Του Μάκη Μπαλαούρα: “Ο κύκλος των κερδισμένων ποιητών” – Για τον καθηγητή Αλέξανδρο Κοσμόπουλο
Για τον καθηγητή Αλέξανδρο Κοσμόπουλο
Του Μάκη Μπαλαούρα
Ο Λεχαινίτης Διονύσης Αλικανιώτης στο πρόσφατο βιβλίο του «Οι αναμνήσεις μου από τα Λεχαινά και από τη φοίτησή μου στο Γυμνάσιο (1963-1969)», αναφέρθηκε σε πολλά ιστορικά γεγονότα για τα Λεχαινά, καθώς και σε πρόσωπα που σημάδεψαν τη σχολική διαδρομή του.
Ο Δ. Αλικανιώτης αναφέρεται και σε καθηγητές του, που αρκετούς/τές παρουσιάζει με τα πραγματικά ονόματα τους. Δε θα ασχοληθώ με συνολική κριτική στο βιβλίο του. Θα επικεντρωθώ μόνο στον αξέχαστο δάσκαλο μας Αλέξανδρο Κοσμόπουλο, που γεννήθηκε στην Αμαλιάδα και πρωτο-δίδαξε στο Λύκειο Λεχαινών.
Ο Δ. Αλικανιώτης, αφού αναφέρει επιτροχάδην τις σπουδές του, προσθέτει: «Ο Κοσμόπουλος δεν ήταν καλός θεολόγος ούτε στη Ψυχολογία και Παιδαγωγική. Φέρνω ως παράδειγμα το μοναδικό βιβλίο που έγραψε με τίτλο ‘’Σχεσιοδυναμική Παιδαγωγική του Προσώπου’’…..Εδιάβασα ορισμένες σελίδες, γύρω στις 40 (!), και κατάλαβα και προκαλώ οποιονδήποτε να το διαβάσει και να μου πει αν το βιβλίο αυτό είναι επιστημονικό έργο ή έκθεση ιδεών μαθητού των πρώτων τάξεων του γυμνασίου…», προσθέτοντας ότι είδε σε βιβλιοπωλείο να «πετιόνται ως σκουπίδια αντίτυπα του έργου του Κοσμόπουλου». Καταλήγει, μάλιστα στο εμπαθές: «Πέθανε σχετικά νέος, αφού έχασε όλη την περιουσία του, εξοφλώντας χρέη προς τράπεζες». Τι να εννοεί, προκειμένου να τον αποτελειώσει, άραγε ο συγγραφέας; Ότι έφαγε τα λεφτά σε έκλυτη ζωή;;;
Αφού μας προκαλεί ο συγγραφέας, απαντώ με σεβασμό στο έργο και μνήμη του, με αντικειμενικά γεγονότα και τη προσωπική εμπειρία μου (μας).
- Σπουδές: Θεολογία και Φιλοσοφία (Πανεπιστήμιο Αθηνών), Διδακτορική διατριβή Σορβώνης
- Το συγγραφικό του έργο:
- «Σχεσιοδυναμική Παιδαγωγική του Προσώπου», δεν έμεινε απούλητη, αλλά έκανε 5 εκδόσεις,
- «Ψυχολογία και Οδηγητική της Παιδικής και Νεανικής Ηλικίας», πάλι 5 εκδόσεις,
- «Το παιδαγωγικό ημερολόγιο του Πεσταλότσι», 2 εκδόσεις,
- Το «Σχολείο πέθανε. Ζήτω το Σχολείο του Προσώπου», 2 εκδόσεις
- Το «Ο Carl Rogers και η Προσωποκεντρική του Θεωρία για την Ψυχοθεραπεία και Εκπαίδευση», (Ελληνικά Γράμματα)
- Υπήρξε ο πρώτος συντονιστής Ελλάδας των Ψυχοθεραπευτικών Εργαστηρίων, ενσωματώνοντας τις «συναντήσεις ομάδων» στο εκπαιδευτικό του λειτούργημα στο Πανεπιστήμιο Πατρών, με φοιτητές και εκπαιδευτικούς. Συγγραφέας μελετών, άρθρων και βιβλίων, στην ελληνική, γαλλική και αγγλική.
