Θ. Βασιλόπουλος: Ζωτικής σημασίας για την Δυτική Ελλάδα αλιεία και υδατοκαλλιέργειες- Οι προτάσεις προς το ΥΠΑΑΤ για τη στήριξη του κλάδου
Προτάσεις για την τροποποίηση του νομικού πλαισίου και καταβολή αποζημιώσεων λόγω εξάπλωσης της πανδημίας Covid-19 και καταστροφών από τον κυκλώνα «Ιανό», των τομέων Αλιείας και Υδατοκαλλιεργειών υπέβαλε στον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης Μάκη Βορίδη και στην αρμόδια υφυπουργό Φωτεινή Αραμπατζή ο αντιπεριφερειάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας Θεόδωρος Βασιλόπουλος. Έπειτα από την έκθεση που συνέταξαν οι αρμόδιες υπηρεσίες της ΠΔΕ σε ότι αφορά το νομικό πλαίσιο προτείνεται:
Να δίνεται η δυνατότητα επιβίβασης στα αλιευτικά σκάφη συγγενών Α΄ βαθμού των αλιέων, οι οποίοι μπορεί να μην είναι αλιείς, για να τους προσφέρουν την βοήθειά τους σε περιπτώσεις εκτάκτων αναγκών (ακραίες καιρικές συνθήκες, σοβαρή ασθένεια), κάτι που σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία δεν επιτρέπεται.
Αναθεώρηση του νομικού πλαισίου που αφορά στην εκπρόθεσμη ανανέωση αδειών των επαγγελματικών αλιευτικών σκαφών. Οι άδειες των αλιευτικών σκαφών όταν ανανεώνονται εκπρόθεσμα, χωρίς να υπάρχει τεκμηριωμένη ανωτέρα βία, να επιβάλλονται κυρώσεις στους ιδιοκτήτες σκαφών ανάλογα με το χρονικό διάστημα που έχει περάσει από την λήξη εμπρόθεσμης ανανέωσης της άδειας. Ο χρόνος που θα μπορεί να ανανεωθεί εκπρόθεσμα αυτή η άδεια να είναι πεπερασμένος, πέραν του οποίου η άδεια να ανακαλείται.
Η παράκτια αλιεία (με δίχτυα, παραγάδια και παγίδες) η οποία είναι ένας θεμελιώδης κλάδος της εθνικής οικονομίας και κουλτούρας των νησιωτικών και παράκτιων περιοχών στην Ελλάδα, αντιπροσωπεύει το 97% περίπου του ελληνικού αλιευτικού στόλου, συμβάλλοντας κατά 50% περίπου στο σύνολο παραγωγής αλιευμάτων της χώρας. Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω και με γνώμονα την παραμονή αλιέων στο επάγγελμα, προτείνεται να δοθούν τα κατάλληλα κίνητρα, όπως για παράδειγμα η δυνατότητα αντικατάστασης 2-3 σκαφών διαφορετικών ιδιοκτητών με ένα νέο σκάφος.
Να επαναπροσδιορισθεί η αδειοδότηση και τοποθέτηση μηχανών θαλάσσης στα επαγγελματικά αλιευτικά σκάφη που αντικαθίστανται, η οποία να γίνεται βάσει ναυπηγικών προδιαγραφών, για λόγους ασφαλείας του προσωπικού που εργάζεται στον τομέα της αλιείας.
Να γίνει πιο δίκαιη γεωγραφική κατανομή των ειδικών αδειών αλιείας ερυθρού τόνου και επανεξέταση και τροποποίηση της Υπουργικής Απόφασης. Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται άνιση κατανομή των αδειών αλίευσης ερυθρού τόνου μεταξύ του Αιγαίου και του Ιονίου πελάγους, με αποτέλεσμα οι χορηγούμενες άδειες στο Ιόνιο και ειδικότερα στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας να είναι ελάχιστες. Αυτή η άνιση κατανομή των εν λόγω ειδικών αδειών, εκτός του ότι έχει επιπτώσεις στο εισόδημα των αλιέων της περιοχής, δίνει το περιθώριο σε Ιταλούς αλιείς να αλιεύουν ερυθρό τόνο στο Ιόνιο και με πρόσχημα την αλιεία στα διεθνή ύδατα να αλιεύουν πολλές φορές στις ακτές της Δυτικής Ελλάδας.
