πρέπει να αναστραφεί;

Είναι δύσκολο να ερμηνευθεί  ότι η στήριξη  του αγροτικού τομέα, αποτελεί το μοχλό για οποιαδήποτε προσπάθεια περιφερειακής ανάπτυξης;

Μήπως δεν είναι γνωστό ότι η κατάρρευση του αγροτικού τομέα θα αφαιρέσει τις προοπτικές για πιθανό αντιστάθμισμα στην κατάρρευση άλλων κλάδων και ίσως την ύπαρξη νέας αφετηρίας;

Μήπως δεν είναι γνωστό ότι οι αγρότες «επιμένουν» και η απασχόληση εμφανίζει εντυπωσιακά σημάδια αντοχής, σε αντίθεση με άλλους κλάδους σε αυτή  την πρωτόγνωρη κρίση;

Πως πρέπει να λεχθεί ότι η βιωσιμότητα του αγροτικού κόσμου είναι εθνικής σημασίας ζήτημα;

Στις 26-5-2020, σε δημόσια παρέμβασή μου έλεγα ότι «Υπάρχει τεράστιο κενό και άμεσες ανάγκες ρευστότητας σε όλους τους τομείς του αγροτικού κόσμου που εξαρτάται από την κάλυψή του, η βιωσιμότητα των γεωργικών εκμεταλλεύσεων και του αγροτοδιατροφικού τομέα.

Η συζήτηση για παραγωγικό μοντέλο που θα μας κάνει λιγότερο ευάλωτους σε κρίσεις, δεν μπορεί παρά να θέτει στο επίκεντρο τον Έλληνα αγρότη – παραγωγό».

 Ο χρόνος περνά και μαζί του «χάνεται» ο αγροτικός τομέας  που αποτελεί βασικό τροφοδότη για μια αλυσίδα προϊόντων και υπηρεσιών. Χάνονται όμως και τα πολλαπλασιαστικά οφέλη για την απασχόληση και την οικονομία.