- Σταδιοδρομία: Καθηγητής Παιδαγωγικής της Φυσικομαθηματικής και Καθηγητής Παιδαγωγικής στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης Πανεπιστημίου Πατρών.
“Ο κύκλος των κερδισμένων ποιητών”
Λεχαινά 1968 Γ΄ Λυκείου. Επαρχία δεκαετίας του ’60. Συντηρητική κοινωνία. Ήρθε και η Δικτατορία και έδεσε. Καπέλο με κουκουβάγια, μπλε ποδιά, μαλλιά 3-5 πόντους, απαγόρευση κυκλοφορίας μετά τις 8.00 το βράδυ, ακόμα και αν ήσουν εργαζόμενος και το μπακάλικο κατέβαζε τα ρολά στις 9.00. Κινηματογράφος απαγορευόταν, θα σε εντόπιζε το καθηγητικό Α2. Εμείς, παρέα φίλων, που παραμείναμε μέχρι σήμερα, παρά τις τραυματικές απώλειες της ζωής, ασφυκτιούσαμε. Οι αποβολές-κοσμίες διαγωγές έπεφταν βροχή.
Έβραζε η ατίθαση νιότη μας. Μάθημα θρησκευτικών: «Τα άμφια του Αρχιμανδρίτη»!
«Καλημέρα κυρίες και κύριοι», είπε ο νέος θεολόγος Κοσμόπουλος.
«Εμείς δε θα κάνουμε μάθημα όπως το ξέρατε. Θα ασχοληθούμε με κοινωνικά θέματα”. Συνεχίζει, “Ποιος/ποια θέλει να μελετήσει και παρουσιάσει την αυτοκτονία, για τις αιτίες και την αντιμετώπιση της από διανοητές;”. Σιωπή, αμηχανία.
“Ποιος είναι ο κύριος Μπαλαούρας;”, ρώτησε. Σήκωσα βαρύθυμα το χέρι μου.
«Έχω ακούσει πολλά για σας», συνεχίζει. Και κύριος και στον πληθυντικό…
“Μήπως, μπορείτε να ασχοληθείτε;”, ρωτά. Με κτύπησε στο φιλότιμο.
Εξαφανίστηκα από την παρέα, ούτε μπάλα, ούτε μοτοσυκλέτες, ούτε μπακάλικο. Χώθηκα στη Δημοτική Βιβλιοθήκη που την είχα δει όταν έκαιγαν τα «αντεθνικά» βιβλία..
Ήλθε η ώρα της παρουσίασης της εργασίας μου. Θυμάμαι αναφορές σε κοινωνιολόγους-φιλοσόφους αλλά και σε ποιητές, Καρυωτάκη-Λαπαθιώτη…
Μου πρόσφερε (!) την έδρα για να την παρουσιάσω. Όλοι βιώναμε κάτι πρωτόγνωρο.
Συζητούσα πια μαζί του χωρίς συμπλέγματα. “Πρέπει να σπουδάσεις”… Μας άνοιγε νέους ορίζοντες, κόσμους, προοπτικές, μια συναρπαστική διαδρομή…
Νιώσαμε άνθρωποι με προσωπικότητα και δυνατότητες. Πετυχαίνω ΑΣΟΕΕ. Πρωί, το κουδούνι του σπιτιού χτυπά συνεχώς. Μπουκάρουν μέσα 15 μαθητές της Γ’ Λυκείου, με συγχαίρουν ασπάζοντάς με. Την ομάδα των χαρούμενων επισκεπτών έκλεινε ο Κοσμόπουλος.
Τους έφερε για να τους δείξει το πως τα παιδιά «που τους έλεγαν αλήτες» αποκτούν αυτοπεποίθηση, από διαφορετική προσέγγιση από ανθρώπους με επιστήμη και μεράκι…
Αυτά, αγαπητέ Διονύση, βίωσε η τότε τάξη που σώθηκε και κέρδισε αυτοσεβασμό και ορίζοντες… Από τη χαρισματική προσωπικότητα του Κοσμόπουλου!!!
Στο επιμύθιο δηλώνεις ευθαρσώς ότι «ουδέποτε αγάπησα τα Λεχαινά». Ίσως αυτή να είναι η αιτία που δε σεβάστηκες προσωπικότητες, όπως του Κοσμόπουλου!