Προτείνεται η ενεργοποίηση της εφαρμογής του συστήματος επιθεωρήσεων των αλιευτικών δραστηριοτήτων και προϊόντων με τη συμμετοχή των Περιφερειακών Υπηρεσιών Αλιείας. Έχει δημιουργηθεί μητρώο επιθεωρητών-ελεγκτών, έχουν ορισθεί ιχθυολόγοι ελεγκτές-επιθεωρητές από το ΥπΑΑΤ και Περιφερειακές Υπηρεσίες και ορισμένοι από αυτούς έχουν ήδη λάβει σχετική εκπαίδευση. Απαιτείται άμεσα ο προσδιορισμός του νομοθετικού πλαισίου ώστε να ξεκινήσουν οι επιθεωρήσεις αλιευτικών προϊόντων, εκτός από τους χώρους εμπορίας και στη λιανική διάθεση και στη μεταφορά τους. Επίσης, προτείνεται η ενεργοποίηση των Μικτών Κλιμακίων Ελέγχου Αλιευτικών Προϊόντων των Περιφερειακών Ενοτήτων και εντατικοποίηση των ελέγχων ιδιαίτερα στα ιχθυοπωλεία της περιοχής ευθύνης τους.
Προτείνεται η επαναφορά των ερασιτεχνικών αδειών αλιείας και ένταξη της παραγωγής της ερασιτεχνικής αλιείας στο Ολοκληρωμένο Σύστημα Παρακολούθησης της Αλιείας (Ο.Σ.Π.Α.), του οποίου η διαχείριση γίνεται από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Η κατάργηση των αδειών ερασιτεχνικής αλιείας, εκτός από την απώλεια κρατικών εσόδων παραβιάζει διατάξεις Κανονισμών της ΕΕ και την Κοινή Αλιευτική Πολιτική για την προστασία των υδρόβιων οργανισμών και την διατήρηση της θαλάσσιας βιοποικιλότητας. Είναι επιβεβλημένη η τροποποίηση και ο εκσυγχρονισμός της αλιευτικής νομοθεσίας για την αντιμετώπιση της παράνομης ερασιτεχνικής αλιείας και την προστασία των ιχθυοαποθεμάτων. Από τους επαγγελματίες αλιείς καταγγέλλεται ότι ερασιτέχνες αλιείς πωλούν την αλιευτική παραγωγή τους παραβιάζοντας τη νομοθεσία. Προτείνεται τα παραγόμενα αλιεύματα από την ερασιτεχνική αλιεία να σημαίνονται για να εμποδίζεται η πώλησή τους (π.χ. με το κόψιμο της ουράς των αλιευμένων ψαριών).
ΕΝΤΑΤΙΚΕΣ ΥΔΑΤΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ
Προτείνεται ο καθορισμός πιο αυστηρών προτύπων τήρησης περιβαλλοντικών όρων και προδιαγραφές ελέγχου από δημόσιους ελεγκτικούς μηχανισμούς αλλά και αυστηρότερου αυτοελέγχου των μονάδων ιχθυοκαλλιέργειας.
Θα πρέπει να επιλυθεί το ζήτημα μονάδων ιχθυοκαλλιεργειών για τις οποίες έχουν μισθωθεί θαλάσσιες εκτάσεις αλλά δεν έχουν εκδοθεί οι άδειες λειτουργίας.
ΕΚΤΑΤΙΚΕΣ ΥΔΑΤΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ
Προτείνεται να γίνει οριστική ρύθμιση του φορολογικού θέματος επαγγελματιών αλιέων-μελών αλιευτικών συνεταιρισμών, με την οριστική ένταξη αυτών στο καθεστώς αφορολόγητου αγροτών/αλιέων, επειδή για τον μικρό αριθμό αυτών των αλιέων, κάθε χρόνο χρειάζεται παρέμβαση επειδή δεν το δέχεται το ηλεκτρονικό σύστημα του Υπουργείου Οικονομικών κατά την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων.
Κρίνεται απαραίτητη η σύνταξη υποδειγμάτων διακηρύξεων και συμβάσεων μίσθωσης δημόσιων ιχθυοτροφείων, με την καθοδήγηση νομικών και οικονομικών συμβούλων, προκειμένου επιτευχθεί ομοιόμορφη ερμηνεία και εφαρμογή των διατάξεων του ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου.
ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΙΣ
ΑΛΙΕΙΑ
Στις ήσσονος σημασίας οικονομικές ενισχύσεις (de minimis) λόγω Covid-19 σε παράκτιους αλιείς, δικαιούχοι είναι οι ιδιοκτήτες α/κ σκαφών κατά την περίοδο 3-5/2020. Έχει δημιουργηθεί πρόβλημα σε ιδιοκτήτες α/κ που χορηγείται η οικονομική ενίσχυση, οι οποίοι εν συνεχεία μεταβίβασαν ή αντικατέστησαν τα σκάφη τους και δεν εμφανίζονται δικαιούχοι στις 30-09-2020 που έληγε η προθεσμία υποβολής αιτήσεων.
Πρόβλεψη για αποζημιώσεις των αλιέων λόγω καταστροφών αλιευτικών εργαλείων από προστατευόμενα είδη (κητώδη, θαλάσσιες χελώνες και φώκιες), από μαζική εμφάνιση μεδουσών, από ξενικά εισβολικά είδη (π.χ. μπλε καβούρι), γεγονότα που παρατηρούνται συχνά σε κάποιες περιοχές.
ΕΚΤΑΤΙΚΕΣ ΥΔΑΤΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ
Προτείνεται η οικονομική ενίσχυση των μελών των αλιευτικών συνεταιρισμών μισθωτών λιμνοθαλασσών. Στο πλαίσιο της εφαρμογής των μέτρων στήριξης των κλάδων που πλήττονται από την εξάπλωση της πανδημίας Covid-19, δεν εντάχθηκαν οι επαγγελματίες αλιείς-μέλη των αλιευτικών συνεταιρισμών, παρά μόνον οι κάτοχοι αλιευτικών σκαφών, παρότι και οι πρώτοι αποζούν αποκλειστικά από την αλιεία. Για το λόγο αυτό έχει ζητηθεί από τους ενδιαφερόμενους αλιείς-μέλη αλιευτικών συνεταιρισμών η υπαγωγή τους στα μέτρα ενίσχυσης λόγω της εξάπλωσης της πανδημίας, με χρήση, για εξακρίβωση των στοιχείων, του Μητρώου Αγροτών όπου είναι εγγεγραμμένοι και των στοιχείων των περιφερειακών Υπηρεσιών Αλιείας, στις οποίες οι αλιευτικοί συνεταιρισμοί υποχρεούνται να υποβάλουν κατάλογο των μελών τους. Ζητείται η ένταξη των μελών των αλιευτικών συνεταιρισμών στα μέτρα ενίσχυσης που λαμβάνονται για άλλους κλάδους της οικονομίας, κατ’ αντιστοιχία με τα μέλη των ΚΟΙΝΣΕΠ.
Προτείνεται η ένταξη των μισθωτών λιμνοθαλασσών στις ενισχύσεις Υδατοκαλλιεργειών λόγω COVID-19. Οι αλιευτικοί συνεταιρισμοί και οι μισθωτές λιμνοθαλασσών αναμένεται να αντιμετωπίσουν σοβαρότατα οικονομικά προβλήματα, αν δεν ληφθούν στοχευμένα μέτρα, σύμφωνα με τις ιδιαιτερότητες της εκμετάλλευσης των λιμνοθαλασσών.
Προτείνεται η μείωση κατά 50% του μισθώματος για το σύνολο των μισθώσεων λιμνοθαλασσών που έχουν καθορισθεί κατόπιν δημοπρασίας για το τρέχον αλιευτικό έτος, λόγω των δυσμενών συνθηκών.
Παραμένει σε εκκρεμότητα από τον Δεκέμβριο του 2015, το θέμα του συμψηφισμού του μισθώματος των λιμνοθαλασσών έως του ύψους της αξίας των απελευθερωμένων χελιών. Έχει υποβληθεί από τους αλιευτικούς συνεταιρισμούς κείμενο τροπολογίας για νομοθετική ρύθμιση του ζητήματος από το αλιευτικό έτος 2018-2019 οπότε και η τροπολογία παραμένει σε εκκρεμότητα.
